Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 118 (2012): Nasza Przeszłość

Artykuły

Jawna i ukryta hierarchia i administracja Kościoła katolickiego w ZSRS 1917-1991 (bez krajów bałtyckich)

  • Roman Dzwonkowski SAC
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2012.118.38-64  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2012

Abstrakt

Celem rewolucji bolszewickiej w Rosji było zbudowanie systemu komunistycznego. Lenin i jego kontynuatorzy przyjęli założenie, że warunkiem realizacji tego celu jest społeczeństwo ateistyczne. W konsekwencji podjęli walkę z religią, a zwłaszcza z Kościołem katolickim, w celu jej całkowitego wyeliminowania. Liczbę wiernych w ZSRR oszacowano na 1,5 mln. Już w 1924 r. hierarchia jako personifikowana przez biskupów przestała istnieć. W 1926 papież Pius XI podjął ukrytą próbę jego restauracji. W 1926 jego tajny emisariusz, biskup Michel d’Herbigny, podczas swoich dwóch podróży do ZSRR podzielił archidiecezję mohylewską na dziesięć administracji apostolskich i mianował dziesięciu ukrytych administratorów apostolskich, w tym czterech biskupów. Próba ta nie przyniosła oczekiwanych rezultatów, gdyż administratorzy zostali wkrótce aresztowani, skazani na obozy pracy, zesłanie lub deportacje z ZSRR lub straceni. i Litwy). W ukrytej, choć dość symbolicznej formie, przez cały okres swojego istnienia istniała także w innych częściach ZSRR. Utajony tytuł administratorów apostołów od 1926 r. do czasów powojennych nadano księżom kościoła św. Ludwika w Moskwie, rezydującym najpierw w ambasadzie francuskiej, a później w ambasadzie USA. Ich główna rola miała przede wszystkim charakter informacyjny. Biskupami utajonymi w okresie powojennym byli: Aleksander Chira (1897-1983) w Karagandzie (Kazachstan) i Jan Cieński (1905-1992) na Ukrainie.

Bibliografia

  1. Bartnik Cz.S., Kościół, Lublin 2009, s. 234. [Google Scholar]
  2. Brunello A., La Chiesa del Silenzio, Roma 1953, s. 3-4. [Google Scholar]
  3. Dzwonkowski R. SAC, Kościół katolicki w ZSSR 1917-1939. Zarys historii, Lublin 1997, s. 48-49. [Google Scholar]
  4. Dzwonkowski R. SAC, Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939-1988, Lublin 2003, s. 455. [Google Scholar]
  5. Dzwonkowski R. SAC, Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917-1939. MARTYROLOGIUM, Lublin 1998, s. 410-411. [Google Scholar]
  6. Fedorow F., Religia i Kościół w Związku Radzieckim, Wydawnictwo Literatury w Językach Obcych, Moskwa 1944, s. 13, 16. [Google Scholar]
  7. Iwaszkiw, I. Biskup Jan Cieński (1905-1992). Posługa duszpasterska na Ukrainie Zachodniej po II wojnie światowej, [w:] Wytrwać i przetrwać jak Bóg daje. Świadkowie Kościoła rzymskokatolickiego na Ukrainie sowieckiej 1917-1991, pod red. J. Wołczańskiego, Kraków 2010, s. 9-49. [Google Scholar]
  8. Jefimowa M., Wiera skwos’ wieka. Istoria rismsko-katolicieskoi Cerkwi Dalnego Wostoka Rossii, Władywostok 2007, s. 150-188. [Google Scholar]
  9. Kozyrska A., Arcybiskup Edward Ropp. Życie i działalność (1851-1939), Lublin 2004. [Google Scholar]
  10. Mailleux P. TJ, Entre Rome et Moscou. L’ Exarque Léonid Fédoroff, Paris 1966. [Google Scholar]
  11. Mikłaszewicz I., Polityka sowiecka wobec Kościoła katolickiego na Litwie 1944-1965, Warszawa 2001. [Google Scholar]
  12. Schnurr J., Die Kirchen und das Relgiöse Leben der Russlanddeutschen, Katholischer Teil., Studttgart 1980, s. 99. [Google Scholar]
  13. Skalski T, Terror i cierpienie. Kościół katolicki na Ukrainie 1900-1932. [Google Scholar]
  14. Stehle H., Tajna dyplomacja Watykanu. Papiestwo wobec komunizmu (1917-1991), Warszawa 1993, s. 70-72. [Google Scholar]
  15. Stehle H., Tajna dyplomacja Watykanu. Papiestwo wobec komunizmu, Warszawa 1993, s. 97. [Google Scholar]
  16. Strods Henrichs, Latvijas katolu Baznīcas Vēsture 1075-1995, Riga 1996. [Google Scholar]
  17. Szkarowski N.W., Czerepenina N.Ju., Szikier A.K., Rimsko-katoliczeskaja Cerkow na Siewiero-Zapad’e Rossii w 1917-1945 gg., Sankt-Peterburg 1998, s. 198. [Google Scholar]
  18. Wenger A., Rome et Moscou 1900-1950, Paris 1987, s. 37. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.