Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Tom 28 (2021)

Artykuły

Duchowa interpretacja kosmosu i ciał niebieskich w komentarzu świętego Grzegorza Wielkiego do księgi Hioba

DOI: https://doi.org/10.52097/rs.2021.679-693  [Google Scholar]
Opublikowane: 31.12.2021

Abstrakt

Księga Hioba zawiera fragmenty, w których znajdują się opisy kosmosu i ciał niebieskich. Te opisy mają charakter zdecydowanie akcydentalny i dotyczą ukazania wielkości wszechświata stworzonego przez Boga. Dla papieża Grzegorza Wielkiego jednak kosmos i wymienione w księdze Hioba nazwy ciał niebieskich mają znaczenie duchowe. Polem badawczym tego artykułu są te fragmenty, w których występują określenia dotyczące kosmosu lub nazw ciał niebieskich znanych starożytnym. Natomiast celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie w jaki sposób święty papież interpretuje kosmos i występujące w nim ciała niebieskie? Ten artykuł daje również odpowiedź na pytanie dlaczego autor Moraliów nadaje im właśnie takie znaczenie a nie inne? Dzięki analizie filologicznej ustalono określenia, jakich używa autor księgi Hioba w odniesieniu do kosmosu oraz w odniesieniu gwiazd i gwiazdozbiorów, które występują w tej księdze. Następnie przedstawiono wiedzę starożytnych na temat kosmosu i znajdujących się w nim ciał niebieskich, jednak w takim zakresie, w jakim konieczne jest to dla uwypuklenia interpretacji stosowanej przez Grzegorza Wielkiego. Kolejnym było ukazanie teologicznego znaczenia jakie biskup Rzymu nadaje kosmosowi i wymienionym w księdze Hioba nazwom ciał niebieskich. Na koniec przez porównanie fragmentów komentarza świętego papieża z innymi dziełami starożytnych autorów została ukazana oryginalność Grzegorza w interpretacji wybranych fragmentów księgi Hioba.

Bibliografia

  1. Allen R. H., Stars names and their meanings, New York 1899. [Google Scholar]
  2. Ambroży z Mediolanu, Expositio psalmi CXVIII, wyd. M. Petschenig, Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum 62,Wiedeń 1913. [Google Scholar]
  3. Anaksagoras, Testimonia, wyd. A. Laks, G. W. Most, LCL 529, Cambridge 2016, s. 8-183. [Google Scholar]
  4. Aratus, Phenomena 93, wyd. J. Herdenson, LCL 129, Cambridge 1955, s. 185-302. [Google Scholar]
  5. Cyceron, De natura deorum, wyd. J. Herdenson, LCL 268, Cambridge 1951, s. 2-398. [Google Scholar]
  6. Gelliusz, Noctes Atticae, wyd. J. Henderson, LCL 195, Cambridge 1927. [Google Scholar]
  7. Grimal P., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław, Warszawa, Kraków 1990, s. 292. [Google Scholar]
  8. Grzegorz Wielki, Moralia in Iob, wyd. M. Adriaen, Corpus Christianorum Latinorum 143,143A,143B, Turnhout 1979-1985. [Google Scholar]
  9. Hezjod, Gynaikon katalogos, wyd. G. W. Most, LCL 503, Cambridge 2018, s. 40-291. [Google Scholar]
  10. Hezjod, Opera et dies, wyd. G. W. Most, LCL 57, Cambridge 2018, s. 86-155. [Google Scholar]
  11. Homer, Iliada, wyd. J. Henderson, LCL 171, Cambridge 1925. [Google Scholar]
  12. Homer, Odysea, wyd. J. Henderson, LCL 104, Cambridge 1919. [Google Scholar]
  13. Horacy, Epodes 15,7, wyd. N. Rudd, LCL 33, Cambridge 2004. [Google Scholar]
  14. Izydor z Sewilli, Etymologiarum sive originum, wyd. W. M. Lindsay, Oxford 1911. [Google Scholar]
  15. Kalimmach, Hymni, wyd. J. Herdenson, LCL 129, Cambridge 1955, s. 1-184. [Google Scholar]
  16. Kolumella, De agricultura, wyd. J. Herdenson, LCL 408, Cambridge 1955, s. 2-340 [Google Scholar]
  17. Lucjusz Ampeljusz, Liber memoralis 3,1, w: Lucjusz Ampeljusz, Repetytorium, tłum. B. J. Kołoczek, Poznań 2016, s. 36. [Google Scholar]
  18. Makrobiusz, Saturnalia, wyd. R. A. Kaster, LCL 511, Cambridge 2011. [Google Scholar]
  19. Maniliusz, Astronomica, wyd. G. P. Goold, LCL 469, Cambridge 1977. [Google Scholar]
  20. Owidiusz, Fasti, wyd. J. Herdenson, LCL 253, Cambridge 1931. [Google Scholar]
  21. Owidiusz, Metamorphoses, wyd. J. Herdenson, LCL 43, Cambridge 1916. [Google Scholar]
  22. Pausaniasz, Periegesis tes Helladas, Arcadia, III,7, wyd. J. Herdenson, LCL 272, Cambridge 1933. [Google Scholar]
  23. Pliniusz, Historia naturalis, wyd. J. Herdenson, LCL 353, Cambridge 1940. [Google Scholar]
  24. Seneka, Medea, wyd. J. G. Fitch, LCL 62, Cambridge 2018, s. 305-406. [Google Scholar]
  25. Seneka, Questiones naturales, wyd. J. Herdenson, LCL 457, Cambridge 1972. [Google Scholar]
  26. Teofrast, De causis plantarum, wyd. B. Einarson, G. K. K. Link, LCL 475, Cambridge 1991. [Google Scholar]
  27. Warro, De ligua latina, wyd. J. Herdenson, LCL 333, Cambridge 1933. [Google Scholar]
  28. Wergiliusz, Aeneis, wyd. J. Herdenson, LCL 63, Cambridge 1916, s. 261-597. [Google Scholar]
  29. Wergilisz, Gerogica, wyd. J. Herdenson, LCL 63, Cambridge 1916, s. 97-260. [Google Scholar]