Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę jest sposobem wynagrodzenia szkody niemajątkowej wyrządzonej w szczególności wskutek naruszenia dóbr osobistych. Podstawę prawną zasądzenia zadośćuczynienia stanowią przepisy art. 445 i 448 k.c. Pacjenci, niezależnie od przepisów k.c., są objęci ochroną na podstawie przepisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Przepis art. 4 tej ustawy stanowi podstawę żądania zadośćuczynienia w przypadkach zawinionego naruszenia praw pacjenta. Pacjentowi przysługuje roszczenie o zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej na jego rzecz lub/i na wskazany przez niego cel społeczny. Tak w doktrynie, jak w orzecznictwie niekwestionowana jest samodzielność i niezależność wskazanych wyżej roszczeń o zadośćuczynienie, które mają odrębne podstawy prawne. Odmienny jest także przedmiot ochrony prawnej, różny jest także „zasięg oddziaływania” art. 445 k.c. i 4 ustawy. Ten ostatni wykracza bowiem poza sferę deliktową i mieści się również w sferze kontraktowej. Ze względu na niewymierność krzywdy, określenie w konkretnym przypadku odpowiedniej sumy należnej tytułem zadośćuczynienia zostało pozostawione uznaniu sądu. W orzecznictwie wypracowano kryteria, które w tym względzie powinny być brane pod uwagę.