Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 63 (1985): Nasza Przeszłość

Artykuły

Jarosław ze Skotnik Bogoria, arcybiskup gnieźnieński, prawodawca i dyplomata (zm. 1376)

  • Zofia Kowalska-Urbankowa
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1985.63.53-96  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.1985

Abstrakt

Jarosław ze Skotnik „Bogoria” (zm. 17 września 1376) był jednym z tych dostojników, często spotykanych w naszej hierarchii kościelnej, których życie i działalność wywarły ogromny wpływ na dzieje zarówno Kościoła, jak i Państwa Polskiego. „Doktor dekretów”, wykształcony w Bolonii był kanonikiem krakowskim, kujawskim i gnieźnieńskim, także wikariuszem generalnym krakowskim, kujawskim i archidiakonem krakowskim, a od 1342 r. arcybiskupem gnieźnieńskim. Był wybitnym ustawodawcą, autorem pierwszego zbioru pism polskich prawo kościelne ogłoszone na synodzie w Kaliszu w 1357 r. Był wielkim przyjacielem Kazimierza Wielkiego, doradcą i wykonawcą wielu spraw dyplomatycznych (aktywnie brał udział w negocjacjach polsko-krzyżackich w pierwszej połowie XIV w.). Zainicjował i prawdopodobnie sformułował królewską kodyfikację prawa świeckiego w formie statutów wielkopolskich. W 1343 roku Stolica Apostolska uczyniła go papieskim kolekcjonerem groszy Piotrowych. Zbudował i ufundował wiele kościołów, a wśród nich godną podziwu katedrę gotycką w Gnieźnie, ołtarze, kaplice, zamki murowane i rezydencje arcybiskupie. Współpracował z królem Kazimierzem Wielkim przy założeniu Uniwersytetu w Krakowie. Był znakomitym administratorem majątków archidiecezji, z sukcesem powiększał majątek kościelny. Założył wiele ludnych wsi i przekazał stare wsie na „prawie niemieckim”, zakładał miasta i otaczał czymś murami. Historycy powszechnie uznawali go za jedną z najwybitniejszych osobistości Polski XIV wieku.

Bibliografia

  1. Abraham W., Powstanie i organizacja kościoła łacińskiego na Rusi, Lwów 1904. [Google Scholar]
  2. Chłopocka H., Procesy Polski z Zakonem Krzyżackim w XIV wieku, Poznań 1967. [Google Scholar]
  3. Dąbrowski J., Ostatnie lata Ludwika Wielkiego, Kraków 1918. [Google Scholar]
  4. Dokumenty kujawskie i mazowieckie przeważnie z XIII wieku. Wyd. B. Ulanowski, Kraków 1888. [Google Scholar]
  5. Kaczmarczyk Z., Monarchia Kazimierza Wielkiego, t. 2, Poznań 1946. [Google Scholar]
  6. Meyer E., Die Kathedralschule in Gnesen im Mittelalter w: „Deutsche Wisseoschaftliche Zeiltschrift im Wartheland”, R. 2, Posen 1941. [Google Scholar]
  7. Polkowski I., Katedra gnieźnieńska, Gniezno 1874. [Google Scholar]
  8. Roman S., Geneza statutów Kazimierza Wielkiego, Studium źródłoznawcze, Kraków 1961. [Google Scholar]
  9. Silnicki J., Dzieje i ustrój kościoła katolickiego na Śląsku do końca XIV wieku, Warszawa 1953. [Google Scholar]
  10. Wdowiszewski Z., Ród Bogoriów w wiekach średnich, w: „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” t. IX 1928. [Google Scholar]
  11. Wyrozumski J., Kazimierz Wielki, Wrocław 1982. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.