Zamiar przeniesienia obrazu Matki Boskiej z Jasnej Góry po zajęciu Częstochowy przez Prusaków w 1793 r. i zwołaniu sejmu grodzieńskiego przez kilkanaście dni, obok innych zagadnień, był: przedmiotem sporu między stroną polską, a przedstawicielem Prus — posłem Ludwikiem Buchholtzem. W niniejszym artykule pochylono się nad sprawą zamierzonego przeniesienia obrazu częstochowskiego w r. 1793 w oparciu o dotychczasową literaturę i materiały źródłowe, które nie zostały jeszcze wykorzystane lub w sposób niewystarczający. W drugiej część artykułu opublikowano niedrukowane jeszcze źródła do tego zagadnienia lub przedrukowano już publikowane.