Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 80 (1993): Nasza Przeszłość

Artykuły

Rzeźba Chrystusa w Ogrójcu ze zbiorów Muzeum Zamkowego w Malborku

  • Artur Dobry
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1993.80.107-130  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.1993

Abstrakt

W zbiorach Muzeum Zamkowego w Malborku znajduje się wapienna figura Chrystusa modlącego się na Górze Oliwnej, datowana na około 1400 rok – najprawdopodobniej dzieło Mistrza Pięknej Madonny Toruńskiej. Pierwsza wzmianka o obecności figury w Malborku – w kaplicy św. Wawrzyńca na przedzamczu – pochodzi z roku 1700. Wiele wskazuje na pochodzenie rzeźby z Torunia. Zachowany materiał źródłowy podaje informację o figurze Chrystusa modlącego się na Górze Oliwnej w dawnym kościele parafialnym św. Jana w Toruniu. Figura służyła także do przechowywania relikwii włosów Chrystusa. Ponieważ był to obiekt kultowy, musiał mieć silny wpływ na lokalną społeczność: już w XV wieku wykonano jego drewnianą kopię dla kościoła Jakuba w Toruniu (kolejna w Lidzbarku Warmińskim w 1938 r.). Oczywiście wapienna figura, która służyła za model, nie mogła w średniowieczu znajdować się na zamkniętych terenach zamkowych. Do Malborka figura przybyła między 1672 a 1700 rokiem. Być może została przekazana tamtejszym jezuitom przez księży (również jezuitów), którzy od czasów nowożytnych zarządzali kościołem parafialnym św. Jana w Toruniu. Być może sprowadził ją tu także darczyńca renowacji kaplicy św. Wawrzyńca, zastępca ekonomisty z Malborka, Daniel Florian Krawenberg. Należy zaznaczyć, że figura ta jest nie tylko ważnym dziełem sztuki, ale także jedynym zachowanym tak wczesnym połączeniem motywu modlitwy z funkcją relikwiarza.

Bibliografia

  1. Braun G., Die Reliquiare des christlichen Kultes und ihre , Freiburg 1970. [Google Scholar]
  2. Clasen K. H., Die mittelalterliche Bildhauerkunst Deutschordensland Preussen. Die Bildwerke bis zur Mitte des 15. Jahrhunderts, Berlin 1939. [Google Scholar]
  3. Domasłowska W., Dokumentacja z przebiegli prac konserwatorskich rzeźby kamiennej Chrystus w Ogrójca z Muzeum Zamkowego w Malborku, Gdańsk 1964. [Google Scholar]
  4. Fankidejski J., Utracone kościoły i kaplice w dzisiejszej Diecezyi Chełmińskiej, Pelplin 1880. [Google Scholar]
  5. Górski K., Dzieje Malborka, Gdańsk 1973. [Google Scholar]
  6. Schiller G., Ikonographie der christlichen Kunst, t. 2, Gütersloh 1968 s. 58; Lexicon der christlichen Ikonographie, Freiburg 1971. [Google Scholar]
  7. Schmid B, Die bildende Kunst in Preussen zur Zeit der Deutschen Ritterordens, w: Die Provinz Westpreusen in Wort ind Bild, Danzing 1915. [Google Scholar]
  8. Schmid B., Baukunst und bildende Kunst der Ordenszeit, w: Deutsche Staatenbildung und deutsche Kultur in Preussenlande, Königsberg 1931. [Google Scholar]
  9. Strauss G., Freiplastik bis 1450 im Gebiet des heutigen Ostpreussen westlich der Pasarge, Königsberg 1937. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.