Trudno wyobrazić sobie życie parafialne bez zaangażowania różnych wspólnot i organizacji, których członkami są wierni. W ubiegłych wiekach ważną rolę w życiu wspólnot parafialnych odgrywały bractwa religijne. Były swoistą szkołą doświadczenia wiary. Bractwa miały wielki wpływ na kształtowanie mentalności chrześcijańskiej i na impregnowanie codziennego życia duchem chrześcijańskiej miłości Boga i bliźniego. Ich działalność miała głównie charakter kultowo-ascetyczny, a także kultowo-charytatywny. W Wieluniu, mieście o dużym znaczeniu w ubiegłych wiekach, obok kolegiaty działało kilka bractw. Były to: bractwo kapłańskie, bractwo literackie pod wezwaniem Trójcy Świętej, bractwo różańcowe, bractwo św. Jana Nepomucena, bractwo Miłosierdzia i bractwo św. Katarzyny. Nie tylko nadawały one ton życiu w mieście, ale także wpływały na parafie archidiakonatu.