Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 68 (1987): Nasza Przeszłość

Artykuły

Pięciu Braci - kwestie kontrowersyjne

  • Tadeusz Dusza
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1987.68.5-60  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.1987

Abstrakt

W artykule przedstawiono rozbieżne hipotezy istniejące w historiografii Pięciu Braci. Dotyczą one w szczególności osób samych pięciu braci, daty ich przybycia do Polski i śmierci, a w końcu ich siedziby. Z badań autora (rozdział I) wynika, że ​​ich imiona należy zachować w następującej kolejności: Benedykt, Jan, Izaak, Mateusz, Krystyn. Nie ma powodu utożsamiać Jana Pustelnika z Janem Grace Wenecjaninem. Jeśli chodzi o daty (rozdział II), autor dochodzi do wniosku, że Pięciu Braci nie było towarzyszami św. Wojciecha. Benedykt i Jan przybyli do Bolen dopiero w styczniu 1002 r., a męczeństwo pięciu braci miało miejsce w nocy z 10 na 11 listopada 1003 r. Utrwalona w kręgach naukowych opinia na temat siedziby Pięciu Braci w Kazimierzu Biskupim została podważona i zastąpiona dwiema hipotezami (rozdział III): według niektórych historyków siedziba ta znajdowała się w Międzyrzeczu, według innych – w Kazimierzu Szamotulskim. Autor udowadnia, że ​​obie hipotezy należy odrzucić, gdyż opierają się na fałszywych założeniach. Jedna z przesłanek łączyła dwa bardzo różne wydarzenia: przybycie wojsk niemieckich do pustelni Pięciu Braci w 1004 r. z przybyciem wojsk niemieckich do Polski w 1005 r. Druga przesłanka zawierała błąd anachronizmu polegający na tym, że twierdzono, że pustelnia braci znajdowała się na terenie diecezji poznańskiej, natomiast w roku 1003 nie było jeszcze ustalonych granic diecezji. Aby sprawdzić obiegową opinię, że pięciu braci miało swoją siedzibę w Kazimierzu Biskupim (Rozdział IV), autor wykorzystał informacje z Vita Brunos. Uzyskane informacje zestawiono i porównano z przekazywanymi przez tradycję. Autor stwierdził, że są one zgodne w najważniejszych punktach oraz doszedł więc do wniosku, że należy odrzucić utarty pogląd, według którego pierwszą i jedyną siedzibą Pięciu Braci był Kazimierz Biskupi.

Bibliografia

  1. Abgarowicz K., Żywot Pięciu Braci Męczenników, w : Piśmiennictwo czasów Bolesława Chrobrego, Warszawa 1966. [Google Scholar]
  2. Banach M., Szli święci przez Polskę, Warszawa 1954. [Google Scholar]
  3. Buliński M., Historia Kościoła Polskiego, Kraków 1873. [Google Scholar]
  4. Dusza T., Uroczystości jubileuszowe ku czci św. Pięciu Braci Męczenników, w : „Kronika Diecezji Włocławskiej” t. 46: 1963. [Google Scholar]
  5. Jaroszewicz F., Matka świętych Polska, Kraków 1767. [Google Scholar]
  6. Koszutski H., w : Żywoty świętych pustelników w Polsce, Poznań 1865. [Google Scholar]
  7. Mitkowski J., Św. Wojciech a jego bezpośredni następcy w męczeństwie, w : £w. Wojciech 997— 1947, Gniezno 1947. [Google Scholar]
  8. Pruszcz P.H., Forteca duchowna Królestwa Polskiego, Kraków 1737. [Google Scholar]
  9. Stupnicki H., w: Księga żywotów świętych i błogosławionych Pańskich, Lwów 1872. [Google Scholar]
  10. Sułowski S., Chrzest Polski, w : Księga 1000-lecia katolicyzmu w Polsce, Lublin 1969. [Google Scholar]
  11. Zakrzewski S., Bolesław Chrobry Wielki, Lwów 1925. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.