Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 115 (2011): Nasza Przeszłość

Artykuły

Procesje parafialne i klasztorne w oktawie Bożego Ciała w dziewiętnastowiecznym Krakowie (1795-1918)

  • Szymon Fedorowicz
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2011.115.219-243  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2011

Abstrakt

Najstarsze procesje organizowane z okazji święta Bożego Ciała sięgające XIV wieku opuściły katedrę, ale te procesje pomijam w tej rozprawie. Jednak procesje z poszczególnych kościołów (według najstarszych źródeł z XVI w.) były połączone z procesją katedralną, natomiast w oktawie Bożego Ciała szły oddzielnie do kościoła kazimierskiego pod wezwaniem Bożego Ciała. Tradycja ta była niepraktyczna i dokuczliwa, więc starano się wprowadzić nowe praktyki, ale nie zostały one zaakceptowane. W tej poważnej sytuacji biskup Załuski dokonał radykalnych zmian koncepcyjnych i organizacyjnych i wprowadził je dekretem. Wprowadził też wiele dekretów dyscyplinarnych i porządkowych, aby procesje te stały się bardziej liturgiczne i bardziej wyraziste. Harmonogram procesji w tym uroczystym tygodniu wraz z deklaracją późniejszej praktyki XIX wiecznej znajduje się w załączonym wykresie. Harmonogram ten pokazuje, jak uroczysty charakter miała oktawa Bożego Ciała w Krakowie. Nie wszystkie procesje cieszyły się popularnością wśród wiernych, nie wszystkie miały tę samą oprawę, ale niektóre z nich miały charakter religijny i ludowy. Jedną z nich była procesja maryjna i dominikańska, ponieważ ich trasa przebiegała wokół Rynku, jako procesja wawelska. Jeśli wierzyć w słowa kronikarzy, nabożeństwa gromadziły rzesze ludzi. Pozostałe procesje nie były tak znaczące, zwłaszcza pod koniec omawianego okresu, ponieważ prawie każdy kościół miał swoją procesję. Ich trasy ograniczały się do ulic przylegających do konkretnego kościoła. Zachowane materiały archiwalne ujawniają niekiedy szczegółowe i ciekawe informacje, ale nie pozwalają na odtworzenie całego obrazu tych obchodów.

Bibliografia

  1. „Czas”, 121(1853). [Google Scholar]
  2. „Czas”, 125(1853). [Google Scholar]
  3. „Czas”, 130(1860). [Google Scholar]
  4. „Czas”, 139(1862). [Google Scholar]
  5. Fedorowicz S., Procesje katedralne na ulicach dziewiętnastowiecznego Krakowa (1795-1918), „Nasza Przeszłość”, 113 (2009), s. 67-105. [Google Scholar]
  6. Grabowski A., Starożytne wiadomości o Krakowie, Kraków 1852. [Google Scholar]
  7. Kolektarz wawelski sprzed 1526 roku, świadek liturgii Kościoła krakowskiego w XV, XVI i XVII wieku, opr. S. Fedorowicz, Kraków 2007. [Google Scholar]
  8. Kronika mieszczanina krakowskiego z lat 1575-1595, wyd. H. Barycz, Kraków 1930. [Google Scholar]
  9. Rożek M., Nie istniejące kościoły Krakowa, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, XXXIII (1983). [Google Scholar]
  10. „Tygodnik Krakowski”, 45(1834). [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.