Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 115 (2011): Nasza Przeszłość

Miscellanea

Sprzedaż na terenie Polski odpustów w obronie wyspy Rodos

  • Wiktor Szymborski
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2011.115.543-554  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2011

Abstrakt

Tematyka odpustów jakie zyskiwali wierni po udzieleniu wsparcia szpitalnikom z wyspy Rodos walczących z Turkami jak dotąd nie budziła większego zainteresowania w polskiej historiografii, mimo, że od dawna zajmowała ona badaczy z Europy Zachodniej. Spośród przeszło 1539 zarejestrowanych dokumentów odpustowych z terenów Królestwa Polskiego zaledwie kilka spośród nich dotyczy tej kwestii. Nadania te posiadają cechy wspólne pozwalające wyodrębnić je spośród innych dyplomów w których papież, biskupi, legaci zachęcali wiernych do wzięcia udziału w krucjatach. Mocą postanowień soborów powszechnych wierni, którzy zdecydowali się przyjąć krzyż, bądź wsparli finansowo krucjatę, otrzymywali odpust zupełny, ponadto podlegali w trakcie trwania wyprawy ochronie Stolicy Apostolskiej oraz zyskiwali szereg dalszych przywilejów.

Bibliografia

  1. Hauziński J., Od narracji zmitologizowanej do interpretacji semiotycznej. Piśmiennictwo o krucjatach w ujęciu źródłowym i historiograficznym, „Słupskie Studia Historyczne”, 8(2000), s. 30-39. [Google Scholar]
  2. Polska wobec idei wypraw krzyżowych, „Przegląd Współczesny”, II(1923), t. VI, s. 103-116. [Google Scholar]
  3. Polska w opiniach obcych X-XIII w., Warszawa 1964. [Google Scholar]
  4. Polska w opiniach Europy Zachodniej XIV-XV w., Warszawa 1968. [Google Scholar]
  5. Burkiewicz Ł., Podróż króla Cypru Piotra I z Lusignan po Europie w latach 1362-1365 i jego plany krucjatowe, „Studia Historyczne”, L(2007), nr 1, s. 3-29. [Google Scholar]
  6. Smołucha J., Papiestwo a Polska w latach 1484-1526. Kontakty dyplomatyczne na tle zagrożenia tureckiego, Kraków 1999. [Google Scholar]
  7. Rycerstwo Europy środkowo-wschodniej wobec idei krucjat, red. W. Peltz, J. Dudek, Zielona Góra 2002. [Google Scholar]
  8. Smoliński M., Potencjalny udział oddziałów zachodniopomorskich w V krucjacie (1217?, 1219), świetle relacji krucjatowych Olivea z Paderbornu, [w:] Pomorze militarne XII-XXI wiek. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej 27 listopada 2003 r. w Zamku Książąt Pomorskich, red. K. Kozłowski, E. Rymar, Szczecin 2004, s. 175-201. [Google Scholar]
  9. W sprawie udziału polskiego księcia w II krucjacie jerozolimskiej (1147-1149), [w:] Krzyżowcy, kronikarze, dyplomaci, red. B. Śliwiński, Gdańsk-Koszalin 1997, s. 33-53. [Google Scholar]
  10. tenże, Udział Polski w V krucjacie lewantyńskiej (1217-1221), [w:] Szlachta, starostowie, zaciężni, red. B. Śliwiński, Gdańsk-Koszalin 1998, s. 63-83. [Google Scholar]
  11. tenże, O zapomnianych polskich krzyżowcach – kilka uwag na marginesie wypraw jerozolimskich księcia Henryka Sandomierskiego i Jaksy z Miechowa, [w:] Książęta, urzędnicy, złoczyńcy, red. B. Śliwiński, Gdańsk 1999, s. 45-65. [Google Scholar]
  12. tenże, Zapomniani krzyżowcy. Polska wobec ruchu krucjatowego w XII-XIII wieku, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  13. Grygiel J., Jaksa z Miechowa i inni. Udział Polaków w ruchu krucjatowym, [w:] Ziemia Miechowska w dziejach Polski. Dziedzictwo i perspektywy. Sympozjum historyczno-kulturalne, 26 X 2006, red. A. Waśko, Kraków 2006, s. 11-23. [Google Scholar]
  14. Grygiel J., Contra Bohemos – wokół problemu krucjat antyhusyckich w XV-wiecznej Europie, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne”, 126(1999), s. 59-75. [Google Scholar]
  15. Trupinda J., Ideologia krucjatowa w kronice Piotra z Dusburga, Gdańsk 1999. [Google Scholar]
  16. K. Kwiatkowski, Wzorzec krucjaty „litewskiej” w piśmiennictwie kręgu zakonu krzyżackiego i jego przemiany w XIV wieku, [w:] Pierwsze polsko-czeskie forum młodych mediewistów. Materiały z konferencji naukowej Gniezno 27-29 września 2005 roku, red. J. Dobosz, J. Kujawiński, M. Matla-Kozłowska, Poznań 2007, s. 243-271. [Google Scholar]
  17. Gruzla J.M., Udział książąt śląska w rejzach krzyżackich na Litwę w XIV wieku, „Rocznik Elbląski”, 18(2002), s. 67-95. [Google Scholar]
  18. Hauziński J., Reminiscencje duchowości krucjatowej na Kujawach i ziemi Dobrzyńskiej w późnym średniowieczu, [w:] Religijność na Kujawach i ziemi Dobrzyńskiej w czasach staropolskich, red. A. Mietz, Włocławek 2003, s. 87-99. [Google Scholar]
  19. Wezwania średniowiecznych soborów powszechnych do wypraw krzyżowych do Palestyny, [w:] Religia a wojna i terroryzm, red. J. Drabina, Kraków 2003, s. 87-107. [Google Scholar]
  20. Papieskie apele do Polski w sprawie pomocy dla Ziemi Świętej (XII-XIV w.), [w:] Studia z dziejów średniowiecza i czasów nowożytnych, red. S.M. Zajączkowski, Łódź 2000, s. 129-145. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6050.67.08 [Google Scholar]
  21. Starnawska M., Między Jerozolimą a Łukowem. Zakony krzyżowe na ziemiach polskich w średniowieczu, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  22. Heś R., Księża czy rycerze? Militarna rola joannitów na Śląsku w średniowieczu, [w:] Klasztor w państwie średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz, Wrocław-Opole-Warszawa 2005, s. 277-289. [Google Scholar]
  23. Heś R., Joannici na Śląsku w średniowieczu, Kraków 2007, passim. [Google Scholar]
  24. Smoliński M., Joannici w polityce książąt polskich i pomorskich od połowy XII do pierwszego ćwierćwiecza XIV wieku, Gdańsk 2008, s. 11-16. [Google Scholar]
  25. Stachoń B., Polityka Polski wobec Turcji i akcji antytureckiej w wieku XV do utraty Kilii i Białogrodu (1484), Lwów 1930, s. 188-189. [Google Scholar]
  26. Clark J.W., A New Copy of Caxton’s Indulgence, „Speculum”, 1934, vol. 9, no 3, s. 301-303. DOI: https://doi.org/10.2307/2853897 [Google Scholar]
  27. Bronstein J., Caring for the Sick or Dying for the Cross? The Granting of Crusade Indulgences to the Hospitallers, [w:] The Hospitallers, the Mediterranean and Europe. Festschrift for Anthony Luttrel, ed. K. Borchardt, N. Jaspert, H.J. Nicholson, Ashgate 2007, s. 39-46. [Google Scholar]
  28. Dokumenty Soborów Powszechnych. Tekst grecki, łaciński, polski, t. II (869-1312) Konstantynopol IV, Lateran I, Lateran II, Lateran III, Lateran IV, Lyon I, Lyon II, Vienne, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras, Kraków 2007. [Google Scholar]
  29. Housley N., Indulgences for Crusading, 1417-1517, [w:] Promissory Notes on the Treasury of Merits. Indulgences in Late Medieval Europe, ed. R.N. Swanson, Leiden-Boston 2006. DOI: https://doi.org/10.1163/9789047410522_012 [Google Scholar]
  30. Bysted A.L., Indulgences, Satisfaction, and the Heart’s Contrition in Twelfth-century Crusading Theology, [w:] Medieval History Writing and Crusading Ideology, ed. T.M.S. Lehtonen, K.V. Jensen, J. Malkki, K. Ritari, Helsinki 2005, s. 85-94. [Google Scholar]
  31. Preussisches Urkundenbuch. Politische Abtheilung, bd 1, erste hälfte, nr 20, s. 14-15. [Google Scholar]
  32. Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae, ed. A. Theiner, t. 1 ab Honorio PP. III usque ad Gregorium PP. XII 1217-1409, Romae 1860, nr 10, s. 4. [Google Scholar]
  33. Codex diplomaticus Prussicus, hrsg J. Voigt, bd 1, Königsberg 1836, nr 2, s. 3-4. [Google Scholar]
  34. Regesten zur Schlesischen Geschichte bis zum Jahre 1250, hrsg C. Grünhagen, Codex Diplomaticus Silesiae, bd 7 erster Thiel, Breslau 1884, nr 202, s. 123. [Google Scholar]
  35. Preussische Regesten bis zum Ausgange des dreizehnten Jahrhunderts, hrsg M. Perlbach, Königsberg 1876, nr 23, s. 8-9. [Google Scholar]
  36. Regesta pontificum Romanorum inde ab a post Christum natum MCXCVIII ad a. MCCCIV, ed. A. Potthast, t. I, Berolini 1874, nr 5773, s. 507. [Google Scholar]
  37. Zbiór ogólny przywilejów i spominków mazowieckich, zebrał, opracował i wydał J.K. Kochanowski, t. I obejmujący materiał do zgonu Konrada I, Warszawa 1919, nr 197, s. 188. [Google Scholar]
  38. Codex Pomeraniae diplomaticus, hrsg K.F.W. Haffelbach, J.G.L. Kosegarten, bd 1, Greiswald 1862, nr 115, s. 266-267. [Google Scholar]
  39. Regesten zur Schlesischen Geschichte bis zum Jahre 1250, nr 53, s. 50. [Google Scholar]
  40. Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae, t. 1, nr 90, s. 44-45; Regesten zur Schlesischen Geschichte bis zum Jahre 1250, nr 653, s. 290. [Google Scholar]
  41. Regesta pontificum Romanorum inde ab a post Christum natum MCXCVIII ad a. MCCCIV, ed. A. Potthast, t. II, Berolini 1875, nr 12456, s. 1052. [Google Scholar]
  42. Bullarium Franciscanum Romanorum Pontificum Constitutiones, Epistolas, ac Diplomata continens Tribus Ordinibus Minorum, Clarissarum, et Poenitentium, t. I ab Honorio III ad Innocentium IIII, Romae 1759, nr 463, s. 649. [Google Scholar]
  43. Urkundenbuch des Bisthums Samland, hrsg C.P. Woelky, H. Mendthal, heft 1, Leipzig 1891, nr 17, s. 5. [Google Scholar]
  44. Preussische Regesten, nr 406, s. 121. [Google Scholar]
  45. Regesta pontificum Romanorum, t. II, nr 14875, s. 1225. [Google Scholar]
  46. Bullarium Franciscanum, t. I, nr 464, s. 649. [Google Scholar]
  47. Urkundenbuch des Bisthums Samland, nr 18, s. 5. [Google Scholar]
  48. Preussische Regesten, nr 407, s. 121. [Google Scholar]
  49. Regesta pontifi-cum Romanorum, t. II, nr 14878, s. 1225. [Google Scholar]
  50. Bullarium Poloniae, ed. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, t. I 1000-1342, Romae 1982, nr 636, s. 121. [Google Scholar]
  51. Regesten zur Schlesischen Geschichte, bis zum Jahre 1280, hrsg C. Grünhagen, Codex diplomaticus Silesiae, bd 7 zweiter Thiel, Breslau 1875, nr 969, s. 65; Ioannis Dlugossii, Annales seu Cronicae Incliti Regni Poloniae, Liber septimus, Liber octavus, ed. S. Budkowa, I. Garbacik, A. Kamiński, S. Mikucki, I. Mitkowski, M. Plezia, C. Pieradzka, V. Semkowicz-Zaremba, D. Turkowska, Varsaviae 1975, s. 111-112. [Google Scholar]
  52. Regesta Historico-Diplomatica Ordinis S. Mariae Theutonicorum 1198-1525, hrsg E. Joachim, W. Hubatsch, pars II: Regesta Privilegiorum Ordinis S. Mariae Theutonicorum. Regesten der Pergament-Urkunden aus der Zeit des Deutschen Or-dens, Gottingen 1948, nr 2026, s. 233. [Google Scholar]
  53. IX 1230 – Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae, t. 1, nr 41, s. 20-21. [Google Scholar]
  54. O. Raynoldus, Annales ecclesiastici ab anno MCXCVIII ubi desinit Cardinalis Baronius, t. II, Lucae 1747, nr 23, s. 29. [Google Scholar]
  55. Regesten zur Schlesischen Geschichte bis zum Jahre 1250, nr 361, s. 181-182. [Google Scholar]
  56. Regesta diplomatica nec non epistolaria Bohemiae et Moraviae, t. I 600-1253, ed. C. J. Erben, Praha 1855, nr 762, s. 357. [Google Scholar]
  57. Preussische Regesten, nr 92, s. 30-31; Regesta pontificum Romanorum, t. I, , nr 8603, s. 738-739; Codex diplomaticus et epistolaris Moraviae, t. I 1200-1240, ed. A. Boczek, Olomucii 1839, nr 206, s. 225. [Google Scholar]
  58. IX 1230 – Regesten zur Schlesischen Geschichte bis zum Jahre 1250, nr 363, s. 182. [Google Scholar]
  59. Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae, t. 1, nr 42, s. 21 wydany jako 13 września a nie 17. [Google Scholar]
  60. Codex diplomaticus Prussicus, bd 1, nr 24, s. 22-24. [Google Scholar]
  61. Codex Pomeraniae diplomaticus, bd 1, nr 182, s. 416-418. [Google Scholar]
  62. Preussische Regesten, nr 93, s. 31. [Google Scholar]
  63. Regesta Historico-Diplomatica, nr 4232, s. 457. [Google Scholar]
  64. Regesta pontificum Romanorum, t. I, nr 607, s. 739. [Google Scholar]
  65. II 1236 – Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski obejmujący dokumenty tak już drukowane, jak dotąd nie ogłoszonej sięgające do roku 1400, t. I zawiera nr 1-616 lata 984-1287, Poznań 1877, nr 185, s. 159-160. [Google Scholar]
  66. Schlesisches Urkundenbuch, bearbeitet von W. Irgang, bd 2 1231-1250, Wien-Köln-Graz 1977, nr 111, s. 75. [Google Scholar]
  67. Regesten zur Schlesischen Geschichte bis zum Jahre 1250, nr 481 b, s. 216. [Google Scholar]
  68. Preussisches Urkundenbuch. Politische Abtheilung, bd 1, erste hälfte, nr 123, s. 93-94. [Google Scholar]
  69. Bullarium Ordinis Fratrum Praedicatorum sub auspiciis SS. D.N.D. Clementis XII pontificis maximii opera, ed. A. Bremond OFP, t. I, Romae 1729, nr 145, s. 83-84 [adresowany do dominikanów przebywających w królestwie czeskim]. [Google Scholar]
  70. Preussische Regesten, nr 146, s. 46. [Google Scholar]
  71. Regesta pontificum Romanorum, t. I, nr 10101, s. 859. [Google Scholar]
  72. – Preussisches Urkundenbuch. Politische Abtheilung, bd 1, erste hälfte, nr 146, s. 111-112; Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae, t. 1, nr 77, s. 37-38. [Google Scholar]
  73. Bullarium Ordinis Fratrum Praedicatorum, t. I, nr 14, s. 122 wydany pod datą 23 sierpnia tamże, nr 15, s. 123. [Google Scholar]
  74. Schlesisches Urkundenbuch, t. 2, nr 250, s. 150. [Google Scholar]
  75. Bullarium Poloniae, t. I, nr 382, s. 79. [Google Scholar]
  76. Regesten zur Schlesischen Geschichte bis zum Jahre 1250, nr 604, s. 269. [Google Scholar]
  77. Regesta pontificum Romanorum, t. II, nr 11136, s. 949. [Google Scholar]
  78. Preussisches Urkundenbuch. Politische Abtheilung, bd 1, erste hälfte, nr 146, s. 112. [Google Scholar]
  79. Bullarium Ordinis Fratrum Praedicatorum, t. I, nr 29, s. 124. [Google Scholar]
  80. Bullarium Poloniae, t. I, nr 383, s. 79; Regesta pontificum Romanorum, t. II, nr 11137, s. 949. [Google Scholar]
  81. Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae, t. 1, nr 268, s. 176. [Google Scholar]
  82. Starnawska M., Między Jerozolimą a Łukowem, s. 163; [Google Scholar]
  83. Starnawska M., Zarys dziejów joannitów na ziemiach polskich w średniowieczu, [w:] Zakon Maltański w Polsce, red. S.K. Kuczyński, Warszawa 2000, s. 39. [Google Scholar]
  84. Sekuła M., Obrona Rodos w 1480 roku, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne”, 134(2007), s. 41-54. [Google Scholar]
  85. Brevia Romanorum, nr 60, s. 35-36. [Google Scholar]
  86. Brevia Romanorum, nr 63, s. 38-39. [Google Scholar]
  87. Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae, ed. A. Theiner, t. 2 ab Ioanne PP. usque ad Pium PP. V 1410-1572, Romae 1861, nr 233, s. 214-215. [Google Scholar]
  88. Index actorum saeculi XV ad respublicas Poloniae spectantium, quae quidem typis edita sunt exeptis his, ed. A. Lewicki, Cracoviae 1888, nr 4398, s. 498. [Google Scholar]
  89. Vetera Monumenta Poloniae et Lithuaniae, t. 2, nr 241, s. 219-220. [Google Scholar]
  90. B. Stachoń, Polityka Polski, s. 188-189. [Google Scholar]
  91. Acta Capitulorum nec non Iudiciorum ecclesiasticorum selecta, ed. B. Ulanowski, vol. I Acta Capitulorum Gnesnensis, Poznaniensis et Vladislaviensis (1408-1530), Kraków 1894, nr 693, s. 132; B. Stachoń, Polityka Polski, s. 189. [Google Scholar]
  92. Acta Capitulorum nec non Iudiciorum, nr 703, s. 133. [Google Scholar]
  93. Acta capitulorum Cracoviensis et Plocensis selecta (1438-1523); (1438-1525), ed. B. Ulanowski, Archiwum Komisji Historycznej, t. 6, Kraków 1891, nr 241, s. 62-63; nr 243, s. 65; nr 244, s. 66; nr 245, s. 66. [Google Scholar]
  94. Acta Capitulorum nec non Iudiciorum, nr 2243, s. 517; B. Stachoń, Polityka Polski, s. 189. [Google Scholar]
  95. Acta capitulorum Cracoviensis, nr 246, s. 64; B. Stachoń, Polityka Polski, s. 189. [Google Scholar]
  96. Pohorecki F., Catalogus diplomatum Bibliothecae Instituti Ossoliniani nec non Bibliothecae Pawlikowianae inde ab anno 1227 usque ad annum 1505, Leopoli 1937, nr 235, s. 80. [Google Scholar]
  97. Acta Capitulorum nec non Iudiciorum, nr 693, s. 132; nr 703, s. 133; nr 2243, s. 62-63. [Google Scholar]
  98. Katalog inkunabułów Biblioteki Miejskiej w Gdańsku, oprac. H. Jędrzejowska, M. Pelczarowa, Gdańsk 1954, nr 288, s. 101. [Google Scholar]
  99. M. Starnawska, Między Jerozolimą a Łukowem, s. 163-164. [Google Scholar]
  100. Incunabula quae in Bibliothecis Poloniae asservantur, ed. A. Kawecka-Gryczowa, M. Bohonos, M. Spandowski, E. Szandorowska, t. II, Wratislaviae-Varsaviae-Cracoviae 1983, nr 5960, s. 48. [Google Scholar]
  101. Codex epistolaris saeculi decimi quinti, ed. A. Lewicki, t. III, Kraków 1894, nr 297, s. 322-323. [Google Scholar]
  102. Acta capitulorum Cracoviensis, nr 468, s. 113. [Google Scholar]
  103. Regesta Historico-Diplomatica, nr 3611, s. 399. [Google Scholar]
  104. Wyczawski H.E., Katalog Archiwum Prowincji OO. Bernardynów w Krakowie. Część I dokumenty, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, III(1961), nr 13, s. 44. DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.6392 [Google Scholar]
  105. Dąbrowska E., Paszport do niebios – rozważania o mentalności ludzi średniowiecza, [w:] E. Dąbrowska, Groby, relikwie i insygnia. Studia z dziejów mentalności średniowiecznej, Warszawa 2008, s. 179-182. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.