Sytuacja prawna Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w XIX w wieku i sposób, w jaki mógł on funkcjonować, zależał od polityki Władcy Polski w Berlinie, Wiedniu i Moskwie. Z trzech relacji Watykanu z Moskwą były prawdopodobnie najbardziej skomplikowane i podatne na dramatyczne pogorszenie. Jedno z nich miało miejsce w 1877 r., kiedy formalnie zerwano stosunki dyplomatyczne między Rosją a Stolicą Apostolską i zamknięto istniejącą od sześćdziesięciu lat ambasadę rosyjską w Watykanie. Nie trwało jednak długo, zanim papież Leon XIII rozpoczął z nim nieoficjalne rozmowy Rosjanie. W 1882 r. negocjacje zakończyły się porozumieniem, które uregulowało część podstawowych żądań Kościoła polskiego. Jak się jednak okazało, na stronie rosyjskiej nie można było polegać dotrzymania uzgodnionych warunków, papież rozpoczął nową rundę zakulisowych negocjacji. Ich głównym celem było utorowanie drogi do ponownego otwarcia ambasady Rosji w Watykanie, w styczniu 1887 roku w Wiedniu rozpoczęto serię nieoficjalnych rozmów pomiędzy ambasadorem Rosji Aleksiejem Łobanowem a nuncjuszem papieskim Serafinem Vannutellim (a później jego następcą Luigim Galimbertim). Rosjanie wielokrotnie odrzucali pomysł wysłania stałego wysłannika do Watykanu. W rozmowach poruszane były także inne kwestie sporne, m.in. ścisła kontrola korespondencji między władzami katolickimi biskupów w Rosji i papieża czy też próby wprowadzenia języka rosyjskiego do kultu katolickiego. W czerwcu 1882 roku Galimberti otrzymał od Kurii listę skarg bezpośrednio związanych z utrzymującą się represyjną polityką władz rosyjskich wobec Kościoła katolickiego. Gniewna reakcja przedstawicieli rządu rosyjskiego oraz seria przecieków prasowych na temat stanu negocjacji doprowadziła do zawieszenia wszelkich rozmów w październiku 1887 r. Na rozpoczęcie i przebieg negocjacji wiedeńskich duży wpływ miały zmieniające się nurty europejskiej polityki Polityka. W tym czasie Francja, sojusznik Rosji, chętnie szukała moralnego wsparcia u papieża, próbując zrównoważyć rywalizujący sojusz Niemiec, Austrii i Włoch. Pod wpływem czynnika politycznego negocjacje, które utknęły w martwym punkcie, zostały nieoczekiwanie doprowadzone do zadowalającego zakończenia. W marcu 1888 r., w odpowiedzi, jak się wydaje, na ciągłe naciski francuskie, car Aleksander III wysłał Aleksandra Izwolskiego do Watykanu, aby wznowił bezpośrednie rozmowy z papieskim sekretarzem stanu. Izvolski przedłużył swój pobyt w Rzymie, aż w 1894 roku został mianowany ministrem-rezydentem Rosji przy Stolicy Apostolskiej.