Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Problemy Współczesnej Kryminalistyki

Tom 26 (2022)

Artykuły

Biegły i quasi-biegły w polskim postępowaniu karnym. Możliwość korzystania z tzw. opinii prywatnych

  • Natalia Śniechowska
DOI: https://doi.org/10.52097/pwk.5442  [Google Scholar]
Opublikowane: 2023-04-25

Abstrakt

W artykule zaprezentowano instytucję biegłego i quasi-biegłego w postępowaniu karnym oraz uwagi dotyczące efektów ich pracy, tj. opinii procesowej i opinii pozaprocesowej, zwanej również opinią prywatną, ze szczególnym podkreśleniem zmian wprowadzonych nowelizacją ustawy Kodeks postępowania karnego z dnia 1 lipca 2015 r. Przedstawiono również wykształconą poza procesem karnym instytucję quasi-biegłego (biegłego prywatnego) oraz charakter sporządzanej przez niego opinii prywatnej, w tym zwrócono uwagę na problematykę dopuszczalności opinii prywatnej i jej oceny. Wskazano i omówiono wymienione w literaturze przedmiotu, a także własne propozycje zmian zmierzające do zwiększenia kontroli nad rzetelnością i poprawnością opinii biegłych oraz umożliwienia szerszego wykorzystywania w postępowaniu karnym opinii prywatnych.

Bibliografia

  1. Dzierżanowska J., Studzińska J. (red.), Biegli w postępowaniu sądowym cywilnym i karnym. Praktyczne omówienie regulacji z orzecznictwem, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. [Google Scholar]
  2. Eichstaedt K., Znaczenie opinii prywatnej w postępowaniu karnym, „Prokuratura i Prawo” 2016, nr 4. [Google Scholar]
  3. Gaberle A., Dowody w sądowym procesie karnym. Teoria i praktyka, Wolters Kluwer Polska Warszawa 2010. [Google Scholar]
  4. Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, Wolters, Kluwer, Warszawa 2014. [Google Scholar]
  5. Hofmański P., Granice prawa do obrony w świetle zmian Kodeksu postępowania karnego zawartych w ustawie z dnia 27 września 2013 r., w: T. Gardocka, P. Hofmański i in., Prawo do obrony w postępowaniu penalnym. Wybrane aspekty, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2014. [Google Scholar]
  6. Hofmański P. (red.), Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2011. [Google Scholar]
  7. Karasek P., Rybicki P., Sposoby oceny kompetencji biegłych sądowych, w: B. Lewandowski (red.), Pozycja biegłego w polskim systemie prawnym, Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  8. Kardas P., Podstawy i ograniczenia przeprowadzania i wykorzystywania w procesie karnym tzw. dowodów prywatnych, „Palestra” 2015, nr 1–2. [Google Scholar]
  9. Kardas P., Pozaprocesowe czynności obrońcy a tzw. dowody prywatne w świetle nowelizacji procedury karnej, „Palestra” 2014, nr 9. [Google Scholar]
  10. Kulesza C., Czy sądy karne ufają opiniom „prywatnych biegłych” (głos w dyskusji),w: P. Hofmański, D. Szumiło-Kulczycka, P. Czarnecki (red.), Pozaprocesowe pozyskiwanie dowodów i ich wykorzystywanie w procesie karnym, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2015. [Google Scholar]
  11. Lasek W., O wadliwości opinii biegłego w procesie karnym. Kilka uwag na tle praktyki wymiaru sprawiedliwości, w: D. Gil, P. Rogowski (red.), Rola biegłych we współczesnych postępowaniach sądowych, Wydawnictwo KUL, Lublin 2019. [Google Scholar]
  12. Nowak T., Dowód z dokumentu w polskim procesie karnym, Oficyna Wydawnicza „Ławica”, Poznań 1995. [Google Scholar]
  13. Pawelec K.J., Opinia pozaprocesowa i jej ocena w procesie karnym. Zagadnienia wybrane. Propozycje de lege ferenda, w: D. Gil, P. Rogowski (red.), Rola biegłych we współczesnych postępowaniach sądowych, Wydawnictwo KUL, Lublin 2019. [Google Scholar]
  14. Skorupka J., Tzw. opinia prywatna w świetle noweli Kodeksu postępowania karnegoz 27.09.2013 r., w: Ł. Błaszczak, K. Markiewicz (red.), Rola biegłego w postępowaniach sądowych, Wydawnictwo Presscom, Wrocław 2016. [Google Scholar]
  15. Świecki D. (red.), Augustyniak B., Eichstaedt K., Kurowski M., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, dział V, rozdział 22, Wolters Kluwer, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  16. Tomaszewski T., Czy korzystać z opinii prywatnych?, „Przegląd Sądowy” 1997, nr 2. [Google Scholar]
  17. Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Wolters Kluwer, Warszawa 2013. [Google Scholar]
  18. Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Wolters Kluwer, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  19. Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. [Google Scholar]
  20. Widła T., Źródła błędów w opiniach pismoznawczych, „Palestra” 1982, nr 11–12. [Google Scholar]
  21. Zagrodnik J., Problematyka prywatnego gromadzenia dowodów w procesie karnym,w: M. Nowak, M. Golec (red.), Ogólnopolska konferencja naukowa 10–11 maja 2005 roku „Dowody w procesie karnym. Nowe rozwiązania i niewykorzystane możliwości”, Uniwersytet Śląski, Wydział Prawa i Administracji, Katowice 2005. [Google Scholar]
  22. Źródła prawa i orzecznictwo [Google Scholar]
  23. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, Dz. U. z 2018 r., poz. 1600 ze zm. [Google Scholar]
  24. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, Dz. U. z 2018 r., poz. 1987 ze zm. [Google Scholar]
  25. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, Dz. U. z 2004, nr 93, poz. 889. [Google Scholar]
  26. Ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2013 r., poz. 1247. [Google Scholar]
  27. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22.2.2006 r., II KK 131/05, OSNwSK 2006, nr 1, poz. 411. [Google Scholar]
  28. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15.05.2019 r., IV KK 167/19, LEX nr 2657472. [Google Scholar]
  29. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie biegłych sądowych, Dz. U. nr 15, poz. 133. [Google Scholar]
  30. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24.01.2008 r., II KK 290/07, LEX nr 346651. [Google Scholar]
  31. Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 7.05.2014, II AKa 71/14, LEX nr 1474821. [Google Scholar]
  32. Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 31.8.2017 r., II AKa 22/17, LEX nr 2402355. [Google Scholar]
  33. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 6.9.2012 r., II AKa 86/12, LEX nr 1223429. [Google Scholar]
  34. Źródła internetowe [Google Scholar]
  35. Grabowska B., Pietryka A., Wolny M., Bodnar A., Biegli sądowi w Polsce, Raport Polskiej Rady Biznesu i Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Warszawa 2014, https://www.hfhr.pl/publication/biegli-sadowi-w-polsce/ (dostęp 4.12.2022). [Google Scholar]