Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Wrocławski Przegląd Teologiczny

Tom 31 Nr 2 (2023): A Tribute to Joseph Ratzinger – Benedict XVI

Teologia systematyczna

"W jaki sposób człowiek jest zbawiany?" – nowatorski wkład Josepha Ratzingera w teologię religii

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2023.31.2.297-320  [Google Scholar]
Opublikowane: 19.12.2023

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie myśli Josepha Ratzingera w dziedzinie teologii religii, zgodnie z którą zarówno zbawcza uniwersalność Chrystusa, jak i konieczność Kościoła dla zbawienia każdego człowieka (a tym samym najgłębszy sens bycia chrześcijaninem) są nierozdzielne. Autor pokazuje, że wizja Ratzingera koncentruje się wokół dwóch aspektów: teologicznego rozumienia zbawczego pośrednictwa Chrystusa (a wraz z nim Kościoła) oraz refleksji nad istotą ludzką i subiektywnymi warunkami zbawienia. W dalszej części artykułu wykazano, w jaki sposób między człowiekiem a Bogiem może zostać nawiązana istotna relacja zbawcza – synteza wiary i miłości. Pokazano również, że Ratzinger podkreśla rolę, jaką chrześcijaństwo wraz z religiami świata może odegrać we wspólnym poszukiwaniu prawdy o Bogu i człowieku, przyczyniając się do jedności rodziny ludzkiej. Artykuł kończy się spostrzeżeniem, że głębia refleksji Ratzingera nad kwestią zbawienia przyczynia się do naświetlenia fundamentalnych aspektów złożonego teologicznego problemu religii.

Bibliografia

  1. Advani S.V., From Religious Pluralism to a Unity in Diversity. An Exploration and Analysis of Joseph Ratzinger’s Theology of Religions, Roma 2022. [Google Scholar]
  2. Anton E., Joseph Ratzinger’s Soteriological Inclusivism, “The Journal of Theological Studies” 69/1 (2018), pp. 170–190. [Google Scholar]
  3. Benedetto XVI, Che cos’è il cristianesimo. Quasi un testamento spirituale, Milano 2023. [Google Scholar]
  4. Benedict XVI, The Christian Faith Is Not an Idea but a Life, https://insidethevatican.com/magazine/people/interview/christian-faith-not-idea-life/ [access: 1.06.2023]. [Google Scholar]
  5. Blanco Sarto P., Joseph Ratzinger: Razón y Cristianismo. La victoria de la inteligencia en el mundo de las religiones, Madrid 2005. [Google Scholar]
  6. Coda P., Sul posto del cristianesimo nella storia delle religioni. Rilevanza a attualità di una chiave di lettura, “PATH” 6/1 (2007), pp. 239–253. [Google Scholar]
  7. Congar Y., The Wide World My Parish. Salvation and Its Problems, Baltimore, MD–London 1964. [Google Scholar]
  8. Daniélou J., The Work of John the Baptist [1964], Baltimore, MD–Dublin 1965. [Google Scholar]
  9. D’Costa G., Christianity and World Religions. Disputed Questions in the Theology of Religions, Oxford 2009. [Google Scholar]
  10. Francis, Encyclical Letter Lumen Fidei, 2013. [Google Scholar]
  11. International Theological Commission, Christianity and the World Religions, 1996. [Google Scholar]
  12. Lleó B., La representación vicaria (Stellvertretung) en la teología de Joseph Ratzinger, Roma 2022. [Google Scholar]
  13. Lubac H. de, Catholicism. A Study of Dogma in Relation to the Corporate Destiny of Mankind, New York 1958. [Google Scholar]
  14. Martin R., Will Many Be Saved? What Vatican II Actually Teaches and Its Implications for the New Evangelization, Grand Rapids, MI 2012. [Google Scholar]
  15. Mong A., Are Non-Christians Saved? Joseph Ratzinger’s Thoughts on Religious Pluralism, London 2015. [Google Scholar]
  16. Morali I., Le religioni non cristiane secondo Henri de Lubac, “Lateranum” 64 (1998), pp. 533–557. [Google Scholar]
  17. Morali I., La salvezza dei non cristiani. L’influsso di Henri de Lubac sulla dottrina del Vaticano II, Bologna 1999. [Google Scholar]
  18. Ocáriz F., La Iglesia, sacramentum salutis según J. Ratzinger, “PATH” 6/1 (2007), pp. 161–181. [Google Scholar]
  19. O’Regan C., The Theology of Religions of Benedict XVI, [in:] Evangelization as Interreligious Dialogue, eds. J.C. Cavadini, D. Wallenfang, Eugene, OR 2019, pp. 45–79. [Google Scholar]
  20. Ratzinger J., The Church and Man’s Calling. Introductory Article and Chapter I, [in:] Commentary on the Documents of Vatican II, vol. 5, ed. H. Vorgrlimer, New York–London 1969, pp. 159–163. [Google Scholar]
  21. Ratzinger J., The Church as the Sacrament of Salvation, [in:] J. Ratzinger, Principles of Catholic Theology. Building Stones for a Fundamental Theology, San Francisco, CA 1987, pp. 44–55. [Google Scholar]
  22. Ratzinger J., Fede e teologia. Discorso in occasione del conferimento del titolo di dottore «honoris causa» in teologia da parte della Facoltà teologica di Breslavia/Wroclaw, [in:] J. Ratzinger/Benedetto XVI, Fede, ragione, verità e amore, Torino 2009, pp. 117–126. [Google Scholar]
  23. Ratzinger J., Fede, verità, tolleranza. Il cristianesimo e le religioni del mondo, Siena 2012. [Google Scholar]
  24. Ratzinger J., Introduction to Christianity, New York 1970. [Google Scholar]
  25. Ratzinger J., Many Religions – One Covenant. Israel, the Church and the World, San Francisco, CA 1999. [Google Scholar]
  26. Ratzinger J., No Salvation Outside the Church?, [in:] The Ratzinger Reader: Mapping a Theological Journey, eds. L. Boeve, G. Mannion, London 2010, pp. 154–159; Italian version: Nessuna salvezza fuori della Chiesa?, [in:] Il nuovo popolo di Dio [1969], Brescia 1992, pp. 365–389. [Google Scholar]
  27. Ratzinger J., Principles of Catholic Theology. Building Stones for a Fundamental Theology, San Francisco, CA 1987. [Google Scholar]
  28. Ratzinger J., Stellvertretung, [in:] Handbuch theologischer Grundbegriffe, vol. 2, ed. H. Fries, München 1963, pp. 566–575; English translation by Jared Wicks: Vicarious Representation, “Letter and Spirit” 7 (2011), pp. 209–220. [Google Scholar]
  29. Ratzinger J., Truth and Tolerance. Christian Belief and World Religions, San Francisco, CA 2004. [Google Scholar]
  30. Ratzinger J., Zeichen unter den Völkern, [in:] Wahrheit und Zeugnis, eds. M. Schmaus, A. Läpple, Düsseldorf 1964, pp. 456–466. [Google Scholar]
  31. Rodríguez Panizo P., El cristianismo y las religiones según Joseph Ratzinger, [in:] El pensamiento de Joseph Ratzinger, teólogo y papa, ed. S. Madrigal, Madrid 2009, pp. 243–275. [Google Scholar]
  32. Ruddy C., “For the many”: The Vicarious-Representative Heart of Joseph Ratzinger’s Theology, “Theological Studies” 75 (2014), pp. 564–584. [Google Scholar]
  33. Trapani G., H. de Lubac e il rapporto tra il cristianesimo e le religioni, [in:] Gesù Cristo e l’uni¬cità della mediazione, ed. M. Crociata, Milano 2000, pp. 128–157. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.