Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 121 (2014): Nasza Przeszłość

Artykuły

Podstawy materialne klasztoru dominikanów w Sieradzu w świetle kopiariusza klasztornego z początku XVII wieku

  • Grzegorz Wierzchowski
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2014.121.131-152  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2014

Abstrakt

W artykule omówione zostały podstawy ekonomiczne funkcjonowania klasztoru dominikanów w Sieradzu w początkach XVII wieku. Najważniejszym źródłem do opracowania tego zagadnienia jest wykaz dochodów klasztoru zawarty w kopiariuszu klasztoru sieradzkich dominikanów przechowywanym w Archiwum OO. Dominikanów w Krakowie. W skład uposażenia sieradzkiego klasztoru dominikanów na początku XVII wieku wchodziły przywileje, z których najważniejszymi były prawo pobierania piątej miary słodu z młyna królewskiego, prawo połowu ryb w rzece Warcie oraz dochody z jatek rzeźniczych. Ponadto dominikanie czerpali dochody z posiadanych w mieście domów na zasadach wieczystej renty gruntowej. Duże znaczenie dla gospodarki klasztornej miały również znajdujące się w posiadaniu klasztoru ogrody oraz łąki. Jednak najwyższy udział (około 92 % rocznych dochodów) w systemie utrzymania sieradzkich dominikanów miały renty zabezpieczone najczęściej dobrami ziemskimi. Analizowane źródło nie zawiera pełnych informacji o dochodach klasztoru. Nie uwzględnione w nim zostały bowiem dochody uzyskiwane z działalności duszpasterskiej oraz kwesty w okręgu klasztornym. Na podstawie zgromadzonych danych można jednak stwierdzić, iż w początkach XVII stulecia klasztor znajdował się w dobrej kondycji materialnej, która umożliwiła jego szybki rozwój w tym okresie.

Bibliografia

  1. Bedouelle G., Dominik czyli łaska Słowa, tłum. J.Fenrychowa, Poznań 1987. [Google Scholar]
  2. Dembińska M., Przetwórstwo zbożowe w Polsce średniowiecznej X – XIV wiek, Wrocław –Warszawa-Kraków-Gdańsk, 1973. [Google Scholar]
  3. Fokt K., Szlacheccy dobrodzieje krakowskich dominikanów od połowy XIV wieku do 1462 roku, Nasza Przeszłość, t. 95, 2001, s. 105-134. [Google Scholar]
  4. Gałuszka T. OP, Ekonomia w małej wspólnocie zakonnej. Dominikanie w Opatowcu w latach 1283-1526 [w:] Inter oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, (Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie, t. 9), red. W. Długokęcki, T. Gałuszka OP, R. Kubicki, A. Zajchowska, Kraków 2011, s. 433-454. [Google Scholar]
  5. Hinnebusch W. OP, Poverty in the Order of Preachers, “The Catholic Historical Reviev”, 45 (1960), s. 436-453. [Google Scholar]
  6. Hinnebusch W., Dominikanie – krótki zarys dziejów, w: Dominikanie. Szkice z dziejów zakonu, red. J. Salij, Poznań 1986, s. 83-267. [Google Scholar]
  7. Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku, Wrocław 1953. [Google Scholar]
  8. Kaczmarek K., Od kurii do klasztoru. Z dziejów powstania i najstarszego uposażenia klasztoru dominikanów we Wronkach [w:] Inter oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, (Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie, t. 9), red. W. Długokęcki, T. Gałuszka OP, R. Kubicki, A. Zajchowska, Kraków 2011, s. 405-432. [Google Scholar]
  9. Kłoczowski J., Dominikanie polscy na Śląsku w XIII-XIV wieku, Lublin 1956. [Google Scholar]
  10. Kubicki R., Podstawy gospodarcze utrzymania klasztoru dominikanów w Gdańsku (1227-1835), [w:] Inter oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, (Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie, t. 9), red. W. Długokęcki, T. Gałuszka OP, R. Kubicki, A. Zajchowska, Kraków 2011, s. 303-332. [Google Scholar]
  11. Lesiński B., Kupno renty w średniowiecznej Polsce na tle ówczesnej doktryny i praktyki zachodnioeuropejskiej, Poznań 1966. [Google Scholar]
  12. Pobóg-Lenartowicz A., Podstawy materialne klasztoru dominikanów w Opolu w średniowieczu i u progu czasów nowożytnych, [w:] Inter oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, (Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie, t. 9), red. W. Długokęcki, T. Gałuszka OP, R. Kubicki, A. Zajchowska, Kraków 2011, s. 361-376. [Google Scholar]
  13. Rabęcka – Brykczyńska I., Jatki rzeźnicze w Polsce w XIII – XIV wieku, [w:] I. Rabęcka – Brykczyńska, T. Sobczak, Z problematyki badań nad produkcją i konsumpcją żywności w Polsce, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź, 1984, s. 7-124. [Google Scholar]
  14. Sowina U., Sieradz. Układ przestrzenny i społeczeństwo miasta w XV-XVI w., Warszawa – Sieradz 1991. [Google Scholar]
  15. Stolarczyk T., Uposażenie klasztoru dominikanów w Łęczycy do końca XV w, [w:] Inter oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, (Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie, t. 9), red. W. Długokęcki, T. Gałuszka OP, R. Kubicki, A. Zajchowska, Kraków 2011, s. 395-404. [Google Scholar]
  16. Szymczakowie A.J., Procesy w konsystorzu gnieźnieńskim o legaty mieszczan z Polski środkowej dla Kościoła w XIV wieku, [w:] Miasta, ludzie, instytucje znaki. Księga pamiątkowa ofiarowana prof. B.Wyrozumskiej w 75 rocznicę urodzin, red. Z.Piech, Kraków 2009, s. 307-318. [Google Scholar]
  17. Trajdos T., Uposażenie klasztoru dominikanów lwowskich w średniowieczu, Nasza Przeszłość, t. 91, 1999, s. 47-75. [Google Scholar]
  18. Vicaire M.H. OP, Dominik i jego Bracia Kaznodzieje, przedmowa M.-D. Chenu, przeł. i oprac. A. Graboń, J.A. Spież OP, T. Skutnik, W. Unolt, Poznań 1985. [Google Scholar]
  19. Wierzchowski G., Dominikanie w Sieradzu. Źródła utrzymania klasztoru do końca XVIII wieku [w:] Inter oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, (Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie, t. 9), red. W. Długokęcki, T. Gałuszka OP, R. Kubicki, A. Zajchowska, Kraków 2011, s. 453-468. [Google Scholar]
  20. Wierzchowski G., Dzieje klasztoru dominikanów w Sieradzu od lat 30 XIII wieku do 1864 roku, Sieradz 2012. [Google Scholar]
  21. Zdanek M., Dochody dominikanów krakowskich w 1. połowie XVI wieku, [w:] Inter oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, (Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie, t. 9), red. W. Długokęcki, T. Gałuszka OP, R. Kubicki, A. Zajchowska, Kraków 2011, s. 259-276. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.