Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich

Vol. 31 No. 34 (2021)

Articles

Implementation of the Principle of Contradiction in the Canons of the Code of Canon Law Following the Reform by Pope Francis of the Process to Declare Nullity of Marriage (Availability and Neutrality)

DOI: https://doi.org/10.32077/skp.2021.34.1-1  [Google Scholar]
Published: 2021-06-30

Abstract

The article covers the influence of Pope Francis’ apostolic letter motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus on the scope of the principle of contradiction in matrimonial nullity trials. This article will present certain remarks concerning the effect of Pope Franc is’ process reform on the extent of the principle of contradiction in respect of such constituting factors of that principle as: minimum availability of the parties, and the competent forum for determination, having the attributes of neutrality and impartiality. In conclusion, it should be stated that Pope Francis’ trial reform of 2015 extended the scope of the principle of contradiction in matrimonial nullity trial.

References

  1. Andrzejewski, Maciej. 2019. „Zasada kontradyktoryjności procesu o nieważność małżeństwa na tle zasady salus animarum oraz zasady prawdy.” Kościół i Prawo 8(21), nr 2:105-18. DOI: https://doi.org/10.18290/kip.2019.8.2-6 [Google Scholar]
  2. Arroba Conde, Manuel Jesús. 1989. El principio dispositivo en el proceso contencioso canonico. Roma: Pontificia Universitas Lateranensis. Institutum Utriusque Iuris. [Google Scholar]
  3. Arroba Conde, Manuel Jesús. 2012. “Relación entre las pruebas y la comprobación de la verdad en el proceso canónico.” Anuario de Derecho Canónico 1:11-36. [Google Scholar]
  4. Beal, John. 2015. “Mitis ludex Canons 1671-1682, 1688-1691: A Commentary.” The Jurist 2 (75):467-538. DOI: https://doi.org/10.1353/jur.2015.0033 [Google Scholar]
  5. Beal, John. 2016. “The Ordinary Process According to Mitis Iudex: Challenges to Our “Comfort Zone”.” The Jurist 1(76):159-96. DOI: https://doi.org/10.1353/jur.2016.0008 [Google Scholar]
  6. Borówka, Błażej. 2016. „Władza sądownicza – prawem i obowiązkiem biskupa diecezjalnego.” Veritati Caritati 6:121-29. [Google Scholar]
  7. Carmignani Caridi, Settimio. 2007. “Principio inquisitorio e principio dispositivo.” In Il giudizio di nullità matrimoniale dopo l’istruzione “Dignitas Connubii”, ed. Piero Antonio Bonnet, and Carlo Gullo, 327-34. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana. [Google Scholar]
  8. Del Amo, León. 2011. „Zasady działania trybunałów.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 1088-111. Kraków: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  9. Dotti, Federica. 2005. Diritti della difesa e contraddittorio: garanzia di un giusto processo? Spunti per una riflessione comparata del processo canonico e statale. Roma: Gregorian University Press. [Google Scholar]
  10. Dzięga, Andrzej. 2005. „Władza sędziego kościelnego.” W Urzędy sądowe – władza i służba. Materiały z ogólnopolskiego spotkania pracowników sądownictwa kościelnego w Gródku nad Dunajcem w dniach 11-12 października 2004 roku, red. Tomasz Rozkrut, 15-34. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. [Google Scholar]
  11. Ghirlanda, Gianfranco. 1996. Wprowadzenie do prawa kościelnego . Kraków: Wydawnictwo WAM. [Google Scholar]
  12. Góralski, Wojciech. 2009. „Udział sędziego w wykonywaniu władzy sądowniczej Kościoła w świetle przemówień papieża Pawła VI do Roty Rzymskiej.” Studia Płockie 37:181-90. [Google Scholar]
  13. Góralski, Wojciech. 2014. „O właściwe rozumienie posługi sędziego kościelnego. Ze spotkania papieża Franciszka z Trybunałem Roty Rzymskiej.” Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich 24, nr 27:55-63. [Google Scholar]
  14. Greszata, Marta. 2008. Iudicium cum principiis. Kodeksowa weryfikacja wybranych zasad procesowych w kanonicznych sprawach o nieważność małżeństwa. Lublin: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu. [Google Scholar]
  15. Greszata-Telusiewicz Marta. 2013a. „Zasady dyspozycyjności i inkwizycyjności w sądownictwie kościelnym.” W Rodzina w prawie. Księga pamiątkowa dedykowana ks. prof. dr. hab. Ryszardowi Sztychmilerowi z okazji 65. rocznicy urodzin i 30-lecia pracy naukowej, red. Mieczysław Różański, i Justyna Krzywkowska, 101-12. Olsztyn: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski. [Google Scholar]
  16. Greszata-Telusiewicz, Marta. 2013b. „Nałożenie klauzuli sądowej w relacji do zasady dyspozycyjności i inkwizycyjności.” Człowiek-Rodzina-Prawo 16, nr 7:10-15. [Google Scholar]
  17. Greszata-Telusiewicz, Marta. 2013c. „Urzędy w kościelnym wymiarze sprawiedliwości – sędzia (Z rozważań nad kanonicznym procesem zwyczajnym – część III).” Człowiek-Ro-dzina-Prawo 3:18-22. [Google Scholar]
  18. Greszata-Telusiewicz, Marta. 2015. „Processus brevior.” W Proces małżeński według motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus, red. Jan Krajczyński, 75-92. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy. DOI: https://doi.org/10.1353/jur.2015.0022 [Google Scholar]
  19. Greszata-Telusiewicz, Marta. 2019. Salus animarum jako istota reformy procesowej Papieża Franciszka. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  20. Greszata-Telusiewicz, Marta. 2020. “The Principle of Salus Animarum as the Essence of the Contradictory Character of the Canonical Trial.” Roczniki Nauk Prawnych 30, nr 1:173-89. DOI: https://doi.org/10.18290/rnp20301-10 [Google Scholar]
  21. Hebda, Bernard. 2016. “Reflections on the Role of the Diocesan Bishop Envisioned by Mitis Iudex Dominus Iesus.” The Jurist 7, no. 1:137-57. DOI: https://doi.org/10.1353/jur.2016.0007 [Google Scholar]
  22. Heredia Esteban, Felipe. 2018. “Il Giudice.” In I soggetti del nuovo processo matrimoniale canonico. 157-74. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana. [Google Scholar]
  23. Kiwior, Wiesław. 2007. „Zasady działania sądów.” W Komentarz do Instrukcji procesowej Dignitas Connubii, red. Tomasz Rozkrut, 123-51. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu. [Google Scholar]
  24. Krajczyński, Jan. 2015. „Proces zwyczajny.” W Proces małżeński według motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus, red. Jan Krajczyński, 53-74. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy. [Google Scholar]
  25. Leszczyński, Grzegorz. 2015. „Założenia ogólne motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus.” W Proces małżeński według motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus, red. Jan Krajczyński, 23-36. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy. [Google Scholar]
  26. Lewandowski, Paweł. 2015. „Kompetencje biskupa diecezjalnego dotyczące sądownictwa kościelnego w przedmiocie procesów małżeńskich według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku i instrukcji procesowej Dignitas Connubii.” W Kościół lokalny w Kościele Chrystusa, red. Robert Kantor, 109-25. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. http://dx.doi.org/10.15633/9788374384810.07 DOI: https://doi.org/10.15633/9788374384810.07 [Google Scholar]
  27. Majer, Piotr. 2015. „Art. 5/Tytuł V. Proces małżeński skrócony przed biskupem.” W Praktyczny komentarz do Listu apostolskiego motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus papieża Franciszka, red. Piotr Skonieczny, 163-217. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. [Google Scholar]
  28. Malecha, Paweł. 2020. „Uwagi Sygnatury Apostolskiej na temat funkcjonowania polskiego wymiaru sprawiedliwości w kontekście corocznych sprawozdań.” W Małżeństwo i jego nieważność a współczesne sądownictwo Kościoła. Materiały z ogólnopolskiego spotkania pracowników sądownictwa kościelnego w Gródku nad Dunajcem w dniach 10-11 czerwca 2019 roku, red. Tomasz Rozkrut, 17-38. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. [Google Scholar]
  29. Nowicka, Urszula. 2012. „Pro veritate et iustitia: deontologia sędziego kościelnego w kanonicznym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa.” Ius Matrimoniale 17 (23):85-95. DOI: https://doi.org/10.21697/im.2012.17(23).04 [Google Scholar]
  30. Nowicka, Urszula. 2016. Proces o nieważność małżeństwa po Mitis Iudex Dominus Iesus w pytaniach i odpowiedziach. Warszawa: Drukarnia Garmond. [Google Scholar]
  31. Pikus, Szymon. 2009. Niezawisłoś ć sędziego koś cielnego. Lublin–Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu. [Google Scholar]
  32. Rea, Francesco Salvatore. 2018. Delibazione di sentenze ecclesiastiche e riforma dei processi canonici di nullità matrimoniale. Dinamiche interne e proiezioni esterne del Mitis Iudex Dominus Iesus alla luce del giusto processo. Presentazione di Manuel Jesús Arroba Conde. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana. [Google Scholar]
  33. Rozkrut, Tomasz. 2003. Jan Paweł II do Roty Rzymskiej. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. [Google Scholar]
  34. Rozkrut, Tomasz. 2015. „Odpowiedzialność biskupa diecezjalnego, metropolity oraz konferencji biskupów za współczesny proces małżeński.” W Proces małżeński według motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus, red. Jan Krajczyński, 37-52. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy. [Google Scholar]
  35. Rozkrut, Tomasz. 2020. „Dynamiczna(aktywna) rola sędziego w kanonicznym procesie sądowym.” W Małżeństwo i jego nieważność a współczesne sądownictwo Koś cioła. Materiały z ogólnopolskiego spotkania pracowników sądownictwa kościelnego w Gródku nad Dunajcem w dniach 10-11 czerwca 2019 roku, red. Tomasz Rozkrut, 121-32. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. [Google Scholar]
  36. Sassanelli, Ivano. 2015: Il giudice laico: un fedele cristiano nella Chiesa e per la Chiesa. Un commento dinamico al can. 1421 § 2. Roma: Lateran University Press. [Google Scholar]
  37. Skonieczny, Piotr. 2015. „Art. 4/Tytuł IV Wyrok, środki jego zaskarżenia oraz wykonanie.” W Praktyczny komentarz do Listu apostolskiego motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus papieża Franciszka, red. Piotr Skonieczny, 123-62. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. [Google Scholar]
  38. Sosnowski, Andrzej. 2015. „Art. 1/Tytuł I Właściwość sądu i trybunały.” W Praktyczny komentarz do Listu apostolskiego motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus papieża Franciszka, red. Piotr Skonieczny, 55-83. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. [Google Scholar]
  39. Vadan, Mariuca. 2019. I motivi che rendono nullo il matrimonio canonico. Il processo breve di papa Francesco. Roma: Gruppo Armando Curcio Editore S.p.A. [Google Scholar]
  40. Wenz, Wiesław. 2016. Proces o nieważność małżeństwa według Motu Proprio Mitis Iudex Dominus Iesus Papieża Franciszka w tradycji kanonicznej. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Most read articles by the same author(s)