Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 103 (2005): Nasza Przeszłość

Edycja źródłowa

Rejestr dymów dóbr duchowieństwa katolickiego diecezji wileńskiej z 1673 roku

  • Waldermar Franciszek Wilczewski
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2005.103.137-170  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2005

Abstrakt

Od średniowiecza istnienie instytucji kościelnych było gwarantowane przez nadania ziemi, co także wspólne miejsce w przypadku Kościoła katolickiego w Wielkim Księstwie Litewskim od końca XIV wieku. Stan ziemi kościelnej diecezji wileńskiej w 1653 roku został odnotowany w księstwie podatkowym osiągniętym w t. 101 Naszej Przeszłości. Publikacja przedstawia proces kształtowania się majątków kościelnych w Wielkim Księstwie Litewskim i zawiera najważniejsze źródła dotyczące tego tematu. Rejestr z 1673 roku, przechowywany w Litewskim Państwowym Archiwum Historycznym w Wilnie, został skompilowany po poważnych zniszczeniach wynikających z polsko-rosyjskiej w latach 1654-1667. Ogrom strat staje się widoczny w jawnych danych z 1673 roku do tych z 1653 roku. Liczba gospodarstw na posiadłościach biskupich spadła z 3776 do 1606, a w majątkach biskupów sufragańskich straty sięgnęły 68%. W 1653 roku kapituła 2908 obowiązkowych gospodarstw, a w 1673 roku ich liczba spadła do 1033. Problemy z wiarygodnością danych rejestracyjnych również były poruszane w literaturze. Niniejsze wydanie dostępne z normami opracowanymi w podręczniku redakcyjnym. Księga rachunkowa z 1673 roku jest niezastąpiona dla badaczy zajmujących się sprawą biskupstwa wileńskiego. Mamy możliwość publikacji tego materiału w języku polskim. Dostępne są narzędzia badawcze i badawcze.

Bibliografia

  1. Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX red. K. Lepszy, Wrocław 1953. [Google Scholar]
  2. Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji wileńskiej, t. 1, wyd. J. Fijałek, W. Semkowicz, Kraków 1938-1994. [Google Scholar]
  3. Kurczewski J., Biskupstwo wileńskie, Wilno 1912. [Google Scholar]
  4. Kurczewski J., Kościół zamkowy, t. 3, Wilno 1916. [Google Scholar]
  5. Litak S., Kościół łaciński w Rzeczpospolitej około 1772 roku, Lublin 1996. [Google Scholar]
  6. Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo wileńskie 1690 r., opr. A. Rachuba, Warszawa 1989. [Google Scholar]
  7. Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo trockie 1690 r., opr. H. Lulewicz, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  8. Morzy J., Kryzys demograficzny na Litwie i Białorusi w II połowie XVII, Poznań 1965. [Google Scholar]
  9. Ochmański J., Biskupstwo wileńskie w średniowieczu. Ustrój i uposażenie, Poznań 1972. [Google Scholar]
  10. Wilczewski W. F., Rejestr dymów dóbr duchowieństwa katolickiego diecezji wileńskiej z 1653 roku, „Nasza Przeszłość” t. 101:2004, s. 273-313. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.