Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

Vol. 117 (2012): Our Past

Articles

The role of Poznań cathedral chapter in the history of the Lubrański Acadeny (Collegium Lubranscianum) in the 17th and 18th century

  • Michał Nowicki
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2012.117.187-203  [Google Scholar]
Published: 2012-06-30

Abstract

Poznań cathedral chapter showed great interest in the academy at least since the middle of the 18th century, especially in the difficult times of wars and destruction. It bonded together the cathedral and the academic community: professors made public speeches during various festivities and on cathedral patrons’ day, held honorable place in processions or important offices in the diocese. Sometimes, though, the chapter had to prevent the misuse of privileges, such as the case of the academy’s head-master who overused the privilege of wearing a mantelletta. Large participation of the cathedral chapter in the functioning of the academy was successively diminished by the university. Most of all, from the beginning the choice of the academy’s headmaster, in which provisors were to participate, remained a dead letter – the university always sent its own chosen candidate, who was symbolically accepted by the chapter. It remains a fact that due to the university's practices the chapter lost a number of prerogatives in regard to its academic school. However, a closer connection to the university led to the academy’s greater autonomy, as some powers were taken over by its convocation of professors.

References

  1. Collegii Academici Lubransciani Posnaniensis statuta, Archiwum Teologiczne: pismo czasowe, poświęcone oświeceniu i zbudowaniu religijnemu 1 (1836), z. 2, s. 211-220. [Google Scholar]
  2. Kronika Jezuitów poznańskich (młodsza), t. I: 1570-1653, oprac. L. Grzebień SJ, J. Wiesiołowski, Poznań 2004, s. 239. [Google Scholar]
  3. Łukaszewicz J., Historya szkół w Koronie i w Wielkiem Księstwie Litewskiem od najdawniejszych czasów aż do roku 1794, t. III, Poznań 1851, s. 489-498; [Google Scholar]
  4. Mazurkiewicz K., Akademia Lubrańskiego w Poznaniu, Wiadomości dla Duchowieństwa 1926, z. 7-9. [Google Scholar]
  5. Mazurkiewicz K., Benedykt Herbest: pedagog-organizator szkoły polskiej XVI wieku, kaznodzieja-misjonarz doby reformacji, Poznań 1925. [Google Scholar]
  6. Nowacki J., Akademia Lubrańskiego, Kronika Miasta Poznania 1999, nr 2: Jan Lubrański i jego dzieło (przedruk z: Idem, Dzieje archidiecezji poznańskiej, t. II, Archidiecezja poznańska w granicach historycznych i jej ustrój, Poznań 1964, s. 678-702). [Google Scholar]
  7. Nowacki J., Seminarium duchowne, [w:] J. Nowacki, L. Piechnik, W. Hozakowski, Dzieje Seminarium Duchownego w Poznaniu w latach 1564-1939, Poznań 2006, s. 31. [Google Scholar]
  8. Piechnik L. SJ, Jezuickie seminaria diecezjalne w Polsce (1564-1773), [w:] Z dziejów szkolnictwa jezuickiego w Polsce. Wybór artykułów, oprac. J. Paszenda SJ, Kraków 1994, s. 94 i n. [Google Scholar]
  9. Piechnik SJ L., Seminarium Diecezjalne w Poznaniu w latach 1564-1614. Okres jezuicki, [w:] J. Nowacki, L. Piechnik, W. Hozakowski, Dzieje Seminarium Duchownego w Poznaniu w latach 1564-1939, Poznań 2006, s. 96-101, 111-118. [Google Scholar]
  10. Początki Akademji Lubrańskiego w Poznaniu (1519-1535). Przyczynek do dziejów rozwoju nauk humanistycznych w Polsce, Poznań 1921. [Google Scholar]
  11. Skoczyński P., Kapitalista w ekonomii niebieskiej [...] Jan Kanty [...], Posnaniae 1745. [Google Scholar]
  12. Statuta Akademii Lubrańskiego z 1619 roku, tłum. A. Pawlaczyk, Kronika Miasta Poznania 1999, nr 2: Jan Lubrański i jego dzieło. [Google Scholar]
  13. Zalaszowski M., Ius Regni Poloniae, authore Nicolao Zalaszowski, [t. I], Posnaniae 1700, p. 609 i n. [Google Scholar]
  14. Załęski SJ S., Jezuici w Polsce, t. II: Praca nad spotęgowaniem ducha wiary i pobożności. 1608-1648, Lwów 1901, s. 144 i n. [Google Scholar]
  15. Żołądź-Strzelczyk D., Academia Lubransciana, Kronika Miasta Poznania 1999, nr 2: Jan Lubrański i jego dzieło, s. 148; J. Topolski, Z tradycji uniwersyteckich Poznania: Akademia Lubrańskiego, [w:] Alma Mater Posnaniensis. W 80. rocznicę utworzenia Uniwersytetu w Poznaniu, red. P. Hauser, T. Jasiński, J. Topolski, Poznań 1999, s. 38. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.