Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 132 (2019): Nasza Przeszłość

Artykuły

Wokół czternastowiecznego żywota św. Jacka. Kilka zagadnień źródłoznawczych

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2019.132.5-51  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2019

Abstrakt

Artykuł podejmuje trzy różne zagadnienia źródłoznawcze związane z najstarszym żywotem św. Jacka autorstwa lektora Stanisława (XIV w.). W pierwszej części analizuje relacje między dwoma najpełniejszymi rękopisami Żywota, dochodząc do wniosku, że jeden z nich jest wartościowym świadkiem tekstu, drugi zaś to codex descriptus. W części drugiej próbuje wykazać, że jeden z rozdziałów (rozdz. L) Żywota jest późniejszą interpolacją dopisaną jeszcze w XIV w. Część trzecia ma na celu udowodnienie, że lektor Stanisław pisząc o początkach zakonu dominikanów w Polsce korzystał z zaginionego dziś źródła, do którego dostęp miał później również Jan Długosz.    

Bibliografia

  1. De vita et miraculis sancti Iacchonis (Hyacinthi) ordine fratrum praedicatorum auctore Stanislao lectore Cracoviensi eiusdem ordinis, wyd. L. Ćwi-kliński [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. 4, Lwów 1884, s. 818-903. [Google Scholar]
  2. Ioannis Dlugossi Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae, libri 5 et 6, Varsoviae 1973; libri 7 et 8, Varsoviae 1975. [Google Scholar]
  3. Joannis Długosz Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, t. 3, ed. A. Przezdziecki, Opera omnia, t. 9, Cracoviae 1864. [Google Scholar]
  4. Katalogi biskupów krakowskich, wyd. J. Szymański, Monumenta Poloniae Historica series nova, t. 10, cz. 2, Warszawa 1974. [Google Scholar]
  5. Kronika Dzierzwy, wyd. K. Pawłowski, Monumenta Poloniae Historica series nova, t. 15, Kraków 2013. [Google Scholar]
  6. A. Zajchowska, M. Zdanek, Mirakula św. Jacka z lat 1488-1500. Edycja krytyczna, „Studia Źródłoznawcze”, 46, 2009, s. 95-102. [Google Scholar]
  7. Cathalogus Codicum Manuscriptorum Bibliothecae Regiae. Pars tertia, t. 3, Parisiis 1744. [Google Scholar]
  8. M. Cetwiński, Demoniczni Etiopowie, mąż w bieli i wrota śmierci. Świat wyobraźni w „Żywocie św. Jacka”, [w:] Święty Jacek Odrowąż i dominikanie na Śląsku, red. Antoni Barciak, Katowice 2008, s. 21-25. [Google Scholar]
  9. D. A. Dekański, Rzeczywiste imię świętego Jacka [w:] Szlachta, starostowie, zaciężni, red. Błażej Śliwiński, Gdańsk- Koszalin 1998 (Gdańskie studia z dziejów średniowiecza, t. 5) s. 29-42. [Google Scholar]
  10. K. Dobrowolski, Żywot św. Jacka: ze studiów nad polską hagiografią średniowieczną, „Rocznik Krakowski”, 20, 1926, s. 20- 39. [Google Scholar]
  11. W. Drelicharz, Miejsca Excerpta ex fontibus incertis w warsztacie historio-graficznym Jana Długosza, [w:] Jan Długosz (1415-1480). Życie i dzieła, red. L. Korczak, M. D. Kowalski, P. Węcowski, Kraków 2015, s. 71-86. [Google Scholar]
  12. H. Fros, O nowe wydanie De uita et miraculis sancti Iacchonis – głos w dys-kusji, [w:] Dominikanie w środkowej Europie w XIII- XIV wieku: aktywność duszpasterska i kultura intelektualna, red. J. Kłoczowski, J. A. Spież, Poznań 2002, s. 61-64. [Google Scholar]
  13. T. Gałuszka, Nota do artykułu Raymonda J. Loenertza, [w:] Święty Jacek Odrowąż. Studia i źródła. Skarby dominikańskie, red. M. Zdanek, Kraków 2007, s. 69-77. [Google Scholar]
  14. M. Habuda, Bibliografia piśmiennictwa o świętym Jacku Odrowążu (Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie, t. 11), Kraków 2013. [Google Scholar]
  15. K. Jelonek-Litewka, Czas powstania rękopisu Liber beneficiorum Jana Dłu-gosza na podstawie znaków wodnych, [w:] Dlugossiana. Studia historyczne w pięćsetlecie śmierci Jana Długosza, cz. 2, red. S. Gawęda, Kraków 1980, s. 155-160. [Google Scholar]
  16. J. Kłoczowski, Przyczynek do krytyki Liber Beneficiorum Długosza, „Studia Źródłoznawcze”, 2, 1958, s. 155-161. [Google Scholar]
  17. M. Kowalczyk, Starania kardynała Zbigniewa Oleśnickiego o kanonizację św. Jacka Odrowąża, [w:] Dominikanie w środkowej Europie, s. 67-72. [Google Scholar]
  18. M. D. Kowalski, Dzieje autografu katedralno-kolegiackiej części „Liber benefi-ciorum dioecesis Cracoviensis” Jana Długosza, „Studia Źródłoznawcze”, 46, 2009, s. 83-94. [Google Scholar]
  19. Z. Kozłowska-Budkowa, Założenie klasztoru OO. Dominikanów w Krakowie, „Rocznik Krakowski” 20, 1926, s. 1-19. [Google Scholar]
  20. S. Kuraś, Regestrum Ecclesiae Cracoviensis. Studium nad powstawaniem tzw. Liber beneficiorum Jana Długosza, Warszawa 1966. [Google Scholar]
  21. G. Labuda, Nowe spojrzenie na źródła dotyczące dziejów dominikanów w Polsce XIII-XIV wieku. Lektor Stanisław i jego Żywot św. Jacka, [w:] Dominikanie w środkowej Europie, s. 45-59. [Google Scholar]
  22. R. J. Loenertz, La vie de S. Hyacinthe du lecteur Stanislas: envisagee comme source historique, „Archivum Fratrum Praedicatorum”, t. 27, 1957, s. 5-38. [Google Scholar]
  23. R. J. Loenertz, Une ancienne chronique des Provinciaux Dominicains de Pologne, „Archivum Fratrum Praedicatorum”, t. 21, 1951, s. 5- 50. [Google Scholar]
  24. Z. Obertyński, Dzieje kanonizacji św. Jacka, „Prawo Kanoniczne. Kwartalnik prawno-historyczny”, 4, 1961, s. 79-172. [Google Scholar]
  25. K. Ożóg, Nowa edycja Roczników Jana Długosza – próba bilansu, [w:] Jan Długosz (1415-1480), s. 251-259. [Google Scholar]
  26. W. Semkowicz-Zarembina, Powstanie i dzieje autografu Annnalium Jana Długosza, Kraków 1952 (RAU whf, seria 2, t. 47, zbioru ogólnego t. 72, nr 1). [Google Scholar]
  27. J. A. Spież, Początki dominikanów w Polsce według Liber beneficiorum Dłu-gosza na tle najstarszych żywotów św. Dominika, „Roczniki Historyczne”, 78, 2012, s. 51-82. [Google Scholar]
  28. J. A. Spież, Święty Jacek we Fryzaku, [w:] Polonia Minor Medii Aevii. Studia ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Żakiemu w osiemdziesiątą rocznicę urodzin: praca zbiorowa, red. Z. Woźniak, J. Gancarski, Kraków – Krosno 2003, s. 561-576. [Google Scholar]
  29. J. A. Spież, Żywot św. Jacka lektora Stanisława w rękopisie Kroniki generałów zakonu Hieronima Albertucci de Borselli OP (Bolonia 1494 r.), [w:] Ecclesia, Regnum, Fontes. Studia z dziejów średniowiecza, red. zbiorowa, Warsza-wa 2015, s. 447-458. [Google Scholar]
  30. A. Witkowska, Kult Jacka Odrowąża w średniowiecznym Krakowie [w:] Chri-stianitas et cultura Europae. Księga jubileuszowa profesora Jerzego Kłoczowskiego, cz. 1, red. H. Gapski, Lublin 1998, s. 170-179. [Google Scholar]
  31. A. Witkowska, Miracula małopolskie z XIII i XIV wieku. Studium źródłoznawcze, Rocz. Hum., 19, 1971, z. 2, s. 29-161. [Google Scholar]
  32. A. Witkowska, Miracula średniowieczne: funkcje przekazu ustnego i zapisu literackiego, [w:] Kultura elitarna i a kultura masowa w Polsce późnego średniowiecza, red. Bronisław Geremek, Wrocław-Warszawa-Kraków 1978. [Google Scholar]
  33. J. Woroniecki, Św. Jacek Odrowąż i wprowadzenie Zakonu Kaznodziejskiego do Polski, Katowice 1947. [Google Scholar]
  34. A. Zajchowska, Medieval Hagiography of St. Hyacinth, [w:] Les saints et leur culte en Europe centrale au Moyen Âge (XIe – début de XVIe siècle), red. M.-M. de Cevins, O. Marin (Hagiologia, t. 13), s. 195-209. [Google Scholar]
  35. A. Zajchowska, Rozwój przedkanonizacyjnego kultu św. Jacka, [w:] Święty Jacek Odrowąż. Studia i źródła, s. 11-28. [Google Scholar]
  36. M. Zdanek, Figury biblijne w literackim wizerunku świętego Jacka w świetle jego najstarszej hagiografii, „Przegląd Tomistyczny”, 14, 2008, s. 29-60. [Google Scholar]
  37. M. Zdanek, Figury i wątki biblijne w przedmowie do Żywota świętego Jacka: ze studiów nad treściami ideowymi dzieła lektora Stanisława, [w:] Święty Jacek i dziedzictwo dominikańskie, red. E. Mateja, A. Pobóg-Lenartowicz, M. Rowińska-Szczepaniak, Opole 2008, s. 163-175. [Google Scholar]
  38. M. Zdanek, „Zaginiona kronika dominikańska” z XIII w. Próba nowego spojrzenia, [w:] Fontes et historia. Prace ofiarowane Antoniemu Gąsiorowskiemu, Poznań 2007, s. 245-282. [Google Scholar]
  39. H. Zeissberg, Dziejopisarstwo polskie wieków średnich, t. 1, Warszawa 1877. [Google Scholar]
  40. Życie i cuda świętego Jacka z Zakonu Braci Kaznodziejów, tłum. T. Gałuszka, oprac. M. Zdanek, [w:] Święty Jacek Odrowąż. Studia i źródła, s. 101-155. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.