Tom 142 (2024): Nasza Przeszłość
Miscellanea
Problematyka edycji tekstów źródłowych z końca XIX i XX wieku na przykładzie wydanej serii kronik franciszkańskich
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Abstrakt
W krakowskim Archiwum Prowincji Św. Antoniego Padewskiego i bł. Jakuba Strzemię Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych – w ramach realizowania zadań przypisanych archiwom – w minionym piętnastoleciu wprowadzono w życie projekt mający na celu krytyczne wydanie wybranych źródeł do historii rzeczonej prowincji z końca XIX stulecia i wieku XX. W niniejszym artykule autorka przedstawiła rozważania nad problemami edytorskimi, z którymi zmagano się podczas prac nad przygotowaniem publikacji pięciu kronik franciszkańskich, w których to pracach brała bezpośredni udział (tj. placówek w Czyszkach, Gołonogu, Lubomierzu i Lwowie oraz II Seminarium lwowskiego).
Archiwalia te stanowią dobre źródło do poznania fragmentu historii polskiego Kościoła w ogólności oraz wycinka dziejów wspólnot parafialnych i zakonnych w szczególności. Przy czym adnotacje kronikarskie odzwierciedlają przede wszystkim relacje państwo-Kościół od okresu I wojny światowej poczynając, przez dwudziestolecie międzywojenne i okupację, aż po moment krystalizowania się i umacniania władzy komunistycznej w Polsce. Dają także wgląd w specyfikę mentalności społeczno-religijnej opisywanego środowiska.
W przygotowaniu omawianych publikacji – poza typowo archiwistyczną wiedzą na temat charakteru opracowywanych źródeł, a także znajomością zasad edytorskich – konieczne okazało się sięganie do całego szeregu dyscyplin i dziedzin: od wiedzy historycznej (powszechnej i lokalnej), przez neografię, językoznawstwo i filologie (ukraińską, niemiecką, łacińską), po dialektologię, biografistykę, sfragistykę, liturgikę, numizmatykę, metrologię, prasoznawstwo, itp.
Bibliografia
- Abraham W., Powstanie organizacyi[!] Kościoła Łacińskiego na Rusi, t. 1, Lwów 1904 [Google Scholar]
- Bartosiewicz M., Czyszki koło Lwowa. Historia w dokumentach i wspomnieniach 1350 – 2008, Dąbrowa Górnicza 2009 [Google Scholar]
- Cydejko J., Pielgrzymka dzieci do Kalwarii Zebrzydowskiej i Wadowic, „Wiadomości z Prowincji OO. Franciszkanów w Polsce”, 2006, nr 2, s. 42 [Google Scholar]
- Cydejko J., Rocznica I Komunii świętej, „Wiadomości z Prowincji OO. Franciszkanów w Polsce”, 2006, nr 2, s. 43 [Google Scholar]
- Czyszki, w: Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich, t. 1, red. B. Chlebowski, F. Sulimierski, W. Walewski, Warszawa 1880, s. 887 [Google Scholar]
- Chodynicki I., Historya[!] stołecznego królestwa Galicyi[!] i Lodomeryi[!] miasta Lwowa od założenia jego aż do czasów teraznieyszych[!], Lwów 1829 [Google Scholar]
- Czyszki, „Wiadomości z Prowincji OO. Franciszkanów w Polsce”, 1934, nr 7, s. 55-56 [Google Scholar]
- Długosz J., Liber Beneficiorum Dioecesis Cracoviensis, t. 2, red. A. Przeździecki, Cracoviae 1864 [Google Scholar]
- Dobrowolski K., Dzieje wsi Niedźwiedzia w powiecie limanowskim do schyłku dawnej Rzeczypospolitej, Lwów 1931 [Google Scholar]
- Dziedzicki L., Lwów, w: Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich, red. B. Chlebowski, F. Sulimierski, W. Walewski, t. 5, Warszawa 1884, s. 546-554 [Google Scholar]
- Gogola Z., Dzieje Franciszkanów w Polsce. Prowincji św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię, „Folia Historica Cracoviensia”, Vol. 10, 2004, s. 142-166, 148, https://doi.org/10.15633/fhc.1238 [Google Scholar]
- Gogola Z., Dzieje franciszkańskiej Prowincji św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię 1918-1939, Kraków 2010 [Google Scholar]
- Gogola Z., Lubomierz – ścieżkami historii, Kraków 2014 [Google Scholar]
- Gołonóg, w: Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich, t. 2, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1881, s. 677 [Google Scholar]
- Ihnatowicz I., Projekt instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych XIX i początku XX wieku, „Studia Źródłoznawcze”, R. 7, 1962, s. 99-124 [Google Scholar]
- Inglot S., Stan i rozmieszczenie uposażenia biskupstwa krakowskiego w połowie XV wieku. Próba odtworzenia zaginionej części Liber Beneficiorum Długosza z mapą, Lwów 1925 [Google Scholar]
- Kaczorowski B., Zabytki starego Lwowa, Warszawa 1990 [Google Scholar]
- Kantak K., Franciszkanie polscy, t. 1: 1237-1517, Kraków 1937 [Google Scholar]
- Kantak K., Franciszkanie polscy, t. 2: 1517–1795, Kraków 1938 [Google Scholar]
- Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 6: Województwo katowickie, red. J. Rejduch-Samek, J. Samek, z. 1: Powiat będziński, oprac. E. Dwornik-Gutowska, M. Gutowski, Warszawa 1961 [Google Scholar]
- Kłoczowski J., Franciszkanie w Polsce XIX wieku, Niepokalanów 1996 [Google Scholar]
- Kołodziej E., Studium franciszkańskie we Lwowie 1938 – 1944, „W Nurcie Franciszkańskim”, 1995, nr 4, s. 155-169 [Google Scholar]
- Konstytucje Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych, Niepokalanów 1937 [Google Scholar]
- Kracik J., Konsekracje kościołów i ołtarzy w diecezji krakowskiej w XVII-XVIII w., „Nasza Przeszłość”, R. 61, 1984, s. 111-147 [Google Scholar]
- Kronika Franciszkanów w Gołonogu 1957-1973, oprac. Z. Gogola, J. Małocha, Kraków 2016 [Google Scholar]
- Kronika klasztoru Franciszkanów we Lwowie 1939-1946, oprac. Z. Gogola, J. Małocha, A. Oleksiak, Kraków 2008 [Google Scholar]
- Kronika klasztoru OO. Franciszkanów w Lubomierzu 1943-1956, oprac. Z. Gogola, J. Małocha, H. Małocha, Kraków 2017 [Google Scholar]
- Kronika II Seminarium OO. Franciszkanów we Lwowie 1928-1934, oprac. Z. Gogola, J. Małocha, H. Starostecka, Kraków 2010 [Google Scholar]
- Kronika parafii OO. Franciszkanów w Czyszkach 1821-1936, oprac. Z. Gogola, J. Małocha, B. Frontczak, Kraków 2012 [Google Scholar]
- Kubit A., Wzrost prowincji franciszkanów polskich w pierwszej połowie XX wieku, Kraków 1971 [Google Scholar]
- Kula W., Metrologia historyczna. Uwagi o jej zadaniach badawczych, „Przegląd Historyczny”, R. 50, 1959, z. 2, s. 248-272 [Google Scholar]
- Markowska E., Archiwum parafialne i jego zasób na przykładzie archiwum rzymskokatolickiej parafii pod wezwaniem Świętej Anny w Białej Podlaskiej, „Radzyński Rocznik Humanistyczny”, R. 7, 2009, s. 9-32 [Google Scholar]
- Mikołajczyk Z., Kościół w remoncie, „Wiadomości z Prowincji OO. Franciszkanów w Polsce”, 2011, nr 3, s. 43 [Google Scholar]
- Mirski – Kantor M., Z przeszłości Zagłębia Dąbrowskiego i okolicy. Szkice monograficzne, t. 2, Sosnowiec 1932 [Google Scholar]
- Natanek P., Informator Archidiecezji Krakowskiej 2000. Parafie i kościoły, Kraków 2000 [Google Scholar]
- Olszewski D., Duszpasterstwo a przemiany społeczno-religijne w Zagłębiu Dąbrowskim w XIX w., „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”, R.8, 1975, s. 131-153 [Google Scholar]
- Olszewski D., Polska kultura religijna na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa 1996 [Google Scholar]
- Pęcherski M., Świątek M., Organizacja oświaty w Polsce w latach 1917 – 1977. Podstawowe akty prawne, Warszawa 1978 [Google Scholar]
- Pilch T., Pamiętnik, oprac. D. Synowiec, Kraków-Lubomierz 2016 [Google Scholar]
- Pirożyński M., Małe Seminaria Duchowne w Polsce, Warszawa 1932 [Google Scholar]
- Rosińska D., Dzieje parafii w Gołonogu w latach 1675-1951, Dąbrowa Górnicza 2008 [Google Scholar]
- Rozbudowa nowicjatu we Lwowie, „Wiadomości z Prowincji OO. Franciszkanów w Polsce”, 1935, nr 3, s. 88 [Google Scholar]
- Rząd austriacki zabiera obydwa lwowskie klasztory, „Wiadomości z Prowincji OO. Franciszkanów w Polsce”, 1935, nr 3, s. 85-86 [Google Scholar]
- Schematismus Fratrum Minorum Conventualium 1927 r., Niepokalanów 1927 [Google Scholar]
- Starościak W., Dzieje Gołonoga w zarysie, Dąbrowa Górnicza 2002 [Google Scholar]
- Synowiec D. M., Franciszkanie polscy 1772 – 1970, w: Zakony św. Franciszka w Polsce w latach 1772 – 1970, cz. 2: Franciszkanie i Kapucyni, red. J. R. Bar, Warszawa 1978, s. 5-136 [Google Scholar]
- Szczych J., Sanktuaria Kościoła lwowskiego, „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, R. 18, 2020, z. 2, s. 169-195, https://doi.org/10.34839/wpt.2010.18.2.169-195 [Google Scholar]
- Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2004 [Google Scholar]
- Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. 1983 Nr 38 poz. 173, z późn. zm.) [Google Scholar]
- Własiuk U., Szlak Papieski w Gorcach i Beskidzie Wyspowym, Kraków 2003 [Google Scholar]
- Wskazówki metodyczne do opracowania materiałów sfragistycznych w zasobie Archiwów Państwowych, Jelenia Góra – Wrocław 2009 [Google Scholar]
- Wulecki L., Kościół św. Antoniego we Lwowie. Zarys historii i opis, Wrocław 1996 [Google Scholar]
- Wyżga M., Archiwa parafialne w badaniach nad historią lokalną, „Małopolska. Regiony – regionalizm – małe ojczyzny”, R. 16, 2014, s. 45-53 [Google Scholar]
- Załubski J., Komu jest potrzebne prasoznawstwo?, „Studia Medioznawcze”, R. 4, 2005, nr 4, s. 26-39 [Google Scholar]
Downloads
Download data is not yet available.