Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 98 (2002): Nasza Przeszłość

Artykuły

Nadania księcia Kazimierza kujawskiego na rzecz Kościoła w Małopolsce

  • Gerard Kucharski
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2002.98.197-257  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2002

Abstrakt

Nadania Kazimierza (syna Konrada I Mazowieckiego) na rzecz Kościoła w Małopolsce są nam znane z szeregu zachowanych dokumentów. Na przykład w latach 1242-1262 był głównym dobroczyńcą klasztoru cysterskiego w Sulejowie (jego związki z Sulejowem sięgają 1227 roku). Większość jego darowizn była stosunkowo niewielka: to były nadania lub rozszerzenia przywilejów dla różnych majątków klasztornych lub potwierdzenia darowizn dokonanych przez jego poprzedników. Inne instytucje kościelne otrzymały jednorazowe datki od Kazimierza. W 1249 roku przyznał liczne przywileje klasztorowi cysterskiemu w Jędrzejowie, a w kolejnym roku klasztorowi norbertańskiemu w Witowie. W 1251 roku, odpowiadając na prośbę biskupa Prandoty, oddał wieś Czyżemin biskupstwu krakowskiemu i uwolnił chłopów od ich ciężarów; w 1257 roku przekazał fragment Warty z prawem polowania na bobry klasztorowi Kanoników Regularnych w Mstowie. Kazimierz pamiętał także o innych klasztorach w Małopolsce, np. placówce Zakonu Grobu Świętego w Miechowie, klasztorze benedyktynek w Staniątkach, benedyktynach z Tyńca i klarisach z Zawichostu. Jego dzierżawy wydają się być starannie zaplanowaną i dobrze zorganizowaną polityką, mającą na celu w dużej mierze wzmacnianie jego pozycji zarówno w kraju, jak i za granicą. Dzierżawy Kazimierza Kujawskiego na rzecz Kościoła w Małopolsce wynikały z połączenia motywacji i intencji. Byłoby niemożliwe sklasyfikowanie ich, nie mówiąc już o tym, który z nich - religia, polityka, troska o postęp gospodarczy i społeczny - dominował w konkretnym przekazie. W miarę zmian sytuacji politycznej na terytoriach kontrolowanych przez Kazimierza, wydaje się, że czynnik polityczny odgrywał coraz większą rolę w jego decyzjach. Niemniej jednak reakcja beneficjentów jego polityki była jednoznacznie pozytywna, ponieważ pomagała im w umacnianiu swoich podstaw i kontynuowaniu ich pracy.

Bibliografia

  1. Buczek K., Publiczne posługi transportowe i komunikacyjne w Polsce średniowiecznej, 1967. [Google Scholar]
  2. Dobosz J, Działalność fundacyjna Kazimierza Sprawiedliwego, Poznań 1995. [Google Scholar]
  3. Kaczmarczyk Z., Immunitet sądowy i jurysdykcja poimmunitetowa w dobrach Kościoła w Polsce do końca XIV wieku, Poznań 1937. [Google Scholar]
  4. Michałowski R., Princeps fundator. Studium z dziejów kultury politycznej w Polsce X-XIII wieku, Warszawa 1989. [Google Scholar]
  5. Mitkowski J., Początki klasztoru cystersów w Sulejowie. Studia nad dokumentami, fundacją i rozwojem uposażenia do końca XIII wieku, Poznań 1949. [Google Scholar]
  6. Pęckowski Z., Miechów. Studia z dziejów miasta i ziemi miechowskiej do 1914 r., Kraków 1967. [Google Scholar]
  7. Radzimiński A., Duchowieństwa kapituł katedralnych w Polsce XIV—XV w. na tle porównawczym. Studium nad rekrutacją i drogami awansu, Toruń 1995. [Google Scholar]
  8. Wędzki A., Miechów, w: Słownik starożytności słowiańskich, t. 3, Wrocław 1967. [Google Scholar]
  9. Zajączkowski S., Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku, cz. 1, Łódź 1966. [Google Scholar]
  10. Zajączkowski S.M., Własność rycerska w dawnych ziemiach łęczyckiej i sieradzkiej do połowy XIII w., RŁ t. 4: 1961. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.