Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Teka Commission of Legal Sciences Polish Academy of Sciences Branch in Lublin

Vol. 9 (2016)

Articles

Between Democracy and the Rule of Law

DOI: https://doi.org/10.32084/tkp.6223  [Google Scholar]
Published: 2016-12-31

Abstract

This article discusses two basic concepts in scientific legal discourse – the concept of democracy and the concept of the rule of law. Obviously, both concepts are inextricably linked to the concept of the state of law (legal state). The necessary condition for the rule of law is the existence of the legal order, but it should be emphasised that one may link the idea of the rule of law to either the theory of the separation of powers or the theory of the sovereignty of the people. The author’s analysis concerns vertical and horizontal relationships between, in particular, the concept if the rule of law and the concept of the state and law. The author also considers the question of the binding force of legal norms. The thesis that the author makes is that, although there is a relationship between these concepts, one should also point out that both democracy without parliamentarianism and parliamentarianism without democracy are possible. Likewise, dictatorship does not essentially contradict democracy, which was emphasised especially by Jean--Jacques Rousseau, just like democracy does not necessarily rule out dictatorship.

References

  1. Banach, Tomasz. 2010. Rzymska tradycja prawna w myśli politycznej Narodowej Demokracji (1918–1939), Wydawnictwo Prasy Lokalnej, Warszawa. [Google Scholar]
  2. Banaszak, Bogusław. 1997. „Regulacja prawna procedury legislacyjnej w Austrii”. Państwo i Prawo 5:75–83. [Google Scholar]
  3. Boć, Jan. 2003. „Uwarunkowania rozwoju administracji publicznej.” In J. Boć (ed.), „Administracja publiczna”, Wrocław. [Google Scholar]
  4. Burda, Andrzej. 1956. „Doktryna konstytucyjna Monteskiusza.” In J. Bardach, K. Grzybowski (eds.), „Monteskiusz i jego dzieło”. Sesja naukowa Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk w dwusetną rocznicę śmierci, Warszawa 27–28 październik 1955 r., Zakład im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN, Wrocław. [Google Scholar]
  5. Burda, Andrzej. 1962. Polskie prawo państwowe, Ossolineum, Warszawa. [Google Scholar]
  6. Burda, Andrzej. 1965. Demokracja i praworządność, Ossolineum, Wrocław. [Google Scholar]
  7. Czeszejko-Sochacki Z. 2003. Sądownictwo konstytucyjne w Polsce na tle porównawczym, Trybunał Konstytucyjny, Warszawa. [Google Scholar]
  8. Delacroix, Sylvie. 2011. “Making Law Bind: Legal Normativity as a Dynamic Concept.” In M. Del Mar (ed.), “New Waves in Philosophy of Law”, London: Palgrave Macmillan. [Google Scholar]
  9. Diemer-Benedict T. 1997. „Prewencyjna kontrola konstytucyjności w Europie Środkowo-Wschodniej”. Przegląd Sejmowy 2:39–50. [Google Scholar]
  10. Dmowski, Roman. 1990. Wybór pism, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa. [Google Scholar]
  11. Dworkin, Ronald. 1998. Biorąc prawa poważnie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. [Google Scholar]
  12. Dziadzio, Andrzej. 2005. „Koncepcja państwa prawa w XIX wieku – idea i rzeczywistość”. Czasopismo Prawno-Historyczne 1:177–201. [Google Scholar]
  13. Działocha, Kazimierz, Zalasiński, Tomasz, 2006. „Zasada prawidłowej legislacji jako podstawa kontroli konstytucyjności prawa”. Przegląd Legislacyjny 3:5–20. [Google Scholar]
  14. Ehrlich, Stanisław. 1994. Dynamika norm, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa. [Google Scholar]
  15. Fuller, Lon Louvious. 2004. Moralność prawa, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa. [Google Scholar]
  16. Grzybowski, Konstanty. 1947. Demokracja francuska, Czytelnik, Kraków. [Google Scholar]
  17. Hayek, Friedrich A. 2011. Konstytucja wolności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. [Google Scholar]
  18. Jaskiernia, Jerzy. 1994. „Regulacja prawna procedur parlamentarnych”. Państwo i Prawo 12. [Google Scholar]
  19. Konarski, Marcin, 2015. „Challenging the legitymacy of the law”. Teka Komisji Prawniczej Polskiej Akademii Nauk Oddział w Lublinie 8:53–62. [Google Scholar]
  20. Kość, Antoni. 1995. Historyczne modele relacji prawa, państwa i religii w niemieckiej filozofii prawa, Wydawnictwo Polihymnia, Lublin. [Google Scholar]
  21. Kość, Antoni. 1998. Podstawy filozofii prawa, Lublin. [Google Scholar]
  22. Krukowski, Józef. 2002. Wstęp do nauki o państwie i prawie, TN KUL, Lublin. [Google Scholar]
  23. Kustra, Ewa. 1994. Polityczne zagadnienia tworzenia prawa, Wydawnictwo UMK, Toruń. [Google Scholar]
  24. Kustra, Ewa. 1994. „Władczy oraz negocjacyjny typ tworzenia prawa. Szanse i zagrożenia.” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 4:23–30. [Google Scholar]
  25. Lucas, John Randolph. 1966. The Principles of Politics, Clarendon Press, Oxford. [Google Scholar]
  26. Mandle, Joe. 2009. Globalna sprawiedliwość, Wydawnictwo Sic! Warszawa. [Google Scholar]
  27. Martyniak, Czesław, 2006. „Moc obowiązująca prawa a teoria Kelsena.” In R. Charzyński R., M. Wójcik, Cz. Martyniak(ed.). „Dzieła”, Wydawnictwo KUL, Lublin. [Google Scholar]
  28. Mistygacz, Michał. 2011. „Prewencyjna kontrola konstytucyjności ustaw.” Kontrola Państwowa 3:27–39. [Google Scholar]
  29. Morawski, Lech. 1994. „Spór o pojęcie państwa prawnego.” Państwo i Prawo 4:3–12. [Google Scholar]
  30. Nowacki, Józef. 2003. Studia z teorii prawa, Zakamycze, Kraków. [Google Scholar]
  31. Nozick, Robert. 2010. Anarchia, państwo i utopia, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa. [Google Scholar]
  32. Pieniążek, Antoni. 2001. „Otwarty czy zamknięty porządek prawny.” In „Prawo – administracja – gospodarka w procesie transformacji ustrojowej Rzeczypospolitej Polskiej”, J. Buczkowski, J. Posłuszny (eds.), Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Administracji i Zarządzania w Przemyślu 7:667–674. [Google Scholar]
  33. Rousseau, Jan Jakub. 2010. Umowa społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. [Google Scholar]
  34. Runciman, David, Vieira, Mónica Brito. 2011. Reprezentacja, Wydawnictwo Sic!, Warszawa. [Google Scholar]
  35. Rybicki, Zygmunt. 1978. „Gwarancje praworządności w procesie tworzenia prawa.” In Z. Rybicki, M. Gromadzka-Grzegorzewska, M. Wyrzykowski (ed.), „Zbiór studiów z zakresu nauk administracyjnych poświęcony pamięci Profesora Jerzego Starościaka”, Ossolineum, Wrocław. [Google Scholar]
  36. Saint-Just, Louis. 1954. Wybór pism. Tłum. I. Bibrowska. Książka i Wiedza, Warszawa. [Google Scholar]
  37. Schmitt, Carl. 2012. Teologia polityczna i inne pisma, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa. [Google Scholar]
  38. Schulze, Hagen, 2012. Państwo i naród w dziejach Europy, Wydawnictwo UW, Warszawa. [Google Scholar]
  39. Spencer, Herbert, 2002. Jednostka wobec państwa, Warszawa: LIBER. [Google Scholar]
  40. Sylwestrzak, Andrzej, 1995. Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN. [Google Scholar]
  41. Szymanek, Jarosław. 2011. „Decydowanie parlamentarne.” In G. Rydlewski (ed.), Decydowanie publiczne. Polska na tle innych państw członkowskich Unii Europejskiej, Dom Wydawniczy ELIPSA, Warszawa. [Google Scholar]
  42. Thompson, James Matthew. 1937. Robespierre. Tom II. Od śmierci Ludwika XVI do śmierci Robespierre’a. Tłum. A. Dobrot, Wydawnictwo J. Przeworskiego, Warszawa. [Google Scholar]
  43. Thompson, James Matthew. 1938. Przywódcy Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Tłum. S. Pomian, Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, Warszawa. [Google Scholar]
  44. Tokarczyk, Roman. 2004. „Elementy składowe myśli politycznej współczesnego liberalizmu.” In E. Olszewski, Z. Tymoszczuk (ed.) „Ideologia, doktryny i ruch polityczny współczesnego liberalizmu”, Wydawnictwo UMCS, Lublin. [Google Scholar]
  45. Wapiński, Roman, 1980. Narodowa Demokracja 1893–1939, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. [Google Scholar]
  46. Wasiutyński, Bohdan, 1927. Praworządność, Obóz Wielkiej Polski, Warszawa. [Google Scholar]
  47. Wielec, Marcin. 2012. „Udział prokuratora w postępowaniu administracyjnym jako wyraz ochrony praworządności.” In M. Konarski, M. Woch (eds.), „Z zagadnień nadzoru i kontroli organów władzy publicznej w Polsce”, t. 1, Wydawnictwo Marek Woch, Warszawa. [Google Scholar]
  48. Wyrzykowski, Mirosław. 1991. „Legislacja – demokratyczne państwo prawa – radykalne reformy polityczne i gospodarcze.” Państwo i Prawo 5:17–28. [Google Scholar]
  49. Zakrzewski, Witold. 1959. Działalność prawotwórcza w świetle teorii niemieckiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków. [Google Scholar]
  50. Zieleniewski, Jan. 1981. Organizacja i zarządzanie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa. [Google Scholar]
  51. Ziembiński, Zygmunt. 1992. „Praworządność.” In A. Redelbach, S. Wronkowska, Z. Ziembiński, „Zarys teorii państwa i prawa,” Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. [Google Scholar]
  52. Znamierowski, Czesław. 1988. Szkoła prawa. Rozważania o państwie, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Most read articles by the same author(s)