Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 75 (1991): Nasza Przeszłość

Miscellanea

Przyczynek do mecenatu artystycznego Kościoła w XVII w.

  • Janina Dzik
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1991.75.329-342  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.1991

Abstrakt

W XVII wieku mecenat artystyczny, obejmujący fundacje, kolekcjonowanie dzieł sztuki, współpracę z artystami oraz amatorskie tworzenie, był powszechnie praktykowany w Polsce, głównie przy dworze królewskim, wśród możnowładców i duchownych, oraz wśród mieszczan. W tym czasie, szczególną rolę odegrał mecenat związany z Kościołem katolickim po soborze trydenckim, który współtworzył nowe formy wyrazu treści religijnych w sztuce. Inicjatywy te obejmowały budowę nowych kościołów oraz dekorowanie istniejących dziełami o treściach bardziej emocjonalnych i duchowych. Mecenat ten otworzył pole dla różnych fundatorów, zarówno kościelnych, jak i świeckich. W XVII wieku istniało wiele przykładów mecenatu, zarówno ze strony duchownych, jak i świeckich. Osoby te często wspierały sztukę poprzez fundacje i kolekcjonowanie dzieł. Przykładami są Zakon Księży Kanoników Regularnych Laterańskich przy kościele Bożego Ciała na Kazimierzu w Krakowie oraz klasztor OO. Bernardynów na Stradomiu. Różnorodne relacje między fundatorami a artystami sięgały daleko poza Kraków. Jednym z wybitnych mecenasów był Maciej Kazimierz Treter, mieszczanin i rajca kazimierski, który w drugiej połowie XVII wieku wspierał sztukę na Kazimierzu. Jego działalność była przykładem synergii pomiędzy Kościołem a fundatorem, gdzie dzieła artystyczne tworzone przez duchownego docierały do świeckiego odbiorcy. Podsumowując, mecenat artystyczny w XVII wieku w Polsce był wszechobecny, zarówno wśród duchownych, jak i świeckich, przyczyniając się do rozwoju sztuki sakralnej oraz świeckiej.

Bibliografia

  1. Bieniarzówna J., Mieszczaństwo krakowskie XVII w., Kraków 1969. [Google Scholar]
  2. Brandowski A. , Maciej Kazimierz Treter, nieznany a wzorowy stylista polski XVII w., Poznań 1877. [Google Scholar]
  3. Brandowski A., Kościół zdzieski w parafii boreckiej, Poznań 1880. [Google Scholar]
  4. Brandowski A., Kościół zdzieski, s. 17, Malarstwo polskie. Manieryzm — Barok, Warszawa 1971. [Google Scholar]
  5. Chrzanowski T., Działalność artystyczna Tomasza Tretera, Warszawa 1984. [Google Scholar]
  6. Stolot F., Nie wykorzystane źródło do dziejów sztuki Krakowa w XVII i XVIII wieku, RK t. 44: 1973. [Google Scholar]
  7. Tomkiewicz W., Z dziejów polskiego mecenatu artystycznego w wieku XVII, Źródła do dziejów sztuki polskiej, t. 4, Wrocław 1952. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.