Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie

Tom 13 Nr 1 (2020)

Artykuły

Odpowiedzialność w zakresie wychowania do wartości. Analiza w relacji do kanonu 226 § 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku

DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2020.13.1-3  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2020

Abstrakt

Artykuł podejmuje analizę odpowiedzialności rodziców za wychowanie dzieci do wartości. Czyni to w perspektywie kan. 226 § 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., który odpowiedzialność tę określił rygorem: „bardzo poważny obowiązek”. Chodzi o pytanie, w jaki sposób można uzasadnić takie zobowiązanie w dobie wielokulturowości, czyli różnych determinizmów społecznych, mających wpływ na cele i metody wychowania. Temat został uszczegółowiony egzemplifikacją, w której chodzi o pomoc udzielaną dziecku w odkrywaniu przez niego tożsamości płciowej. Główny wniosek, jaki udało się postawić, mówi o odpowiedzialności obiektywnej i zweryfikowanej naukowo, wynikającej z faktu, że jeśli ktoś jest rodzicem, to ma najwłaściwszą możność wypełnić taki obowiązek. Dla dziecka taki ktoś jest najbliższym wzorcem komunikacji społecznej w każdym aspekcie. Jednak w tym zadaniu żaden wychowawca nie pozostaje sam. Przysługuje mu prawo do skorzystania z pomocy różnych instytucji. Jednak do wymogu sprawiedliwości społecznej przynależy tu to, aby one do tej roli nie podchodziły w sposób ideologiczny, ale z obiektywną (tj. zweryfikowaną) troską, opartą o dobro dziecka.

Bibliografia

  1. Chudzińska, Małgorzata. 2014. „Gender – ideologiczna manipulacja prawem.” W Medyczne, bioetyczne, psychosocjologiczne i prawne aspekty tożsamości płci, red. Władysław Sinkiewicz, i Rafał Grabowski, 173–87. Bydgoszcz: Dom Wydawniczy MARGRAFSEN s.c. [Google Scholar]
  2. Dąbrowski, Andrzej. 2012. „Radykalna interpretacja intencjonalności w filozofii Martina Heideggera.” Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne 18:19–41. [Google Scholar]
  3. Dąbrowski, Szymon. 2018. „Fenomenologiczne badania społeczne inspiracją dla polskiej pedagogiki religii.” Karto-Teka Gdańska 1–2:33–47. [Google Scholar]
  4. Fuentes Alonso, José A. 2011. „Szkoły.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 612–18. Kraków: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  5. Glombik, Konrad. 2013. „Odpowiedzialność rodziców za kształtowanie się tożsamości seksualnej dziecka.” Fides et Ratio 3, nr 15:98–111. [Google Scholar]
  6. Góralski, Wojciech. 1986. „Nauczycielskie zadanie Kościoła.” W Piotr Hemperek, Wojciech Góralski, i in., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. Księga III. Nauczycielskie zadanie Kościoła. Księga IV. Uświęcające zadanie Kościoła, t. 3, 9–50. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  7. Góralski, Wojciech. 2007. „Karta Praw Rodziny Ludzkiej (Karta Praw Rodziny Stolicy Apostolskiej).” W Studia nad małżeństwem i rodziną, red. Wojciech Góralski, 213–22. Warszawa: Wydawnictwo UKSW. [Google Scholar]
  8. Ignatczyk, Walentyna. 2000. „Małżeństwo jako wartość w okresie przemian społeczno-gospodarczych kraju w świetle postaw młodzieży w wieku matrymonialnym w województwie poznańskim.” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2:113–37. [Google Scholar]
  9. Jundziłł, Elżbieta. 2003. Potrzeby psychiczne dzieci i młodzieży. Diagnoza – zaspokojenie. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. [Google Scholar]
  10. Kasprzak, Sylwester. 2005. „Teologiczny wymiar prawa kanonicznego i jego porządkująca rola w społeczności Kościoła.” Roczniki Nauk Prawnych 15, nr 2:313–49. [Google Scholar]
  11. Krajczyński, Jan. 2005. „Wychowanie dziecka w prawie kanonicznym, polskim i wspólnotowym.” Studia z Prawa Wyznaniowego 8:163–89. [Google Scholar]
  12. Kroczek, Piotr. 2015. „List do rodzin Gratissimam sane jako wskazówka dla prawodawstwa państwowego.” W Prawa dziecka: perspektywa Kościoła, red. Piotr Kroczek, 81–97. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UPJPII. [Google Scholar]
  13. Łobocki, Mieczysław. 1999. ABC wychowania. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  14. Majki–Rostek, Dorota, Ewa Banaszak, i in. 2015. „Wprowadzenie.” W Genderowe filtry. Różnorodność doświadczania i percepcji płci w przestrzeni publicznej i prywatnej, red. Dorota Majki–Rostek, Ewa Banaszak, i in., 5–7. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. [Google Scholar]
  15. Mazur, Piotr. 2011. Podstawy pedagogiki pastoralnej. Kraków: Wydawnictwo WAM. [Google Scholar]
  16. Napora, Elżbieta. 2004. „Bez kompasu czyli płeć psychologiczna chłopców wychowywanych przez samotne matki.” Niebieska Linia 2:4–26. [Google Scholar]
  17. Nęcki, Tomasz. 2018. „Piramida Maslowa, czyli teoria hierarchii potrzeb. Na czym polega?” https://www.poradnikzdrowie.pl [dostęp: 16.10.2018]. [Google Scholar]
  18. Piechowiak, Marek. 2007. „Pozytywizm prawniczy.” W Powszechna Encyklopedia Filozofii, red. Andrzej Maryniarczyk, t. 8. 417–25. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu. [Google Scholar]
  19. Przyborowska–Klimczak, Anna. 2019. „Ochrona praw dziecka w publicznym prawie międzynarodowym.” Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie 12, nr 1:211–35. [Google Scholar]
  20. Rylke, Hanna, i Grażyna Klimowicz. 1982. Szkoła dla ucznia: Jak uczyć życia z ludźmi. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. [Google Scholar]
  21. Ryś, Maria. 2014. „Wpływ gender na psychikę i wychowanie młodego pokolenia.” W Medyczne, bioetyczne, psychosocjologiczne i prawne aspekty tożsamości płci, red. Władysław Sinkiewicz, i Rafał Grabowski, 127–72. Bydgoszcz: Dom Wydawniczy MARGRAFSEN s.c. [Google Scholar]
  22. Sitarz, Mirosław. 2005. „Funkcja wychowawcza rodziny w prawie publicznym.” Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Prawa w Warszawie 10, 1 (17):87–98. [Google Scholar]
  23. Smyczyński, Tadeusz. 1999. „Prawo dziecka do wychowania w rodzinie.” W Konwencja o prawach dziecka. Analiza i wykładnia, red. Tadeusz Smyczyński, 155–56. Poznań: Ars Boni et Aequi. [Google Scholar]
  24. Sobański, Remigiusz. 1978. „Miejsce i zadania kanonistyki w życiu Kościoła.” Studia Płockie 6:315–28. [Google Scholar]
  25. Stawniak, Henryk. 2007. „Prawa i obowiązki rodziców w zakresie moralnego i religijnego wychowania dzieci w Kodeksie Prawa Kanonicznego.” W Ochrona funkcji wychowawczej rodziny, red. Józef Krukowski, i Andrzej Maćkowski, 29–45. Szczecin: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego. [Google Scholar]
  26. Szafranko, Anna. 2014. „Regulacje dotyczące szkół katolickich w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 roku oraz w prawie polskim.” Kościół i Prawo 3 (16), nr 1:227–45. [Google Scholar]
  27. Ślęczka, Piotr. 2014. „Prawda i godność osoby jako reguły wychowania: na marginesie etyki pedagogicznej Wojciecha Chudego.” Studia Salvatoriana Polonica 8:101–14. [Google Scholar]
  28. Tyl, Sylwia. 2013. „Prawo rodziców do wychowania swoich dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami moralnymi i religijnymi w Karcie Praw Rodziny.” Kościół i Prawo 2 (15), nr 2:227–42. [Google Scholar]
  29. Zarzecki, Leon. 2012. Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: Impuls. [Google Scholar]
  30. Zięba, Beata. 2013. „Wychowanie do wartości jako jedno z działań w obszarze profilaktyki społecznej.” W Edukácia človeka – problémy a výzvy pre 21. storočie, red. Marek Lukáč, 140–44. Prešov: Prešovská univerzita v Prešove. [Google Scholar]
  31. Zonik, Aleksandra. 2012. „Nauczanie religii w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. i polskim Konkordacie z 1993 r.” Kościół i Prawo 1 (14):167–77. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.