Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Teka Commission of Legal Sciences Polish Academy of Sciences Branch in Lublin

Vol. 16 No. 1 (2023)

Articles

Judge’s Recusal as One of the Guarantees of Fair Criminal Trial. A few Remarks in the Context of Articles 40 and 41 of the Polish Penal Code

DOI: https://doi.org/10.32084/tkp.5587  [Google Scholar]
Published: 2023-06-30

Abstract

The article presents the issue of recusal of a judge as one of the guarantees of a fair criminal trial. The author presented in the first part of the text the question of recusal of a judge under Articles 40 and 41 of the Code of Criminal Procedure in historical perspective. Looking from that perspective, she analysed the fundamental context of recusal of a judge in view of procedural principles, namely the impartiality and independence of the judge, and the function of judge’s recusal. Finally, she presented conclusions for the currently applicable law and proposals for the law as it should stand and the consequences of admitting a judge affected by recusal under Article 40(1) or (3) of the Code of Criminal Procedure.

References

  1. Artymiak, Grażyna. 2007. “Problematyka wyłączenia sędziego orzekającego w sprawach karnych – wybrane zagadnienia.” In Problemy stosowania prawa sądowego. Księga ofiarowana Profesorowi Edwardowi Skrętowiczowi, edited by Ireneusz Nowikowski, and Jakub Kosowski, 85-96. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  2. Artymiak, Grażyna. 2010. “Konstytucyjne gwarancje prawa do sądu w kontekście powoływania osób sprawujących władzę sądowniczą (ze szczególnym uwzględnieniem niezależności sędziego) – wybrane zagadnienia.” In Węzłowe problemy procesu karnego, edited by Piotr Hofmański, 222-38. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  3. Cieślak, Marian. 1984. Polska procedura karna. Podstawowe założenia teoretyczne. Warszawa: PWN. [Google Scholar]
  4. Dudka, Katarzyna, and Hanna Paluszkiewicz. 2021. Postępowanie karne. 5th edition. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  5. Glaser, Stanisław. 1934. Polski proces karny w zarysie wraz z prawem o ustroju sądów powszechnych. Kraków: Księgarnia Powszechna. [Google Scholar]
  6. Grajewski, Jan, and Sławomir Steinborn. 2015. “Komentarz do art. 40.” In Komentarz aktualizowany do art. 1-424 Kodeksu postępowania karnego, edited by Lech Krzysztof Paprzycki. Lex el. [Google Scholar]
  7. Grzegorczyk, Tomasz, and Janusz Tylman. 1997. Polskie postępowanie karne. Warszawa: PWN. [Google Scholar]
  8. Grzegorczyk, Tomasz. 2014. “Komentarz do 41.” In Tomasz Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego. Tom I. Artykuły 1-467. Komentarz. Lex el. [Google Scholar]
  9. Hofmański, Piotr. 2013. “Funkcja sądzenia – u progu przebudowy modelu.” In Z problematyki funkcji procesu karnego, edited by Tomasz Grzegorczyk, Jacek Izydorczyk, and Radosław Olszewski, 524. Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business. [Google Scholar]
  10. Jankowski, Michał. 1986. Wyłączenie sędziego w polskiej procedurze karnej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. [Google Scholar]
  11. Jasiński, Wojciech. 2009. Bezstronność sądu i jej gwarancje w polskim procesie karnym. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business. [Google Scholar]
  12. Kaczorkiewicz, Dorota. 2006. “Postępowanie w przedmiocie wyłączenia sędziego od udziału w sprawie karnej.” Przegląd Sądowy 7-8:197-203. [Google Scholar]
  13. Kalinowski, Stanisław. 1966. Postępowanie karne. Zarys części ogólnej. Warszawa: PWN. [Google Scholar]
  14. Kosonoga, Jacek. 2013. “Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 31 maja 2010 r., II AKa 103/10.” Ius Novum 1:192-98. [Google Scholar]
  15. Kosonoga, Jacek. 2018. “Wniosek o wyłączenie sędziego.” In Proces karny w dobie przemian. Zagadnienia ogólne, edited by Sławomir Steinborn, and Krzysztof Woźniewski, 162-78. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. [Google Scholar]
  16. Kosonoga, Jacek. 2017. “Komentarz do art. 4 k.p.k.” In Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz do art. 1-166, edited by Ryszard A. Stefański, and Stanisław Zabłocki. Lex el. [Google Scholar]
  17. Kruszyński, Piotr (ed.). 2003. Wykład prawa karnego procesowego. Białystok: Temida 2. [Google Scholar]
  18. Kuczyńska, Hanna. 2020. “Sprawiedliwość czy „zwycięstwo za wszelką cenę”: podejście prokuratora do zasady prawdy materialnej – analiza porównawcza.” In Istota i zasady procesu karnego 25 lat później. Księga poświęcona pamięci Profesora Andrzeja Murzynowskiego, edited by Maria Rogacka-Rzewnicka, and Hanna Gajewska-Kraczkowska, 157-78. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  19. Kulesza, Cezary. 2020. “Komentarz do art. 4.” In Kodeks postępowania karnego. Komentarz, edited by Katarzyna Dudka. Lex el. [Google Scholar]
  20. Kurowski, Michał. 2022. “Komentarz do art. 2 k.p.k.” In Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz aktualizowany, edited by Dariusz Świecki. Lex el. [Google Scholar]
  21. Marszał, Kazimierz. 1997. Proces karny. Zagadnienia ogólne. Katowice: Wydawnictwo Volumea. [Google Scholar]
  22. Marszał, Kazimierz. 2021. “Rozdział I. Zagadnienia wstępne. Podrozdział 3. Cel procesu karnego.” In Proces karny, edited by Jarosław Zagrodnik, 3rd edition, 27-47 and 79-82. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  23. Mogilnicki, Aleksander. 2019 (reprint from 1933). Kodeks postępowania karnego. Komentarz – reprint. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  24. Mucha, Andrzej. 2006-2007. “Udział w wydaniu orzeczenia osoby nieuprawnionej lub niezdolnej do orzekania bądź podlegającej wyłączeniu na podstawie art. 40 k.p.k. jako jedna z bezwzględnych przyczyn odwoławczych.” In Państwo – prawo – jednostka. Problemy państwa, prawa oraz nauk pokrewnych, edited by Czesław Kłak, Katarzyna Kaczmarczyk, and Andrzej Kiełtyka, 397-406. Rzeszów: Wydawnictwo Mitel. [Google Scholar]
  25. Murzynowski, Andrzej. 1994. Istota i zasady procesu karnego. Warszawa: PWN. [Google Scholar]
  26. Nowicki, Antoni M. 1998. Europejska Konwencja Praw Człowieka. Wybór orzecznictwa. Warszawa: C.H. Beck. [Google Scholar]
  27. Olszewski, Radosław. 2019. “O stabilności i funkcji gwarancyjnej prawa karnego procesowego.” In Artes serviunt vitae sapienta imperat. Proces karny sensu largo – rzeczywistość i wyzwania. Księga jubileuszowa Profesora Tomasza Grzegorczyka z okazji 70. urodzin, edited by Radosław Olszewski, Dariusz Świecki, Jarosław Kasiński, et al., 71-79. Warszawa–Łódź: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  28. Papke-Olszauskas, Katarzyna. 2007. Wyłączenie uczestników procesu karnego. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. [Google Scholar]
  29. Paprzycki, Lech K. 2007. “Iudex inhabilis i iudex suspectus – w polskim procesie karnym – po latach.” In Problemy stosowania prawa sądowego. Księga ofiarowana Profesorowi Edwardowi Skrętowiczowi, edited by Ireneusz Nowikowski, and Jakub Kosowski, 389-400. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  30. Skrętowicz, Edward. 1968. “Wyłączenie sędziego na podstawie art. 37 k.p.k.” Nowe Prawo 7-8:1176-182. [Google Scholar]
  31. Skrętowicz, Edward. 1969. “Podstawy wyłączenia sędziego z mocy prawa w świetle orzecznictwa i doktryny.” Annales UMCS vol. XVI (11), Sectio G:333-55. [Google Scholar]
  32. Skrętowicz, Edward. 1989. Wyrok sądu karnego pierwszej instancji. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  33. Skrętowicz, Edward. 1994. Iudex inhabilis i Iudex suspectus w polskim procesie karnym. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  34. Sowiński, Piotr. 2005. “W kwestii bezstronności prokuratora. Uwagi na tle przepisów art. 47 i art. 48 k.p.k.” In Godność obywatela, urzędu i instytucji. Zmiany prawnoustrojowe Prokuratury RP, edited by Halina Zięba-Załucka, and Maciej Kijowski, 114-22. Rzeszów: Wydawnictwo Drukarnia Steiner. [Google Scholar]
  35. Stefański, Ryszard A. 2007. “Postępowanie w przedmiocie wyłączenia sędziego w postępowaniu karnym.” In ofiarowana Problemy stosowania prawa sądowego. Księga Profesorowi Edwardowi Skrętowiczowi, edited by Ireneusz Nowikowski, and Jakub Kosowski, 433-51. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  36. Supera, Łukasz P. 2010. “O powszechnie występującej podstawie wyłączenia sędziego na wniosek w sprawach karnych.” Palestra 11-12:75-81. [Google Scholar]
  37. Świda, Zofia. 2011. “Sędzia jako zawód szczególnego zaufania społecznego – wymogi i uprawnienia.” In Funkcje procesu karnego. Księga jubileuszowa Profesora Janusza Tylmana, edited by Tomasz Grzegorczyk, 509-21. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  38. Tabor, Zygmunt. 2005. “Bezstronność sędziego.” Przegląd Sądowy 6:3-15. [Google Scholar]
  39. Tokarczyk, Roman. 2009. “Etyka prokuratora – zarys przedmiotu.” Prokuratura i Prawo 6:7-30. [Google Scholar]
  40. Waltoś, Stanisław. 2003. Proces karny. Zarys system. Warszawa: LexisNexis. [Google Scholar]
  41. Waltoś, Stanisław, and Piotr Hofmański. 2016. Proces karny. Zarys system. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  42. Wąsek-Wiaderek, Małgorzata. 2007. “Przesłanka wyłączenia sędziego z art. 41 k.p.k. a standard prawa do sądu bezstronnego określony w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.” Studia Prawnicze KUL 2-3:97-110. [Google Scholar]
  43. Wiliński, Paweł (ed.). 2020. Polski proces karny. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.