Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Wrocławski Przegląd Teologiczny

Vol. 26 No. 2 (2018)

Biblical theology and biblical studies

About the Three Editions of the Book of Tobit from the First Half of the 16th

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2018.26.2.133-143  [Google Scholar]
Published: 2019-05-29

Abstract

Despite numerous studies concerning ancient translations of the whole Bible or its individual books, we still do not have full knowledge of the relationships between them. One of the Biblical books which until now has not been elaborated is an anonymous translation of the Book of Tobit published three times in the first half of the 16th century (1539, 1540, 1545). The aim of this research is to show what can be learnt about the history of this monument with the help of a linguistic analysis. The collected linguistic facts serve as a basis for establishing the relationship between the three prints of Tobit, as well as for putting forward a few hypotheses regarding the editor of the second edition, the real order and number of prints and their manuscript base.

References

  1. [Anonim], Tobias patriarcha Starego Zakonu z łacińskiego języka na polski nowo a pilnie przełożony, Kraków: Maciej Ostrogórski (Szarfenberg), 1539. [Google Scholar]
  2. [Google Scholar]
  3. [Anonim], Tobiasz z łacińskiego języka na polski przełożony, Kraków: Helena Unglerowa, 1540. [Google Scholar]
  4. [Anonim], Tobiasz z łacińskiego języka na polski przełożony, Kraków: Marek Szarfenberg, 1545. [Google Scholar]
  5. Adamczyk M., Biblijno-apokryficzne narracje w literaturze staropolskiej do końca XVI wieku, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1980. [Google Scholar]
  6. Biblia Sacra vulgatae editionis: Sixti V Pont. Max. Iussu Recognita et Clementis VIII Auctoritate Edita, red. P. Michael Hetzenauer, Ratyzbona–Rzym: Sumptibus et typis Friderici Pustet, 1914, http://www.sacredbible.org/vulgate1914 [dostęp 18 września 2018]. [Google Scholar]
  7. Bieńkowska D., Polski styl biblijny, Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 2002. [Google Scholar]
  8. Cybulski M., Staropolskie przekłady Psałterza, „Rozprawy Komisji Językowej łódzkiego Towarzystwa Naukowego”, t. XLI, 1996. [Google Scholar]
  9. Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku, t. I: Małopolska, cz. 1: Wiek XV–XVI, red. A. Kawecka-Gryczowa, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1983. [Google Scholar]
  10. Ecclesiastes Xyegi Salomonowe / ktore polskim wykładem kaznodźieyskye myanuiemy w przekładzie Hieronima z Wielunia, Kraków 1522. [Google Scholar]
  11. Estreicher K., Bibliografia staropolska, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1936, t. XXXI: T. [Google Scholar]
  12. Kosowska M., Z dziejów polskiego stylu psałterzowego, „Język Polski” t. XCII, 1962, s. 135–148. [Google Scholar]
  13. Krzyżanowski J., Romans polski XVI wieku, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1962. [Google Scholar]
  14. Kwilecka I., Średniowieczna Biblia czeska a staropolskie przekład biblijne (zarys problematyki badawczej), [w:] taż, Studia nad staropolskimi przekładami Biblii, Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 2003, s. 199–208. [Google Scholar]
  15. Kxiegi Jesusa Syna Syrachowego / Ecclesiasticus rzeczone / ktore wssytkich cnot nauke zamykaią w sobie w przekładzie Piotra Poznańczyka, Kraków 1535. [Google Scholar]
  16. Lenartowicz-Zagrodna A., Księgi Jezusa, syna Syrachowego, Ecclesiasticus rzeczone, ktore wszytkich cnot naukę zamykają w sobie w przekładzie Piotra Poznańczyka. Studium języka zabytku, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015. [Google Scholar]
  17. Lenartowicz-Zagrodna A., Zależności językowe między trzema edycjami Księgi Tobiasza z pierwszej połowy XVI wieku, „Studia Językoznawcze. Synchroniczne i Diachroniczne Aspekty Badań Polszczyzny”, t. XVIII, 2019 [w druku]. [Google Scholar]
  18. Lisowski T., Grafia druków polskich z 1521 i 1522 roku. Problemy wariantywności i normalizacji, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2001; [Google Scholar]
  19. Makuchowska M., Bibliografia języka religijnego 1945–2005, Tarnów: Wydawnictwo Biblos, 2007. [Google Scholar]
  20. Materiały do historii drukarstwa i księgarstwa w Polsce, wyd. A. Benis, Kraków: Akademia Umiejętności, 1890. [Google Scholar]
  21. Migdał J., Fonetyczne i fleksyjne wyznaczniki stylu biblijnego w drukowanej wersji Żołtarza Dawidowego Walentego Wróbla, [w:] Inspiracje chrześcijańskie w kulturze Europy, red. E. Woźniak, Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 2000, s. 219–231; [Google Scholar]
  22. Migdał J., O języku Andrzeja Glabera z Kobylina. Studium normalizacji polszczyzny wczesnorenesansowej, Poznań: Wydawnictwo WiS, 1999. [Google Scholar]
  23. Migdał J., Piotrowska A., Konserwatyzm językowy jako cecha przekładów biblijnych, [w:] Polszczyzna biblijna. Między tradycją a współczesnością, t. I, red. S. Koziara, W. Przyczyna, Tarnów: Wydawnictwo Biblos, 2009, s. 313–322. [Google Scholar]
  24. Pietkiewicz R., Biblia Polonorum. Historia Biblii w języku polskim, t. I: Od początku do 1638 roku, Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2016. [Google Scholar]
  25. Progresywny czy tradycyjny — o postawie normatywnej Andrzeja Glabera z Kobylina w zakresie demorfologizacji rodzaju rzeczownika w formach celownika, narzędnika i miejscownika liczby mnogiej, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. XVI (XXXVI), 2010, s. 173–182. [Google Scholar]
  26. Psałterz albo kosćielne spiewanie / Krola Dawida / nowo pilnie przełożony / z łaćinskiego ięzika w polski / wedlug szcżerego textu (tzw. Psałterz krakowski), Kraków 1532. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.