Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 29 (2022)

Artykuły

Bo jeśli zapomnę, nie pamiętaj o mnie… Wspomnienia z Syberii s. Michaliny od Serca Pana Jezusa (Marii Więckowskiej)

  • Joanna Lusek
DOI: https://doi.org/10.52097/rs.2022.357-376  [Google Scholar]
Opublikowane: 19.09.2023

Abstrakt

Siostra Michalina od Serca Pana Jezusa, Maria Więckowska (1924-2011) urodziła się w Warszawie, w rodzinie Michała – rolnika i Jadwigi z Litkowskich. Jej rodzice gospodarowali w Grzybowie pod Słonimem. Była wychowanką szkoły niepokalańskiej w Słonimiu. 10 lutego 1940 roku wraz z matką i czworgiem rodzeństwa została deportowana na Syberię. W latach 90. XX wieku s. Michalina spisała retrospektywne wspomnienia „W każdym narodzeniu następuje wypełnienie planów Stwórcy”. Liczą sześć dwustronnie pismem odręcznym zapisanych kartek. Obejmują czas deportacji, ze szczególnym uwzględnieniem informacji dotyczących wykonywanej pracy, w tajdze w Swietłoje, a potem w polskim domu dziecka w Botisze. Mają charakter unikatowy, nigdy nie były publikowane. Wspólnie z wychowankami domu dziecka wiosną 1946 roku wróciła do Polski. Po wstąpieniu w 1949 roku do Zgromadzenia Sióstr Niepolanego Poczęcia NMP pracowała potem jako nauczycielka i wychowawczyni internatów w szkołach niepokalańskich.

Bibliografia

  1. Archiwalia [Google Scholar]
  2. Archiwum Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP [Google Scholar]
  3. sygn. C II 1, S.M. Michalina od Serca Pana Jezusa. Maria Więckowska [Google Scholar]
  4. sygn. C II 1 (a 4), S.M. Michalina Więckowska, W każdym narodzeniu następuje wypełnienie planów Stwórcy [Google Scholar]
  5. sygn. C II 12, Dom Dziecka w Botisze [Google Scholar]
  6. sygn. F VI 18, S.M. Janina Martynuska, Siostra Michalina od Serca Pana Jezusa. Maria Więckowska [Google Scholar]
  7. Karta osobowa nr 220 [Google Scholar]
  8. Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie, Biuro Udostępniania [Google Scholar]
  9. sygn. 2904/32, Wykaz byłych wychowanków domu dziecka w Botisze (obw. wołogodzki) w latach 1944-1946, sporządzony przez Leokadię Kaźmierską [Google Scholar]
  10. Materiały źródłowe publikowane [Google Scholar]
  11. Mały Rocznik Statystyczny Polski wrzesień 1939 – czerwiec 1941, Warszawa 1990. [Google Scholar]
  12. Opracowania [Google Scholar]
  13. Bł. Marta Wołowska (1879-1942) – sylwetka duchowa, red. M. Chmielewski, Lublin 2005. [Google Scholar]
  14. Boćkowski D., Czas nadziei. Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej w ZSRR i opieka nad nimi placówek polskich w latach 1940-1943, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  15. Boćkowski D., Repatriacja dzieci polskich z głębi ZSRR w latach 1945-1952, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, 1994, t. 29, s. 99-108. [Google Scholar]
  16. Buczek R., Działalność opiekuńcza ambasady RP w ZSRR w latach 1941-1943, „Zeszyty Historyczne”, 1974, z. 29, s. 42-115. [Google Scholar]
  17. Bugaj T., Dzieci polskie w ZSRR i ich repatriacja (1939-1952), Jelenia Góra 1986. [Google Scholar]
  18. Ciesielski S., Hryciuk G., Srebrakowski A., Masowe deportacje ludności w Związku Radzieckim, Toruń 2002. [Google Scholar]
  19. Głowacki A., Ocalić i repatriować. Opieka nad ludnością polską w głębi terytorium ZSRR, Łódź 1994. [Google Scholar]
  20. Głowacki A., Sowieci wobec Polaków na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej 1939-1941, Łódź 1997. [Google Scholar]
  21. Gnatowski M., W radzieckich okowach. Studium o agresji 17 września 1939 roku i radzieckiej polityce w regionie łomżyńskim w latach 1939-1941, Łomża 1997. [Google Scholar]
  22. Gurjanow A., Cztery deportacje, „Karta”, 1994, nr 12, s. 115-125. [Google Scholar]
  23. Jaczyński S. S., Zygmunt Berling. Między sławą a potępieniem, Warszawa 1993. [Google Scholar]
  24. Martynuska J., Kazimiera Wołowska S. Maria Marta od Jezusa 1879-1942, Wrzosów 1993. [Google Scholar]
  25. Maślak J., Ponad Sybir – Życie, Fundacja Moje Wojenne Dzieciństwo, t. 20. [Google Scholar]
  26. Mołdawa T., Ludzie władzy 1944-1991. Władze państwowe i polityczne Polski wg stanu na dzień 28 II 1991, Warszawa 1991. [Google Scholar]
  27. Polska-Białoruś 1918-1945, red. W. Balcerek, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  28. Położenie ludności polskiej na terytorium ZSRR i wschodnich ziemiach II Rzeczpospolitej w czasie II wojny światowej, red. A. Marszałek, Toruń 1990. [Google Scholar]
  29. S.M. Strasburger Anuncjata, Trzeba tylko zacząć. Błogosławiona Siostra Marta od Jezusa Kazimiera Wołowska Niepokalanka 1879-1942, Szymanów 2003. [Google Scholar]
  30. Ślusarczyk J., Układ polsko-radziecki z 30.7.1941 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”, 1980, z. 3, s. 5-24. [Google Scholar]
  31. Światek L., Domy dziecka dla dzieci polskich w Kazachstanie 1943-1946, „Zesłaniec”, 2019, nr 78, s. 15-60. [Google Scholar]
  32. Topol A., Zygmunt Henryk Berling 1896-1980, Katowice 1990. [Google Scholar]
  33. Układ Sikorski-Majski. Wybór dokumentów, red. E. Duraczyński, Warszawa 1990. [Google Scholar]
  34. W matni. W tajdze i na stepie orenburskim. Wspomnienia Sybiraków, red. T. Sosiński, Sulejówek 1996. [Google Scholar]
  35. Zuziak M., Ze wspomnień mojej babci, „Kresowy Serwis Informacyjny”, 2012, nr 4, s. 25. [Google Scholar]
  36. Netografia [Google Scholar]
  37. Marecki Z., Przetrwali horror, wrócili do Polski. O słupskich Sybirakach, https://gp24.pl/przetrwali-horror-wrocili-do-polski-o-slupskich-sybirakach/ar/4442767 [dostęp: 10.8.2021]. [Google Scholar]
  38. Obwód wołogodzki we wspomnieniach deportowanych, http://szlakitulaczy.pl/obwod-wologodzki [dostęp: 10.08.2021]. [Google Scholar]