Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

Vol. 26 No. 2 (2018)

Systematic theology

The Influence of Gnosis and Fideism on the Process of Passing Down the Faith and Shaping Religious Life

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2018.26.2.197-214  [Google Scholar]
Published: 2019-05-29

Abstract

During the first centuries of Christianity the dogmas of faith were blurred by gnosis and obviously distorted by heretical formulas. At the beginning of the Modern Period the former ones were used to create abstract schemes and were removed from Christian daily life. The Enlightenment replaced the Cartesian mind by mystical imagination. In the 19th century the dogmas were removed, along with the Christian faith, from public life which was expected to be one-sidedly earthly, material and technical. In the 20th century the dogmas were lost in postmodernist pluralism and were regarded as an obstacle to creating a global humanitarian civilization. At the beginning of the 21st century studies appeared that assessed the history of the dogmas in the context of trends hostile to Christianity. A postulate was put forward demanding to deepen them and base the life of the Church on them. Dogmas have always been signposts for the Church indicating the way of life.

References

  1. AGUD MARTINEZ J.A.,, Fernardo de Castro: un ejemplo de conflicto entre fe y cultura en la España del s. XIX, w: Cristianismo y culturas. Problemática de inculturación del mensaje cristiano, Actas del VIII simposio de teología histórica, Facultad de teología San Vicente Ferrer, Series Valentina XXXVII, Valencia 1995, 265-274. [Google Scholar]
  2. ANTÓN PRADO, J.A., Swedenborg y la religiosidad romántica, “Isidorianum” 4 (1993) s. 99-114. [Google Scholar]
  3. BENEDYKT XVI, Ojciec Św., Homilia podczas Mszy Św. w Monachium, 10 września 2006 roku; Cyt. za R. SKRZYPCZAK, Uwaga na antychrysta. Dzieje pojęcia w myśli i wrażliwości chrześcijańskiej od czasów apostolskich po współczesność, „Fronda” 2008, nr 44/45, 198-233, s. 199. [Google Scholar]
  4. BERGER, K., „Gnosis/Gnostizismus I” W: Theologische Realenzyklopädie, t. XIII, Gesellschaft/Gesellschaft und Christentum VI - Gottesbeweise, W. de Gruyter, Berlin-New York 1984, s. 535-550. [Google Scholar]
  5. BEUTEL, A., Aufklärung, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S. Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, Tübingen 1998, t. 2, s. 929-948. [Google Scholar]
  6. CISZEWSKI, M., Irenizm, w: Encyklopedia Katolicka, T. VII, red. S. Wielgus, TN KUL, Lublin 1997, 452-455. [Google Scholar]
  7. Christianity Fights for Life, „Daily Oklahoma (Oklahoma City, Oklahoma), 14 kwietnia 1940; Za: S. GULIBAUT, Jak Nowy Jork ukradł ideę sztuki nowoczesnej. Ekspresjonizm abstrakcyjny, wolność i zimna wojna, tł. E. Mikina, Wydawnictwo Hotel Sztuki, Warszawa 1992, s. 85. [Google Scholar]
  8. DANZ, Ch., Naturalismus, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S. Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, Tübingen 1998, t. 6, s. 111-112. [Google Scholar]
  9. FILORAMO, G., Gnosis/Gnostizismus, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S. Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, Tübingen 1998, t. 3, s. 1043-1044; [Google Scholar]
  10. FRENSCHKOWSKI, M., Theosophie, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S. Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, Tübingen 1998, t. 8, s.348-350. [Google Scholar]
  11. GERMANN, M., Laizismus, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S. Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, Tübingen 1998, t. 5, s. 38-39. [Google Scholar]
  12. GONZALES de CARDEDAL, O., España por pensar, ed. 2o, Salamanca 1985, s. 58. [Google Scholar]
  13. GONZALES de CARDEDAL,O., La entraña del cristianismo, wyd. 2, (wyd. 1, 1997), Salamanca 1998, s. 189. [Google Scholar]
  14. GONZÁLES MONTES, A., Religion y nacionalismo, la doctrina luterana de los dos reinos como teología civil, Universidad Pontificia de Salamanca, Bibliotheca Salmantinensis, Estudios 51, Salamanca 1982, s. 21. [Google Scholar]
  15. GRAF, F.W., Liberale Theologie, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S. Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, Tübingen 1998, t. 5, s. 310-311. [Google Scholar]
  16. HAZARD, P., Kryzys świadomości europejskiej 1680-1715, tł. J. LALEWICZ, A. SIEMEK, PIW, Warszawa 1974, s. 191. [Google Scholar]
  17. HEGEL, G. W. F., Życie Jezusa, przeł. M. J. Siemek, Warszawa 1995. [Google Scholar]
  18. HRYNIEWICZ, W., Proces recepcji prawdy w Kościele. Jego znaczenie hermeneutyczne i ekumeniczne, „Collectanea Theologica” 45(1975) nr 2, s. 19-34. [Google Scholar]
  19. JAHNICHEN, T., Kommunismus (und Bolschewismus), W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S. Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, Tübingen 1998, t. 4, s. 1522-1530. [Google Scholar]
  20. JANKOWSKI, Z., Teodycea kartezjańska, Arkana, Kraków 1998, s. 221. [Google Scholar]
  21. KOZUBSKA, E., TOMKOWSKI, J., Mistyczny świat Williama Blake’a, Wydawnictwo warsztat Specjalny, Milanówek 1993, s. 57. [Google Scholar]
  22. KÖPF, U., Reformation, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S. Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, t.7, s. 145-159. [Google Scholar]
  23. LISICKI, P., Szantaż serca, „Fronda” 13/14 (1998) s. 253. [Google Scholar]
  24. MADARIAGA, S. De , España. Ensayo de historia contemporánea, Madrid 1978, s. 125. [Google Scholar]
  25. MARTY, F., Laizismus, W: Lexikon für Theologie und Kirche, Hrsg. von Herder, Freiburg, Basel, Rom, Wien. 1997. [Google Scholar]
  26. MENÉNDEZ PELAYO, M., Historia de los heterodoxos españoles, t. 1, España romana y visigota. Periodo de la Reconquista. Erasmistas y protestantes, podpisane w Brukseli dnia 26 listopada 1877 roku. Wyd. 4, Biblioteca se Autores Cristianos, La Editorial Católica, S.A.,. Madrid 1986, s. 117. [Google Scholar]
  27. MEYER-ABICH, K.M., Naturalismus, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, t. 6, s. 109-110. [Google Scholar]
  28. NOGACKI, R., Świat według Ericha von Dänikena, „Fronda” 13/14 (1998) 172-190. [Google Scholar]
  29. PROKOPSKI, J.A., Søren Kierkegaard. Dialektyka Paradoksu wiary, Wrocław 2002, s. 99. [Google Scholar]
  30. SAIZ BARBERA, J., Pensamiento histórico cristiano, Ediciones y publicaciones españolas S.A., Madrid 1967, s. 7. [Google Scholar]
  31. SCHUT, H-P., Cartesianismus, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S.Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, Tübingen 1998, t. 2, s. 75-76. [Google Scholar]
  32. SZCZUREK, J., Trójjedyny, Traktat o Bogu w Trójcy Świętej Jedynym, Wydawnictwo Naukowe PAT, Kraków 1999, s. 24-25. [Google Scholar]
  33. TUPIKOWSKI, J., Relacje między Bogiem a światem w ujęciu św. Tomasza z Akwinu oraz u A.N. Whiteheada, Lublin 1999, doktorat, maszynopis, s. 212. [Google Scholar]
  34. URDÁNOZ, T., Contenido ideológico del liberalizmo, „Verbo” 241-242 (1986), s. 195. [Google Scholar]
  35. WOLFES, M., Liberale Theologie, W: Religion in Geschichte und Gegenwart, Handwörterbuch für Theologie und Religionswissenschaft. H. D. Betz, Don S. Browning, B. Jankowski, E. Jüngel, Tübingen 1998, t. 5, s.311-312. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.