Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 134 (2020): Nasza Przeszłość

Artykuły

Konferencja ojca Marcina Chrostowskiego wygłoszona w obozie w Rothesay. Przyczynek do życia religijnego oficerów przebywających na wyspie Bute

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2020.134.233-250  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2020

Abstrakt

Przedmiotem opracowania jest edycja źródła przybliżającego życie religijne oficerów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie przebywających na wyspie Bute. Decyzją naczelnego wodza gen. Władysława Sikorskiego zlokalizowano tam Zgrupowanie Oficerów Nieprzydzielonych (Samodzielny Obóz Oficerski) Stacja Zborna Oficerów, do której kierowano zarówno oficerów starszych wiekiem nienadających się do służby liniowej, osoby skonfliktowane z przełożonymi jak również przeciwników politycznych gen. Sikorskiego. Wspomniany obóz funkcjonował od 1940 r. do 1944 r., przebywało w nim w tym okresie ponad 800 oficerów. Tematyka życia religijnego jest wzmiankowana jedynie na marginesie wspomnień pisanych w Rothesay. Szczęśliwie w spuściźnie dominikanina Marcina Chrostowskiego, który w 1940 r. pełnił obowiązki kapelana wspomnianej stacji zachował się tekst wygłoszonej przezeń konferencji religijnej. Warto wspomnieć, że ojciec Marcin przed wstąpieniem do zakonu uczestniczył jako ochotnik w kampanii 1920 r., walcząc z bolszewikami. W czasie II wojny światowej był między innymi kapelanem biskupa polowego Gawliny, z którym odbył podróż i wizytację oddziałów polskich w ZSRR. Następnie ojciec Marcin Chrostowski służył w szeregach 1. Dywizji Pancernej, jego bohaterska post awa została nagrodzona między innymi krzyżem Virtuti Militarii.  

Bibliografia

  1. Wspomnienia [Google Scholar]
  2. Alf-Tarczyński T., Wspomnienia oficera Pierwszej Brygady, Londyn 1979. [Google Scholar]
  3. Ciołkoszowa L., Spojrzenie wstecz, rozm. A. Friszke, Paris 1995. [Google Scholar]
  4. Dec W., Narwik i Falaise, Warszawa 1972 [Google Scholar]
  5. Feldhuzen M., Rubens miał filię w Szkocji, „Kultura”, 1953, nr 11 (73), s. 105–119. [Google Scholar]
  6. Godziszewski J., Zamiast posłowia, [w:] T. Godziszewski, Pisane w Rothesay ze wspomnień oficera rezerwy, Warszawa 1973, s. 178–195. [Google Scholar]
  7. Jeśman C., Rubens heroiczny, „Kultura”, 1953, nr 4 (66), s. 72–107. [Google Scholar]
  8. Leitgeber W., W kwaterze prasowej. Dziennik z lat wojny 1939–1945. [Google Scholar]
  9. Od Coëtquidan do „Rubensa”, London 1972. [Google Scholar]
  10. Majewski A., Wojna, ludzie i medycyna, t. 1, Lublin 1960. [Google Scholar]
  11. Meissner J., Wspomnienia pilota. 3 Pióro ze skrzydeł, Kraków 1985. [Google Scholar]
  12. Mękarski S., Zapiski z Rothesay 1940–1942, red. A. Adamczyk, Londyn–Piotrków Trybunalski 2003. [Google Scholar]
  13. Mitkiewicz L., Z gen. Sikorskim na obczyźnie (fragmenty wspomnień), Paryż 1968. [Google Scholar]
  14. Münnich T., Cerizay i Rothesay, „Zeszyty Historyczne”, 1986, z. 78, s. 226–229. [Google Scholar]
  15. Narbutt-Łuczyński A., U kresu wędrówki. Wspomnienia, Londyn 1966. [Google Scholar]
  16. Rostworowski J., Moje drogi wojenne. Wspomnienia oficera armii brytyjskiej. Szkocja–Afryka Zachodnia–Normandia–Holandia–Niemcy 1940–1945, oprac. S. J. i W. Rostworowscy, Pruszków 2016. [Google Scholar]
  17. Sęp-Szarzyński S., Trop legendy, „Kultura”, 1959, nr 9 (143), s. 87–116. [Google Scholar]
  18. Skowronek A., List do redakcji, „Kultura”, 1954, nr 6 (80), s. 154–156. [Google Scholar]
  19. Strumph W. S., Wbrew rozkazowi. Wspomnienia oficera prasowego 1939–1945, Warszawa 1979. [Google Scholar]
  20. Szpakowicz W., Dzienniki cichociemnego 1939–1942, red. K. Kaczmarski, K. A. Tochman, Rzeszów 2014. [Google Scholar]
  21. Umiastowski R., Dziennik wojenny 18 IX 1939–19 IX 1945, oprac. P. M. Żukowski, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  22. Opracowania [Google Scholar]
  23. Dymarski M., Polskie obozy odosobnienia we Francji i w Wielkiej Brytanii w latach 1939–1942, „Dzieje najnowsze”, R. 29: 1997, z. 3, s. 113–127. [Google Scholar]
  24. Dymarski M., Stosunki wewnętrzne wśród polskiego wychodźstwa politycznego we Francji i w Wielkiej Brytanii 1939–1945, Wrocław 1999. [Google Scholar]
  25. Gallus H., Mikołajczak E., Ojciec Marcin Chrostowski, Poznań 2001. [Google Scholar]
  26. Jeśman C., Brytyjski eksperyment z Polakami, „Zeszyty Historyczne”, 1986, z. 76, s. 198–205. [Google Scholar]
  27. Kaczmarski K., Nie tylko Rothesay. Oficerskie obozy izolacyjne oraz obóz dyscyplinarny dla żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii (1940–1943), Rzeszów–Warszawa 2020. [Google Scholar]
  28. Kaczmarski K., Nie tylko Rothesay. Oficerskie obozy izolacyjne oraz obóz dyscyplinarny dla żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii (1940–1943), [w:] Studia z dziejów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (1939–1947), red. P. Chmielcow, K. A. Trochman, Rzeszów–Warszawa 2019, s. 51–117. [Google Scholar]
  29. Kania L., Dylematy wojskowej Temidy. Problemy orzecznicze sądów wojennych Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w latach II wojny światowej, „Wojskowy Przegląd Prawniczy”, 2014, nr 2, s. 1–26. [Google Scholar]
  30. Kania L., Służba sprawiedliwości Wojska Polskiego we Francji i w Wielkiej Brytanii (październik 1939–październik 1940), „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, 2014, t. 15 (66), nr 1 (247), s. 67–96. [Google Scholar]
  31. Kwiecień M., Wśród potępieńczych swarów. Prawne aspekty rozliczeń politycznych wśród uchodźstwa polskiego we Francji i Wielkiej Brytanii 1939–1943, Kraków 2013. [Google Scholar]
  32. Mazur Z., Chrostowski Marcin Bronisław (1904–1974), dominikanin, kapelan wojskowy, [w:] Słownik polskich teologów katolickich 1918–1981, t. 5 a–j, red. L. Grzebień, Warszawa 1983, s. 213–214. [Google Scholar]
  33. Münnich K.., List do redakcji, „Zeszyty Historyczne”, 1986, z. 78, s. 226. [Google Scholar]
  34. Pietrzak J., „Wyeliminowanie z szeregów elementu uciążliwego i niebezpiecznego”. Sprawa Obozu Dyscyplinarnego Armii Polskiej na Wschodzie w Latrum w Palestynie (1944–1945), „Dzieje najnowsze”, R. 47: 2015, z. 2, s. 79–91 [Google Scholar]
  35. Szejnert M., Wyspa Węży, Kraków 2018. [Google Scholar]
  36. Szwedo B., Kapelani wojskowi na drogach ku niepodległości. Sto biogramów na stulecie Biskupstwa Polowego w Polsce, słowo wstępne Ks. bp gen. bryg. J. Guzdek Biskup Polowy Wojska Polskiego, Warszawa 2019. [Google Scholar]
  37. Szwedo B., O. Marcin Chrostowski, dominikanin, doktor inżynier, kapelan w 1 Dywizji Pancernej, „Nasza Służba. Dwutygodnik Ordynariatu Polowego Wojska Polskiego”, R. XXI: 2012, nr 10 (446), s. 11. [Google Scholar]
  38. Szwedo B., Zawsze w pierwszej linii. Kapłani odznaczeni Orderem Virtuti Militari 1914–1921, 1939–1945, słowo wstępne Ks. Bp Gen. Dyw. Sławoj Leszek Głódź Biskup Polowy Wojska Polskiego, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  39. Szweycer N., Studenci pomagali studentom… „Caritas Academica” 1945–1948, [w:] Poznańscy dominikanie, Poznań 1997, s. 39–51. [Google Scholar]
  40. Szymborski W., Sermons of Dominican Marcin Bronisław Chrostowski Delivered during World War II, „Folia historica cracoviensia”, 2020, t. 26, nr 2, s. 97-194 [Google Scholar]
  41. Szymborski W., Życie i działalność wojskowa o. Marcina Chrostowskiego – uwagi wstępne, w druku. [Google Scholar]
  42. Wichrowicz C. J., Słownik polskich pisarzy dominikańskich, Kraków 2012, mszps. [Google Scholar]
  43. Zuziak J., „Więźniowie” Sikorskiego – internowani w Cerizay, Rothesay i Tighnabruaich, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, 2019, t. 104, s. 167–192. [Google Scholar]
  44. Zuziak J., Obozy izolacyjne Rothesay i Tignabruaich. Z historii Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii, „Mars. Problematyka i Historia Wojskowości. Studia i Materiały”, 1995, t. 3, s. 75–90. [Google Scholar]
  45. Zuziak J., Wojsko Polskie we Francji 1939–1940. Organizacja i działania bojowe, Warszawa 2013. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.