Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Nasza Przeszłość

Vol. 125 (2016): Our Past

Articles

Catholic priests engaged in the activity of Busko district "Service to the Free Poland" in the lignt of documents of the security apparatus

  • Tomasz Trepka
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2016.125.263-282  [Google Scholar]
Published: 2016-06-30

Abstract

The activity of priests Stanisław Połetka and Stefan Rzemieniec was an example of an uncompromising fight with the communist dictatorship in Poland. They were devoted servants of the Catholic teaching and defendants of the sovereignty and democracy, for which they paid a high price. Sentenced to absolute imprisonment, they were to be subjected to indoctrination of the “People’s” Poland. In the years 1949 - 1955 clergy constituted the main aim for the state and party authorities, which tried to marginalise them as much as possible, among others by undermining their authority and social support. Despite the smear campaign, Polish priest remained the most intransigent opponents of the system until 1989.

References

  1. , brak miesiąca, bdd.], Instrukcja nr 2 dyrektor Departamentu V MBP dotycząca schematu rozpracowywania działaczy duchownych i ich współ-pracowników [w:] Instrukcje, wytyczne, okólniki dyrektor Departamentu V MBP dotyczące działań przeciwko Kościołowi katolickiemu w latach 1945-1953, wybór i opr. A. Dziurok, J. Marecki, F. Musiał, Kraków-Katowice 2012. [Google Scholar]
  2. czerwiec 13, Warszawa – Instrukcja dyrektor Departamentu V MBP dotycząca zwalczania Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży, [w:] Instrukcje, wytyczne, okólniki dyrektor Departamentu V MBP dotyczące działań przeciwko Kościołowi katolickiemu w latach 1945-1953, wybór i opr. A. Dziurok, J. Marecki, F. Musiał, Kraków-Katowice 2012. [Google Scholar]
  3. luty 4, [Warszawa] Instrukcja nr 1a dyrektor Departamentu V MBP w sprawie taktyki działania UB po przejęciu „Caritas”, [w:] Instrukcje, wytyczne, okólniki dyrektor Departamentu V MBP dotyczące działań przeciwko Kościołowi katolickiemu w latach 1945-1953, wybór i opr. A. Dziurok, J. Marecki, F. Musiał, Kraków-Katowice 2012. [Google Scholar]
  4. marzec 16, Warszawa – Instrukcja nr 10 dyrektor Departamentu V MBP dla szefów wojewódzkich urzędów bezpieczeństwa publicznego w sprawie raportów o działalności komisji księży i zarządów diecezjalnych Zrzeszenia Katolików „Caritas” [w:] Metody pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa wobec kościołów i związków wyznaniowych 1945-1989, wstęp, wybór, redakcja. A. Dziurok, opr. K. Banaś, K. Białecki, S. Bogaczewicz i in., Warszawa 2004. [Google Scholar]
  5. , [Warszawa] – Instrukcja nr 1 Departamentu V MBP w sprawie ewi-dencji duchowieństwa diecezjalnego w sekcjach V wydziałów V woje-wódzkich urzędów bezpieczeństwa publicznego [w:] Metody pracy opera-cyjnej aparatu bezpieczeństwa wobec kościołów i związków wyznaniowych 1945-1989, wstęp, wybór, redakcja. A. Dziurok, opr. K. Banaś, K. Białecki, S. Bogaczewicz i in., Warszawa 2004. [Google Scholar]
  6. Kard. Adam Stefan Sapieha. Nie ustąpiłem Niemcom, tym bardziej nie ustąpię teraz…, wybór i opr. J. Marecki, F. Musiał [w:] W obronie Ojczyzny i Kościoła. Komunistyczna bezpieka wobec biskupów polskich, red. J. Marecki, F. Musiał, Kraków 2008. [Google Scholar]
  7. Białecki K., Najważniejsze założenia polityki wyznaniowej państwa i ich realizacja w latach 1945-1956 [w:] Władze wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 1945-1956, red. K. Białecki, Poznań 2008. [Google Scholar]
  8. Bniński W., Fragmenty wspomnień z lat 1945-1948, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 1997, nr 10. [Google Scholar]
  9. Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków 2003. [Google Scholar]
  10. Golik D., Musiał F., Władysław Gurgacz. Jezuita wyklęty, Kraków 2014. [Google Scholar]
  11. Gryz R., Rzemieniec Stefan [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989, red. J. Myszor, T. I, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  12. Gryz R., Połetek Stanisław [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989, red. J. Myszor, T. I, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  13. Gryz R., Państwo a Kościół w Polsce 1945-1956. Na przykładzie województwa kieleckiego, Kraków 1999. [Google Scholar]
  14. Katalog duchowieństwa i parafij diecezji kieleckiej za rok 1946, Kielce 1946. [Google Scholar]
  15. Katalog duchowieństwa i parafii diecezji kieleckiej za rok 1958, Kielce 1959. [Google Scholar]
  16. Kubik L., Kościół w latach przełomu, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 1995, nr 6. [Google Scholar]
  17. Łaszczewski T., T. Łaszczewski, Józef Zabrzeski [w:] Małopolski Słownik Biograficzny Uczestników Działań Niepodległościowych, red. T. Gąsiorowski, t. 12, Kraków 2008. [Google Scholar]
  18. Mardyła P., Duszpasterstwo w czasach stalinowskich. Władze komunistyczne wobec działalności duszpasterskiej Kościoła rzymskokatolickiego w archi-diecezji krakowskiej w latach 1945-1956, Kraków 2009. [Google Scholar]
  19. Marecki J., Musiał F., Krakowska opoka – kardynał Adam Stefan Sapieha, [w:] Partia z narodem, naród z Kościołem, red. F. Musiał, J. Szarek, Kra-ków 2008. [Google Scholar]
  20. Markiewicz T., „Księża patrioci” w latach 1949-1955, [w:] Stosunki między państwem a Kościołem rzymskokatolickim w czasach PRL, red. A. Choj-nowski, M. Kula, Warszawa 1998. [Google Scholar]
  21. Musiał F., Zwerbować księdza, [w:] Partia z narodem, naród z Kościołem, red. F. Musiał, J. Szarek, Kraków 2008. [Google Scholar]
  22. Musiał F., Procesy pokazowe jako forma represji. Rozprawy Zarządów Głównych WiN, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2006, nr 35. [Google Scholar]
  23. Musiał F., Lasota M., Kościół zraniony. Proces księdza Lelity i sprawa kurii krakowskiej, Kraków 2003. [Google Scholar]
  24. Myszor J., Wstęp, [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989, red. J. Myszor, T. I, Warszawa 2002 [Google Scholar]
  25. Sado G., O Polskę biało-czerwoną. Ksiądz Stanisław Domański ps. „Cezary” (1914-1946), Kielce 2009. [Google Scholar]
  26. Śmietanka-Kruszelnicki R., Podziemie poakowskie na Kielecczyźnie 1945-1948, Kraków 2002. [Google Scholar]
  27. Śmietanka-Kruszelnicki R., Duchowieństwo katolickie a podziemie poakowskie na Kielecczyźnie 1945-1948, „Kielecki Przegląd Diecezjalny” 1997, nr 2. [Google Scholar]
  28. Śledzianowski J., Ksiądz Czesław Kaczmarek biskup kielecki 1895-1963, Kielce 2008. [Google Scholar]
  29. Szarek J., Kościół zraniony (4). Propaganda w procesie kurii krakowskiej, [w:] Partia z narodem, naród z Kościołem, red. F. Musiał, J. Szarek, Kra-ków 2008. [Google Scholar]
  30. Trepka T., Na plebanii w Biechowie walczyli ksiądz i nauczyciel, Echo Dnia” z 18 marca 2016 roku, s. 18. [Google Scholar]
  31. Trepka T., Propaganda organizacji Józefa Zabrzeskiego „Starego” na Kielecczyźnie, „Zeszyty Historyczne WiN-u” 2014, nr 39. [Google Scholar]
  32. Wenklar M., Nie tylko WiN i PSL. Opór społeczny w latach 1945-1956 w powiecie tarnowskim, Kraków 2009. [Google Scholar]
  33. Wojciechowski D., Kapłani kieleccy więzieni i szykanowani w PRL (1945-1963), Kielce 2003. [Google Scholar]
  34. Wysocki W.J., Główne kierunki polityki komunistycznego państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w latach 1944-1967, [w:] Władze komunistyczne wobec Kościoła katolickiego w Łódzkiem 1945-1967, red. J. Wróbel, L. Próchniak, Warszawa 2005. [Google Scholar]
  35. Zamiatała D., Caritas. Działalność i likwidacja organizacji 1945-1950, Lublin 2000. [Google Scholar]
  36. Zblewski Z., Okręg Krakowski Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” 1945-1948. Geneza, struktury, działalność, Kraków 2005. [Google Scholar]
  37. Zblewski Z., Tarnowska organizacja Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” w latach 1945-1948, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2004, nr 1 (5). [Google Scholar]
  38. Żaryn J., Kościół a władza w Polsce (1945-1950), Warszawa 1997. [Google Scholar]
  39. Żurek J., Ruch „księży patriotów” w województwie katowickim w latach 1949-1956, Warszawa-Katowice 2009. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.