Zur Hauptnavigation springen Zum Inhalt springen Zur Fußzeile springen

Bd. 94 (2000): Nasza Przeszłość

Artykuły

Ks. Kazimierza Fleischhackera "Kronika parafialna" Chomiakówki w Tarnopolskiem (1939-1955)

  • Józef Wólczański
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2000.94.393-480  [Google Scholar]
Veröffentlicht: 2000-12-30

Abstract

Kronika parafialna Chomiakówki, wsi w rejonie Tamopola na dzisiejszej zachodniej Ukrainie, obejmuje lata 1939-1955. Jej autor, Kazimierz Fleischhacker, miejscowy ksiądz rzymskokatolicki, uczynił z niej dokładny i zdumiewająco odkrywczy zapis wydarzeń o znaczeniu światowym, rozwoju sytuacji w Polsce i Związku Radzieckim, a także spraw istotnych dla mieszkańców regionu Tarnopola samej wsi Chomiakówka. Choć od Polski odcięła go powojenna granica polsko-sowiecka, ks. Fleischhacker w dalszym ciągu z dużym zainteresowaniem śledził wydarzenia w Polsce, tempo przemian politycznych i wpływ rządów komunistycznych na Kościół. Jego notatki i refleksje świadczą o sile jego emocjonalnej więzi z Polską. Znaczenie świadectwa ks. Fleischhackera jest trudne do przecenienia. Jego kronika jest oddolnym zapisem wstrząsów politycznych i społecznych, życia religijnego i sytuacji Kościoła, a także świadomości ludności zamieszkującej tereny zajęte przez ZSRR po II wojnie światowej. Opisuje kolejne reżimy okupacyjne, niemiecki, sowiecki, ponownie niemiecki, a potem triumfalny i pozornie ostateczny powrót sowieckiej rzeczywistości. Jego relacje z ukraińskich masakr polskiej ludności cywilnej w rejonie Tamopola, pisane z punktu widzenia bezpośredniego świadka, pozostaną bezcennym źródłem historycznym. Autor jest wyraźnie zaskoczony i przerażony bezgranicznym okrucieństwem, z jakim polskie rodziny mordowane są przez byłych sąsiadów w imię niepodległej Ukrainy. Nie mniej cenne są notatki księdza Fleischhackera na temat wprowadzenia komunistycznego porządku społeczno-politycznego w Tamopolu . Nowy porządek sowiecki został narzucony za pomocą terroru, ale były pojedyncze osoby, a nawet całe grupy, które były więcej niż szczęśliwe, że to nadeszło. Z niecierpliwością czekali na przyszłość wolną od wszelkich tradycyjnych norm moralnych. Nie sposób nie poruszyć się podtekstem bólu i bezsilności, które coraz częściej towarzyszą wysiłkom starszego księdza, aby uczyć ludzi zasad wiary chrześcijańskiej. Pomimo przerażającego poczucia daremności swojej misji, ks. Fleischhacker nie poddawał się rozpaczy; aż do śmierci cierpliwie żył w społeczności zdewastowanej przez indoktrynację ateistyczną. Jego bohaterska wierność Kościołowi i ojczyźnie Tamopola nie poszła na marne: dzięki jego wytrwałości parafia Chomiakówka i sąsiadujące z nią wspólnoty rzymskokatolickie przetrwały i mogą obecnie cieszyć się wielkim odrodzeniem życia religijnego i moralnego.

Literaturhinweise

  1. Anczarski J. , Kronikarskie zapisy z lat cierpień i grozy w Małopolsce Wschodniej 1939-1946. Opracowanie, wstęp, przypisy, indeksy oraz wybór fotografii J. Wólczański, Lwów-Kraków 1998. [Google Scholar]
  2. Bartoszewicz H. , Polityka Związku Sowieckiego wobec państw Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1944-1948, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  3. Ciesielski S. , Hryciuk G. , Srebrakowski A. , Masowe deportacje radzieckie w okresie II wojny światowej, Wrocław 1992. [Google Scholar]
  4. Głowacki A. , Sowieci wobec Polaków na ziemiach wschodnich IIRzeczypospolitej 1939-1941, Łódź 1997. [Google Scholar]
  5. Hlebowicz A. , Kościół odrodzony. Katolicyzm w państwie sowieckim 1944-1992, Gdańsk 1993. [Google Scholar]
  6. Irving D. , Norymberga. Ostatnia bitwa, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  7. Kubów W., Polacy i Ukraińcy na Podolu. Tragedia Polaków w Berezowicy Małej koło Zbaraża, Wrocław 1973. [Google Scholar]
  8. Schematyzm archidiecezji w Lubaczowie 1981 , Lubaczów 1981. [Google Scholar]
  9. Urban W. , Duszpasterska siejba, s. 18-19; Schematyzm archidiecezji lwowskiej 1995, Lwów 1995. [Google Scholar]
  10. Zdaniewicz W. , Akcja Katolicka, w: Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939, Warszawa 1981. [Google Scholar]

Downloads

Keine Nutzungsdaten vorhanden.