Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Nasza Przeszłość

Vol. 124 (2015): Our Past

Articles

The state of research on the Monastery of Canons Regular in Mstów

  • Izabela Chat
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2015.124.39-56  [Google Scholar]
Published: 2015-12-30

Abstract

The article tackles the state of research on the cloister of Canons Regular in Mstów. It is highly likely that Canons Regular appeared in Mstów at the close of 12th century. The Mstów cloister reported to the local provost whose office was situated at the cloister of Our Lady in Breslau. In the course of centuries it played a major role in historical vicisitudes of Northwestern Lesser Poland. It was namely a focal point of social, ecclesiastical and cultural life, but also served as a research center. In 1212 the archbishop of Gniezno Henryk Kietlicz summoned a synod to Mstów, during which, together with a few other hierarchs, he ordained and consecrated father Paweł to the office of bishop. Cracow bishop Wincenty Kadłubek was also present in the synod. The wealthy legacy of Mstów cloister stretches from its foundation in 12th to its dismantlement in 19th century. This heritage is a powerful source of inspiration for scholars of many fields and it certainly will remain one. Notwithstanding, the state of research on this cloister in Polish historiography is fraught with blank spaces calling for scientific elucidation. A review of papers on this topic makes one conclude that there is a huge disparity of the development of research on the Middle Ages as compared to later epochs. The cloister of Mstów is waiting for a complete and critical description of its modern period history. The most in-depth studies were namely devoted to the period between the origins of the cloister in question and its 16th century history. Moreover, scientific literature has failed to study the roots of the cloister and social background of religious who made up its community.

References

  1. Bylina E., Renesansowy księgozbiór rodziny Strzemboszów, [w:] Kolekcje historyczne. Księgozbiory szlacheckie w XVI-XVII wieku, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  2. Bylina E., Z dziejów biblioteki kanoników regularnych laterańskich w Mstowie: druki XVI wieku w BUW, „Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi”, R. 3, 2009 (druk 2010), s. 55-64. [Google Scholar]
  3. Chat I., Kopiarz klasztoru mstowskiego przechowywany w bibliotece uniwersyteckiej w Warszawie, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 383-392. [Google Scholar]
  4. Ćwiękała W., Refundacja klasztoru mstowskiego i jego późniejsze dzieje, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 225-231. [Google Scholar]
  5. Deptuła Cz., Arrowazyjska reforma klasztorów w Polsce po roku 1180 a reforma premonstrateńska. Z przemian polskiego kanonikatu regularnego w średniowieczu, „Roczniki Humanistyczne”, 1969, s. 5-49. [Google Scholar]
  6. Deptuła Cz., Krąg kościelny płocki w połowie XII wieku, „Roczniki Humanistyczne”, R. 8, 1959, z. 2, s. 5-122. [Google Scholar]
  7. Deptuła Cz., O nowe spojrzenie na początki kanoników regularnych w Polsce, „Sprawozdanie z Czynności Wydawniczej i Posiedzeń Naukowych oraz Kronika Towarzystwa Naukowego KUL”, R. 14, 1965, s. 163-168. [Google Scholar]
  8. Deptuła Cz., Przyczynek do dziejów Ślęży i jej opactwa, „Roczniki Humanistyczne”, R. 15, 1967, nr 2, s. 17-35. [Google Scholar]
  9. Dettloff A., Osiemnastowieczne wyposażenie rzeźbiarskie Kościoła Kanoników Regularnych Laterańskich w Mstowie, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 267-288. [Google Scholar]
  10. Dettloff P., Architektura kościoła kanoników regularnych laterańskich w Mstowie, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 245-266. [Google Scholar]
  11. Dettloff P., Kościół kanoników regularnych laterańskich w Mstowie, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 1998, t. XLIII, s. 291-305. [Google Scholar]
  12. Dubaj E., Księgi metrykalne z terenu Mstowa w zasobie Archiwum Państwowego w Częstochowie, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 89-96. [Google Scholar]
  13. Dawnych w Warszawie, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Ło-mianki 2013, s. 357-360. [Google Scholar]
  14. Graczyk W., Synod czy zjazd biskupów polskich w Mstowie w 1212 roku, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 425-429. [Google Scholar]
  15. Herod P., Klasztor mstowski w świetle relacji kanonika Jana Długosza, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013 113-122. [Google Scholar]
  16. Hohensee-Ciszewska H., Przypuszczenia o romańskich założeniach kościołów w Mstowie i Kłobucku, „Biuletyn Historii Sztuki”, R. 27, 1965, z. 2, s. 160-162. [Google Scholar]
  17. Jasiński K., Ignacy Augustyn Saryusz Koziorowski, Polski Słownik Biograficzny, t. 18, Wrocław 1973, s. 505-511. [Google Scholar]
  18. Kantor-Mirski M., Kubicki A., Z przeszłości Mstowa. Notatki kronikarskie od średniowiecza do 1939 roku, Częstochowa 2012, s. 191-210 [Google Scholar]
  19. Kantor-Mirski M., Warowny klasztor w Mstowie: szkic historyczny z ilustracjami, Sosnowiec 1929. [Google Scholar]
  20. Kłoczowski J., Zakony na ziemiach polskich w wiekach średnich, [w:] Kościół w Polsce. Średniowiecze, red. J. Kłoczowski, t. 1, Kraków 1966. [Google Scholar]
  21. Laberschek J., Sieć osadnicza okolic Mstowa i Lelowa w I połowie XIII wie-ku. Problem granic opola mstowskiego, „Studia Historyczne”, R. 34, 1991, s. 517-533. [Google Scholar]
  22. Laberschek J., Średniowieczne dzieje nadwarciańskiego Mstowa, Kraków 2014. [Google Scholar]
  23. Likowski H., Początki kanoników regularnych w Polsce, „Sprawozdanie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, R. 3, 1929, nr 2, s. 30. [Google Scholar]
  24. Łatak K., Bazylika i Klasztor Bożego Ciała kanoników regularnych na Kazimierzu w Krakowie, Kraków 2005. [Google Scholar]
  25. Łatak K., Obraz Matki Boskiej Mstowskiej i jej kult, Kraków 1999. [Google Scholar]
  26. Łatak K., Przyczynek do dziejów łaskami słynącego obrazu Matki Boskiej Mstowskiej, Częstochowa 1996. [Google Scholar]
  27. Łatak K., Sanktuarium Matki Bożej Mstowskiej, Ełk 2000. [Google Scholar]
  28. Łatak K., Kanonicy regularni laterańscy na Kazimierzu w Krakowie do końca XVI wieku, Ełk 1999. [Google Scholar]
  29. Łatak K., Katalog rządców prepozytury mstowskiej, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 451-485. [Google Scholar]
  30. Łatak K., Klasztor Bożego Ciała Kanoników Regularnych Laterańskich w Kra-kowie w okresie przedtrydenckim. Ludzie-Wydarzenia-Budowle-Kultura, red. K. Łatak, Łomianki 2012. [Google Scholar]
  31. Łatak K., Konwent mstowski i kłobucki w nekrologu konwentu krakowskiego, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 437-450. [Google Scholar]
  32. Łatak K., Placówki filialne prepozytury mstowskiej, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 193-223. [Google Scholar]
  33. Łatak K., Prepozytura mstowska od uzyskania autonomii do kasaty (1441-1819), [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 123-178. [Google Scholar]
  34. Łatak K., Przemijanie i trwanie. Kanonicy Regularni Laterańscy w dawnej i współczesnej Polsce, Kraków 2009. [Google Scholar]
  35. Łobaza M., Książka i książnica w klasztorze Kanoników Regularnych Laterań-skich w Mstowie w czasach staropolskich, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 311-323. [Google Scholar]
  36. Marszalska J., Arcybiskup gnieźnieński Henryk Kietlicz oraz biskup poznański Paweł – uczestnicy i główni bohaterowie synodu w Mstowie w 1212 roku, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 431-436. [Google Scholar]
  37. Matusik L., Stanowisko kanoników regularnych na Śląsku w średniowieczu, „Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, R. 25, 1970, s. 39-41. [Google Scholar]
  38. Matusik L., Wpływ myśli czeskiej na Śląsku w świetle rękopisów kanoników regularnych św. Augustyna w XIV i XV w., „Acta Universitatis Vratislaviensis”, Historia, R.17, 1970, s. 44-66. [Google Scholar]
  39. Matusik L., Związki wrocławskiego opactwa na Piasku z Polską centralną w okresie średniowiecza, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”, R. 28, 1973, nr. 2, s. 229-259. [Google Scholar]
  40. Mizera S., Regesty dokumentów do dziejów parafii Mstowa k. Częstochowy, Almanach Częstochowy, Częstochowa 2000, t. 15, s. 19-44. [Google Scholar]
  41. Mizera S., Z badań nad przywilejem Iwona Odrowąża z roku 1220, „Częstochowskie Studia Teologiczne”, R. 25, 1997, s. 121-173. [Google Scholar]
  42. Mrozowicz W., Kronika klasztoru kanoników regularnych św. Augustyna w Kłodzku (na tle dziejopisarstwa na Śląsku i krajów ościennych), Wrocław 2000. [Google Scholar]
  43. Mrozowicz W., Kronika klasztoru kanoników regularnych w Kłodzku. Ze studiów nad średniowiecznym dziejopisarstwem klasztornym, „Acta Universitatis Vratislaviensis” 2234. Historia 143, Wrocław 2001, ss. 239. [Google Scholar]
  44. Mrozowicz W., Wokół przeniesienia klasztoru kanoników regularnych św. Augustyna z Nowogrodu Bobrzańskiego do Żagania (w świetle nie-znanego dokumentu z 20 IX 1284), [w:] Memoriae amici et magistri. Studia historyczne poświęcone pamięci prof. W. Korty, red. M. Derwich, W. Mrozowicz, R. Żerelik, Wrocław 2001, s. 101-109. [Google Scholar]
  45. Pietrzkiewicz I., Biblioteka kanoników regularnych w Krakowie w XV i XVI w., Kraków 2003. [Google Scholar]
  46. Pobóg-Lenartowicz A., A czyny ich były liczne i godne pamięci, Konwent klasztoru kanoników regularnych NMP na Piasku we Wrocławiu, Opole 2007. [Google Scholar]
  47. Pobóg-Lenartowicz A., Fundacja mstowskiej prepozytury kanoników regularnych i jej dzieje w okresie zależności od opactwa macierzystego we Wrocławiu, [w:] Mstów, miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 103-111. [Google Scholar]
  48. Pobóg-Lenartowicz A., Kanonicy regularni na Śląsku. Życie konwentów w śląskich klasztorach kanoników regularnych w średniowieczu, Opole 1999. [Google Scholar]
  49. Pobóg-Lenartowicz A., Prepozytura kanoników regularnych w Mstowie (do połowy XVI wieku), [w:] Klio viae et invia, red. A. Odrzywolska-Kidawa, Warszawa 2010, s. 577-588. [Google Scholar]
  50. Pobóg-Lenartowicz A., Uposażenie i działalność gospodarcza kanoników regu-larnych NMP na Pisaku we Wrocławiu do początku XVI w., Opole 1994. [Google Scholar]
  51. Podedworny I., Nauczanie w klasztorze kanoników regularnych w Mstowie na przełomie średniowiecza i czasów nowożytnych, [w:] Przemijanie i trwanie. Kanonicy regularni laterańscy w dawnej i współczesnej Polsce. Materiały z międzynarodowej konferencji zorganizowanej z okazji 600-lecia fundacji opactwa Bożego Ciała w Krakowie, red. K. Łatak, I. Makarczyk, Kraków 2008, s. 451-464. [Google Scholar]
  52. Przemysław D., Uposażenie i działalność gospodarcza klasztoru kanoników regularnych w Trzemesznie do początku XVI wieku, Olsztyn, 2013. [Google Scholar]
  53. Raźny J., Nieistniejący kościół św. Stanisława w Mstowie w świetle staropolskich wizytacji biskupich, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 289-300. [Google Scholar]
  54. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, red. F. Sulimierski, B. Chlebow-ski, W. Walewski, t. 1-15, Warszawa 1880-1902, t. 6, Warszawa 1885, s. 779-780. [Google Scholar]
  55. Sochacki A., Kościół i klasztor kanoników regularnych laterańskich w Mstowie. Sanktuarium Maryjne, Przewodnik, Kraków-Mstów 2012. [Google Scholar]
  56. Starożytna Polska pod względem historycznym, geograficznym i statystycznym opisana przez Michała Balińskiego i Tymoteusza Lipińskiego, t. 2, Warszawa 1844, s. 136-137. [Google Scholar]
  57. Stawski M., Opactwo czerwińskie w średniowieczu, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  58. Stawski M., Klasztor w Czerwińsku – miejsce spotkania teologii z historią, „Echa Przeszłości” Olsztyn 2007, t. 8, s. 67-90. [Google Scholar]
  59. Sukiennik E., Kasata klasztoru mstowskiego, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 179-192. [Google Scholar]
  60. Państwowym w Częstochowie, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 77-87. [Google Scholar]
  61. Szymański J., Kanonikat świecki w Małopolsce od końca XI w. do połowy XIII w., Lublin 1995. [Google Scholar]
  62. Szymański J., Kanonikat, [w:] Słownik starożytności słowiańskich, Wrocław 1961, t. 2, s. 365-369. [Google Scholar]
  63. Szymański J., Z zagadnień „vitae cannonicae” w Polsce XII-XIII w., „Roczniki Teologiczno-Kanonicze”, 1963, z. 4, s. 143. [Google Scholar]
  64. Trawkowski S., Wprowadzenie zwyczajów arrowazyjskich we wrocławskim klasztorze na Piasku, [w:] Wieki średnie – Medium aevum, Prace ofiarowane w 60 rocznicę urodzin T. Manteuffla, Warszawa 1962, s. 111-116. [Google Scholar]
  65. Wajzner Z., Los bibliotek klasztornych w Gidlach, Mstowie i Wielgomłynach po dekrecie supresyjnym arcybiskupa warszawskiego Franciszka Malczewskiego, „Częstochowskie Wiadomości Diecezjalne”, R. 43, 1969, nr 3-6, s. 131-136. [Google Scholar]
  66. WiewiWiewióra M., Zespół klasztorny kanoników regularnych w Trzemesznie. Studium archeologiczno-architektoniczne, Toruń 2002. [Google Scholar]
  67. Wlaźlak W., Archiwalia do dziejów klasztoru i parafii w Mstowie przechowywane w Archiwum Archidiecezji Częstochowskiej im. Ks. Walentego Patykiewicza w Częstochowie, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 361-369. [Google Scholar]
  68. Zawisła M., Kanonicy regularni laterańscy klasztoru mstowskiego w księgach egzaminów do święceń w diecezji krakowskiej z lat 1573-1614, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 325-336. [Google Scholar]
  69. Zbudniewek J., Archiwalia do dziejów klasztoru mstowskiego przechowywane w archiwum Klasztoru Paulinów na Jasnej Górze, [w:] Mstów. Miasto-klasztor-parafia na przestrzeni wieków, red. K. Łatak, Łomianki 2013, s. 371-382. [Google Scholar]
  70. Zielińska E., Biblioteka klasztoru kanoników regularnych w Kraśniku w drugiej połowie XV wieku, [w:] Klasztor w kulturze Polski średniowiecznej, red. A. Pobóg-Lenartowicz, M. Derwich, Opole 1995, s. 105-111. [Google Scholar]
  71. Zielińska E., Kultura intelektualna kanoników regularnych z klasztoru w Kraśniku w latach 1469-1563, Lublin 2002. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.