Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
##common.pageHeaderLogo.altText##

Vol. 29 (2022)

Artykuły

Because if I forget, don't remember me… Memories from Siberia Sister Michalina from the Heart of Jesus (Maria Więckowska)

  • Joanna Lusek
DOI: https://doi.org/10.52097/rs.2022.357-376  [Google Scholar]
Published: 2023-09-19

Abstract

Sister Michalina of the Heart of Jesus, Maria Więckowska (1924–2011) was born in Warsaw, in the family of Michał – a farmer Jadwiga née Litkowska. Her and parents farmed in Grzybów near Słonim. She was a pupil of the Immaculate School in Słonim. On February 10, 1940, she was deported to Siberia with her mother and four siblings. In the 1990s, Sr. Michalina wrote down retrospective memoirs: “In every birth, the plans of the Creator are fulfilled”. They count six two-sided handwritten written pages. They include the time of deportation, with particular emphasis on information about the work performed, in the taiga in Swietłoje, and then in the Polish orphanage in Boticha. They are unique and have never been published. Together with the children from the orphanage, she returned to Poland in the spring of 1946. After joining the Congregation of the Sisters of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary in 1949, she later worked as a teacher and tutor in boarding schools in the schools of the Immaculate Conception.

References

  1. Archiwalia [Google Scholar]
  2. Archiwum Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP [Google Scholar]
  3. sygn. C II 1, S.M. Michalina od Serca Pana Jezusa. Maria Więckowska [Google Scholar]
  4. sygn. C II 1 (a 4), S.M. Michalina Więckowska, W każdym narodzeniu następuje wypełnienie planów Stwórcy [Google Scholar]
  5. sygn. C II 12, Dom Dziecka w Botisze [Google Scholar]
  6. sygn. F VI 18, S.M. Janina Martynuska, Siostra Michalina od Serca Pana Jezusa. Maria Więckowska [Google Scholar]
  7. Karta osobowa nr 220 [Google Scholar]
  8. Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie, Biuro Udostępniania [Google Scholar]
  9. sygn. 2904/32, Wykaz byłych wychowanków domu dziecka w Botisze (obw. wołogodzki) w latach 1944-1946, sporządzony przez Leokadię Kaźmierską [Google Scholar]
  10. Materiały źródłowe publikowane [Google Scholar]
  11. Mały Rocznik Statystyczny Polski wrzesień 1939 – czerwiec 1941, Warszawa 1990. [Google Scholar]
  12. Opracowania [Google Scholar]
  13. Bł. Marta Wołowska (1879-1942) – sylwetka duchowa, red. M. Chmielewski, Lublin 2005. [Google Scholar]
  14. Boćkowski D., Czas nadziei. Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej w ZSRR i opieka nad nimi placówek polskich w latach 1940-1943, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  15. Boćkowski D., Repatriacja dzieci polskich z głębi ZSRR w latach 1945-1952, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, 1994, t. 29, s. 99-108. [Google Scholar]
  16. Buczek R., Działalność opiekuńcza ambasady RP w ZSRR w latach 1941-1943, „Zeszyty Historyczne”, 1974, z. 29, s. 42-115. [Google Scholar]
  17. Bugaj T., Dzieci polskie w ZSRR i ich repatriacja (1939-1952), Jelenia Góra 1986. [Google Scholar]
  18. Ciesielski S., Hryciuk G., Srebrakowski A., Masowe deportacje ludności w Związku Radzieckim, Toruń 2002. [Google Scholar]
  19. Głowacki A., Ocalić i repatriować. Opieka nad ludnością polską w głębi terytorium ZSRR, Łódź 1994. [Google Scholar]
  20. Głowacki A., Sowieci wobec Polaków na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1939-1941, Łódź 1997. [Google Scholar]
  21. Gnatowski M., W radzieckich okowach. Studium o agresji 17 września 1939 roku i radzieckiej polityce w regionie łomżyńskim w latach 1939-1941, Łomża 1997. [Google Scholar]
  22. Gurjanow A., Cztery deportacje, „Karta”, 1994, nr 12, s. 115-125. [Google Scholar]
  23. Jaczyński S. S., Zygmunt Berling. Między sławą a potępieniem, Warszawa 1993. [Google Scholar]
  24. Martynuska J., Kazimiera Wołowska S. Maria Marta od Jezusa 1879-1942, Wrzosów 1993. [Google Scholar]
  25. Maślak J., Ponad Sybir – Życie, Fundacja Moje Wojenne Dzieciństwo, t. 20. [Google Scholar]
  26. Mołdawa T., Ludzie władzy 1944-1991. Władze państwowe i polityczne Polski wg stanu na dzień 28 II 1991, Warszawa 1991. [Google Scholar]
  27. Polska-Białoruś 1918-1945, red. W. Balcerek, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  28. Położenie ludności polskiej na terytorium ZSRR i wschodnich ziemiach II Rzeczpospolitej w czasie II wojny światowej, red. A. Marszałek, Toruń 1990. [Google Scholar]
  29. S.M. Strasburger Anuncjata, Trzeba tylko zacząć. Błogosławiona Siostra Marta od Jezusa Kazimiera Wołowska Niepokalanka 1879-1942, Szymanów 2003. [Google Scholar]
  30. Ślusarczyk J., Układ polsko-radziecki z 30.7.1941 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”, 1980, z. 3, s. 5-24. [Google Scholar]
  31. Światek L., Domy dziecka dla dzieci polskich w Kazachstanie 1943-1946, „Zesłaniec”, 2019, nr 78, s. 15-60. [Google Scholar]
  32. Topol A., Zygmunt Henryk Berling 1896-1980, Katowice 1990. [Google Scholar]
  33. Układ Sikorski-Majski. Wybór dokumentów, red. E. Duraczyński, Warszawa 1990. [Google Scholar]
  34. W matni. W tajdze i na stepie orenburskim. Wspomnienia Sybiraków, red. T. Sosiński, Sulejówek 1996. [Google Scholar]
  35. Zuziak M., Ze wspomnień mojej babci, „Kresowy Serwis Informacyjny”, 2012, nr 4, s. 25. [Google Scholar]
  36. Netografia [Google Scholar]
  37. Marecki Z., Przetrwali horror, wrócili do Polski. O słupskich Sybirakach, https://gp24.pl/przetrwali-horror-wrocili-do-polski-o-slupskich-sybirakach/ar/4442767 [dostęp: 10.8.2021]. [Google Scholar]
  38. Obwód wołogodzki we wspomnieniach deportowanych, http://szlakitulaczy.pl/obwod-wologodzki [dostęp: 10.08.2021]. [Google Scholar]