Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 101 (2004): Nasza Przeszłość

Artykuły

Córki chłopskie w polskich klasztorach epoki potrydenckiej

  • Małgorzata Borkowska
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2004.101.315-330  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2004

Abstrakt

Co najmniej 80% zakonnic w polskich klasztorach tego czasu było córkami szlachty. Reszta, wahająca się od około 25% około 1650 r. do być może 15% .,bo 6 1750 r., była prawie wyłącznie córkami mieszczan. Córki chłopskie stanowiły widoczną mniejszość wynoszącą może 0,5%; tak przynajmniej można wnioskować na podstawie istniejących źródeł, zawsze pamiętając, że są one bardzo niekompletne i że znane są przypadki wysiłków podejmowanych w celu zatarcia "niskiego" urodzenia siostry w celu promowania równości. Korzystając z posiadanych przez autora akt polskich zakonnic udało się ustalić listę nie więcej niż 58 nazwisk zakonnic pochodzenia chłopskiego. Większość z nich to benedyktynki (21), melitki (12) lub norbertanki (12). Prawie wszystkie (znanych jest tylko 6 wyjątków) zostały przyjęte jako siostry świeckie. Ich liczba jest największa na początku okresu, kiedy zasady wymagające równości we wspólnocie zostały właśnie ponownie odkryte i były najgorliwiej przestrzegane, a jednocześnie długi okres pokoju pozwalał na lekceważenie problemu posagu. Następnie wyraźnie maleje po klęskach (wojny, zarazy i ogólny głód) w połowie XVII wieku i na początku XVIII wieku; i wreszcie zaczyna ponownie rosnąć w połowie XVIII wieku, zwłaszcza w południowej części kraju. Można to uznać za znak zbliżającej się fali powołań chłopskich, która rozpoczęła się w połowie XIX wieku po wprowadzeniu praw franczyzowych dla chłopów.

 

Bibliografia

  1. Borkowska M., Karmelitanki Dawnej Obserwancji w Polsce: dzieje zapomnianego zakonu, NP 75:1991. [Google Scholar]
  2. Borkowska M., Liczebność i skład osobowy klasztorów benedyktynek Kongregacji Chełmińskiej,1978. [Google Scholar]
  3. Gil C., Słownik polskich karmelitanek bosych, Kraków 1999. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.