Ir al menú de navegación principal Ir al contenido principal Ir al pie de página del sitio

Vol. 83 (1995): Nasza Przeszłość

Artykuły

Władysław II Jagiełło wobec klasztorów cysterskich w Królestwie Polskim

  • Jadwiga Krzyżaniakowa
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1995.83.93-124  [Google Scholar]
Publicado: 1995-06-30

Resumen

Władysław Jagiełło przez wszystkie lata swego panowania interesował się zakonami i, jak się wydaje, preferował te otwarte na reformy i nowe trendy w Kościele. Liczba dokumentów wystawianych klasztorom cystersów w imieniu króla sugeruje, że interesował się nimi żywo w czasie, gdy Zakon przeżywał trudny okres. Władysław Jagiełło wystawił 63 dokumenty 13 klasztorom „szarych mnichów” w Królestwie Polskim. Stanowi to wyjątkowo wysoki odsetek spośród ogółu 137 tego typu dokumentów królewskich, adresowanych do 46 klasztorów różnych zakonów. Spośród tych skierowanych do cystersów dwadzieścia dwa potwierdzają wcześniejsze nadania i zwolnienia, a aż czterdzieści jeden zawiera nowe darowizny i przywileje. Treść przywilejów królewskich (wymagająca jeszcze dalszych badań) wskazuje, że Władysław Jagiełło wspierał cysterski model gospodarczy (rolnictwo na dużą skalę, organizowanie jarmarków, wspieranie handlu i rzemiosła) i starał się pomagać w przesiedlaniu gmin cystersów do miast. Poparł także inicjatywę utworzenia studium cystersów na Uniwersytecie Krakowskim i chciał, aby nowe kolegium znalazło się pod jurysdykcją opata mogilskiego. Zainteresowanie króla rozwojem intelektualnym cystersów i chęć przyłączenia ich do ośrodka akademickiego w Polsce wiązała się niewątpliwie z planami zorganizowania polskiej prowincji zakonu cystersów i związania jej z państwem i Kościołem polskim. Władysław Jagiełło wspierał reformy wewnętrzne w klasztorach, a zwłaszcza reformatorów w Mogile, która stała się ośrodkiem nowego ruchu. Zainteresowanie króla klasztorami wielkopolskimi mogło wynikać z chęci związania ich z państwem polskim i otwarcia na miejscową ludność, krótko mówiąc, ich polonizacji. Procesem miał kierować Ląd. Zawsze pozostawała w ścisłych powiązaniach z miejscową szlachtą i dlatego miała wyjątkowe kwalifikacje, by cieszyć się opieką Władysława Jagiełły. Gdy popularność koncyliaryzmu zaczęła słabnąć, ruch na rzecz reform ustał. Idea przyłączenia klasztorów cystersów do państwa odżyła w XVI wieku. W tym czasie jednak Państwo i Kościół znalazły się w zupełnie innej sytuacji.

Citas

  1. Chłopocka H., Fundacje cysterskie Polsce średniowiecznej w poglądach historiografii polskiej, w: Historia i kultura cystersów w dawnej Polsce i ich europejskie związki, red. J. Strzelczyk, Poznań 1987. [Google Scholar]
  2. Kaczmarek K. , Z badań nad studiami uniwersyteckimi cystersów z ziem polskich, NP t. 79: 1993. [Google Scholar]
  3. Kamińska S., Klasztory Brygidek Gdańsku, Elblągu i Lublinie. Założenie i uposażenie, Gdańsk 1970. [Google Scholar]
  4. Kłoczowski J., Prowincja polska cystersów w świetle akt kapituł generalnych tego zakonu w XV w. w: Polska w świecie. Szkice z dziejów kultury polskiej. Warszawa 1972. [Google Scholar]
  5. Kłoczowski J., Zakony na ziemiach polskich w wiekach średnich, w: Kościół w Polsce, t. 1 Średniowiecze, Kraków 1966. [Google Scholar]
  6. Kolak W. , Klasztor Augustianów przy kościele św. Katarzyny w Krakowie do połowy XVI wieku, Kraków 1982. [Google Scholar]
  7. Krukowski J., O słowiańskim klasztorze św. Krzyża i klasztorze benedyktynów słowiańskich założonym przez Jadwigę i Jagiełłę, Kraków 1886. [Google Scholar]
  8. Ochmański J., Powstanie i rozwój biskupstwa wileńskiego, Poznań 1963. [Google Scholar]

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.