Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 122 (2014): Nasza Przeszłość

Artykuły

Nieznany raport prymasa Augusta Hlonda o sytuacji Kościoła katolickiego w Polsce po przeprowadzeniu wyborów do Sejmu Ustawodawczego z 19 I 1947 r.

  • Łukasz Krucki
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2014.122.167-185  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2014

Abstrakt

Wybory do Sejmu Ustawodawczego, które zostały przeprowadzone w Polsce w dniu 19 I 1947 r., stanowiły ważny element w przejmowaniu władzy przez komunistów. Będąc perfidnie sfałszowane, odsuwały od władzy oponentów, w tym główną partię opozycyjną – Polskie Stronnictwo Ludowe. Pozbywszy się przeciwników, Polska Partia Robotnicza i jej zwolennicy: Polska Partia Socjalistyczna, Partia Ludowa i Związek Demokratów mogli z łatwością wdrożyć wytyczne przesłane z Moskwy. Prymas Hlond, obserwator zachodzących w kraju przeobrażeń, sporządził w dniu 10 II 1947 r. raport o sytuacji Kościoła w Polsce, który przesłał do Watykanu cztery dni później. Zawarł w nim opinie odnoszące się do kwestii kościelnych, jak i spraw politycznych oraz społecznych. Dlatego dokument stanowi niezwykle ważne – choć dotychczas nieznane – świadectwo. Napisany w języku włoskim raport odnaleziono niedawno w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie, podczas badań nad powojennymi Dziejami Prymasa Polski. Po zidentyfikowaniu został przetłumaczony i przygotowany do publikacji przez ks. Łukasza Kruckiego.

Bibliografia

  1. Ajnenkiel A., Polskie konstytucje, Warszawa 1991. [Google Scholar]
  2. Albert A. [Roszkowski W.], Najnowsza historii Polski 1914-1993, t. 2, Londyn 1994. [Google Scholar]
  3. Brzoza Cz., Sowa A.L., Wielka historia Polski, t. 5, Kraków 2003. [Google Scholar]
  4. Cywiński B., Ogniem próbowane. Z dziejów najnowszych Kościoła katolickiego w Europie Środkowo-Wschodniej, t. 2, „… i was prześladować będą”, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  5. Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków 2003. [Google Scholar]
  6. Gigilewicz E., Nathan Josef Martin, w: Encyklopedia Katolicka, t. 13, Lublin 2009, kol. 800-801. [Google Scholar]
  7. Ihnatowicz I., Projekt instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych XIX i początku XX wieku, „Studia Źródłoznawcze” 12 (1965/66), s. 99-123. [Google Scholar]
  8. Kampania wyborcza i wybory do Sejmu Ustawodawczego 19 I 1947, oprac. J. Wrona, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  9. Micewski A., Kościół-państwo 1945-1989, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  10. Nabywaniec S., Kocyłowski Kocyło Józef, w: Encyklopedia Katolicka, t. 9, Lublin 2002, kol. 272-273. [Google Scholar]
  11. Osękowski Cz., Wybory do sejmu z 19 stycznia 1947 roku w Polsce, Poznań 2000. [Google Scholar]
  12. Paczkowski A., Stanisław Mikołajczyk, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  13. Paczkowski A., Zdobycie władzy 1945-1947, Warszawa 1993. [Google Scholar]
  14. Pietrzak J., Pełnia prymasostwa. Ostatnie lata prymasa Polski kardynała Augusta Hlonda 1945-1948, t. 1-2, Poznań 2009. [Google Scholar]
  15. Raina P., Kościół w PRL. Dokumenty, t. 1, Lata 1945-59, Poznań 1994. [Google Scholar]
  16. Skoczylas M., Wybory do Sejmu Ustawodawczego z 19 stycznia 1947 r. w świetle skarg ludności, Warszawa 2003. [Google Scholar]
  17. Sowa A.L., Historia polityczna Polski 1944-1991, Kraków 2011. [Google Scholar]
  18. Tandecki J., Kopiński K., Edytorstwo źródeł historycznych, Warszawa 2014. [Google Scholar]
  19. Terlecki R., Miecz i tarcza komunizmu. Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944-1990, Kraków 2013. [Google Scholar]
  20. Wolny J., Ostatnie lata działalności kościelnej Adama Stefana Sapiehy, w: Księga sapieżyńska, t. 2, Kraków 1986, s. 559-562. [Google Scholar]
  21. Wtorkiewicz J., Wojsko Polskie w akcji propagandowej i wyborach do Sejmu Ustawodawczego w 1947 roku, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  22. Zaremba M., Wielka trwoga. Polska 1944-1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków 2012. [Google Scholar]
  23. Zieliński Z., Dyplomacja polska wobec Watykanu w latach 1945-1989, w: Historia dyplomacji polskiej, t. 6, red. W. Materski i W. Michowicz, Warszawa 2010, s. 894-929. [Google Scholar]
  24. Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944-2002, Radom 2003. [Google Scholar]
  25. Żaryn J., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.