Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 93 (2000): Nasza Przeszłość

Artykuły

Biskupa Adama P. Burzyńskiego działalność duszpasterska i stosunek do innowierców

  • Piotr Włoczyk
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2000.93.267-288  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2000

Abstrakt

W „Naszej Przeszłości” ukazały się już prace o pracy misyjnej franciszkanina A. Burzyńskiego w północnym Egipcie oraz o jego działalności charytatywnej i oświatowej w latach 1820-1830, gdy był on biskupem sandomierskim. W niniejszym artykule przedstawiono działalność duszpasterską biskupa Burzyńskiego oraz jego relacje z protestantami i Żydami, który w czasie dziesięcioletniego zarządzania nowo utworzoną diecezją sandomierską położył podwaliny pod wielostronną działalność duszpasterską i sam brał w niej czynny udział. Podzielił diecezję na 17 dekanatów i z elity istniejącego duchowieństwa utworzył kurię diecezjalną oraz kadrę administracyjną i dydaktyczną seminarium duchownego w Sandomierzu. Czterokrotnie nakazał dziekanom przeprowadzanie wizytacji w parafiach i składanie sprawozdań kurii diecezjalnej. Sam odwiedzał większe parafie, a także te, w których konieczna była osobista obecność miejscowego biskupa. Opiekował się szkołami parafialnymi i szpitalami. Opiekował się kościołami i budynkami klasztornymi, opuszczonymi po kasacji zakonów (1819), które uchronił przed zniszczeniem. Pozytywny stosunek A. Burzyńskiego do osób innych wyznań w czasie pracy misyjnej w Egipcie uległ zmianie w jego diecezji. Wynikało to przede wszystkim z polskiej mentalności: z biegiem czasu pierwotna tolerancja i współpraca z „innowiercami” została stopniowo zastąpiona podejrzliwością, a nawet wrogością – zwłaszcza wobec Żydów. To zdanie podzielał bp Burzyński. Z niepokojem obserwował oznaki żydowskiej dominacji gospodarczej i finansowej. Widział także niebezpieczeństwo religijne, jakie może zagrozić jego diecezjom w wyniku bliższych kontaktów z nimi. Biskup łączył swoje niechętne stosunki z Żydami i protestantami z wymogami tzw. sprawiedliwości legalnej.

Bibliografia

  1. Grossman H., Struktura społeczna i gospodarcza Ks. Warszawskiego na podstawie spisów ludności 1808-1810, Warszawa 1925. [Google Scholar]
  2. Korzon T., Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta 1764-1794, t. 1, Kraków-Warszawa 1897. [Google Scholar]
  3. Litak S., Formowanie się sieci parafialnej w Łukowskiem do końca XVI wieku. Studium geograficzno-historyczne, "Roczniki humanistyczne" 12:1964. [Google Scholar]
  4. Litak S., Struktura i funkcje parafii w Polsce, w: Kościół w Polsce wieki XVI-XVIII. Studia nad historią Kościoła katolickiego w Polsce, red. J. Kłoczowski, t. 2, Kraków 1970. [Google Scholar]
  5. Martinis R., Juris Pontifica de Propaganda Fide, Rzym 1959. [Google Scholar]
  6. Ostrowski A., Pomysły o potrzebie reformy towarzyskiej... co do Izraelitów w Polsce, Paryż 1834. [Google Scholar]
  7. Rusiński W., Rozwój gospodarczy ziem polskich w zarysie. Warszawa 1963. [Google Scholar]
  8. Schipper J., Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich, Warszawa 1937. [Google Scholar]
  9. Wiśniewski A., Adam Prosper Burzyński od 1820 do 1830 biskup sandomierski, Mariówka 1929. [Google Scholar]
  10. Wloczyk P., Szkoły i szpitale w diecezji sandomierskiej w okresie rządów bpa Adama P. Burzyńskiego (1820-1830). NP t. 85:1996. DOI: https://doi.org/10.52204/np.1996.85.207-266 [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.