Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

Vol. 139 (2023): Our Past

Articles

The popularity of patronal invocations of Sącz parishes in the Middle Ages - preliminary conclusions

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2023.139.5-18  [Google Scholar]
Published: 2023-06-30

Abstract

Among the saints of the Church, Saint Nicholas the Bishop was the most popular patron saint of the Sącz parishes in the Middle Ages. This concerns both dedications of decanate (6) and archdeaconry (20). 7% were invocations to St. Andrew the Apostle, St. John the Baptist, St. Martin the Bishop, St. Michael the Archangel, and St. Stanislaus the Bishop. With reference to the altarpieces, those dedicated to the Blessed Virgin Mary, the Holy Trinity, and All Saints dominated. While discussing the development of the cult of saints in the Sącz land, we might advance a claim that the main paths of the adaptation of the veneration of individual saints to Lesser Poland had its origin 
in the circles of Western European countries, as well as in the  neighbouring countries  ̶  in particular, in the form of Czech and Hungarian influences.

References

  1. Anonim zw. Gall, Kronika polska, przekł. R. Grodecki, Wrocław 2008 [Google Scholar]
  2. J. Długosz, Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, T. I – III, wyd. A. Przeździecki (Opera Omnia, T. VII – IX), Kraków 1863 – 1887 [Google Scholar]
  3. Kodeks Dyplomatyczny Katedry Krakowskiej św. Wacława, T. I, II, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1874 – 1882 [Google Scholar]
  4. Kodeks Dyplomatyczny Małopolski, T. I – IV, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1876 – 1905 [Google Scholar]
  5. Kodeks Dyplomatyczny Polski, T. III, wyd. J. Bartoszewicz, Warszawa 1858 [Google Scholar]
  6. Monumenta Poloniae Historica, T. II, III, wyd. A. Bielowski, Lwów 1864 [Google Scholar]
  7. Monumenta Poloniae Vaticana, T. II, wyd. J. Ptaśnik, Kraków 1913 – 1914 [Google Scholar]
  8. Zbiór dokumentów katedry i diecezji krakowskiej, cz. I – II, wyd. S. Kuraś, Lublin 1965 – 1973 [Google Scholar]
  9. Barański M., Dominium sądeckie. Od książęcego okręgu grodowego do majątku klasztoru klarysek sądeckich, Warszawa 1992 [Google Scholar]
  10. Bazielich A., Początki kultu św. Andrzeja Apostoła w Polsce, „Nasza Przeszłość” T. 7, 1958 [Google Scholar]
  11. Bębynek W., Starostwo muszyńskie. Własność biskupstwa krakowskiego, Lwów 1914 [Google Scholar]
  12. Brown P., Kult świętych: narodziny i rola w chrześcijaństwie łacińskim, przekł. J. Partyka, Kraków 2007 [Google Scholar]
  13. Dziwik T., Majętność ziemska Nowego Sącza w wiekach średnich, „Rocznik Sądecki”, T. IV, 1960 [Google Scholar]
  14. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, red. ks. K. Dynarski, Wyd. IV, Poznań 1991 [Google Scholar]
  15. Fros H, Pamiętając o mieszkańcach Nieba. Kult świętych w dziejach liturgii, Tarnów 1994 [Google Scholar]
  16. Fros H., Twoje imię: przewodnik onomastyczno – hagiograficzny, Kraków 1975 [Google Scholar]
  17. Golachowski K, Inwentarz archiwum miasta Nowego Sącza z lat 1292 – 1772, „Rocznik Sądecki”, T. III, 1957, s. 174 – 315 [Google Scholar]
  18. Górski K., Problematyka historyczna kultu maryjnego, „Nasza Przeszłość” 13, 1961, s. 245 – 252 [Google Scholar]
  19. Gumowski M., Herb i pieczęcie Nowego Sącza, „Rocznik Sądecki”, T. IV, 1960 [Google Scholar]
  20. Dzieje miasta Nowego Sącza, T. 1, red. F. Kiryk, Warszawa – Kraków 1992 [Google Scholar]
  21. Kiryk F., Doba staropolska [w:] Łącko i gmina łącka, red. J. Dybiec, Kraków 2012 [Google Scholar]
  22. Limanowa. Dzieje miasta. T. 1: 1565 – 1945, red. F. Kiryk, Kraków 1999 [Google Scholar]
  23. Podegrodzie i gmina podegrodzka. Zarys dziejów, red. F. Kiryk, Kraków 2014 [Google Scholar]
  24. Kłoczowski J., Wspólnoty zakonne w średniowiecznej Polsce, Lublin 2010 [Google Scholar]
  25. Kornecki M., Kościoły drewniane w Małopolsce. Zagadnienia uwarunkowań oraz systematyki typów i form architektury, Kraków 1999 [Google Scholar]
  26. Krasnowolski B., Rozwój przestrzenny, architektura i sztuka [w:] Łącko i gmina łącka, red. J. Dybiec, Kraków 2012 [Google Scholar]
  27. Kumor B., Archidiakonat sądecki. Opracowanie materiałów źródłowych do Atlasu Historycznego Kościoła w Polsce, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, T. VIII – IX, 1964 [Google Scholar]
  28. Kumor B., Dzieje diecezji krakowskiej do 1795 r., T. 1, Kraków 1998 [Google Scholar]
  29. Kumor B., NMP jako patronka kościołów parafialnych w archidiakonacie sądeckim, wojnickim i prepozyturze tarnowskiej ,„Nasza Przeszłość” T. 9, 1963, s. 357 – 367 [Google Scholar]
  30. Kumor B., Powstanie i rozwój sieci parafialnej w Małopolsce południowej do końca XVI wieku, „Prawo Kanonicze”, R. 5, 1962, nr 3 – 4 [Google Scholar]
  31. Kumor B., Przejęcie rzymsko – katolickich parafii w archidiakonacie sądeckim przez Kościół prawosławny, „Roczniki Teologiczno – Kanoniczne” T. 4, 1957, z. 3 [Google Scholar]
  32. Kumor B., Nieznane falsyfikaty S. Morawskiego, „Małopolskie Studia Historyczne”, R. 2, 1959, z. 2/3, [Google Scholar]
  33. Ładogórski T., Studia nad zaludnieniem Polski XIV wiek, Wrocław 1958 [Google Scholar]
  34. Relikwie. Leksykon: Historia, Cuda, Kult, red. J. Marecki, L. Rotter, Kraków 2012 [Google Scholar]
  35. Morawski S., Sądeczyzna, T. 1 – 2, Kraków 1863 – 1865 [Google Scholar]
  36. Płachcińska – Rutkowska A., Sądeczyzna w XIII i XIV wieku: przemiany gospodarcze i społeczne, Wrocław 1961 [Google Scholar]
  37. Pieńkowska – Wiederkehr P., Kult św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Polsce do końca średniowiecza w świetle wezwań kościołów i kaplic publicznych [w:] Kult świętych i ideał świętości w średniowieczu, red. R. Michałowski, Warszawa 2011 [Google Scholar]
  38. Rajman J., Średniowieczne patrocinia sądeckie, Kraków 2002 [Google Scholar]
  39. Rajman J., Szpital i klasztor Św. Ducha w Nowym Sączu w późnym średniowieczu, „Rocznik Sądecki”, T. XX, 1992 [Google Scholar]
  40. Rajman J., Przyczynki do zagadnienia duchowości Zakonu św. Norberta w Polsce, „Nasza Przeszłość” T. 97, 2002, s. 5 – 23 [Google Scholar]
  41. Rajman J., Żywoty i cuda świętych jako źródła do dziejów Krakowa w XIII wieku, „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historica III, Folia 21, 2004 [Google Scholar]
  42. Salaterski S., Kolegiata i kapituła św. Małgorzaty P. M. w Nowym Sączu (1448 – 1791), Nowy Sącz 1997 [Google Scholar]
  43. Starnawska M., Świętych życie po życiu. Relikwie w kulturze religijnej na ziemiach polskich w średniowieczu, Warszawa 2008 [Google Scholar]
  44. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. III, VIII, IX, XV (cz. 1) [Google Scholar]
  45. Słownik historyczno – geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Ossolineum – PAN, 1985, cz. I [Google Scholar]
  46. Słownik wyrazów obcych, red. J. Tokarski, Warszawa 1980 [Google Scholar]
  47. Sułkowska D., Za klauzurą. Starosądecki klasztor klarysek od założenia do współczesności, Stary Sącz 2006 [Google Scholar]
  48. Sygański J., Historia Nowego Sącza od wstąpienia dynastii Wazów do pierwszego rozbioru Polski, T. 1 – 3, Lwów 1901 – 1902 [Google Scholar]
  49. Sygański J., Nowy Sącz. Jego dzieje i pamiątki dziejowe, Nowy Sącz 1892 [Google Scholar]
  50. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T I: województwo krakowskie, z. 10: powiat nowosądecki, red. J. Szablowski, Warszawa 1951 [Google Scholar]
  51. Szczych J., Święci nas oczekują. Historia i teologiczna treść uroczystości Wszystkich Świętych, Kraków 2009. [Google Scholar]
  52. Świszczowski S., Materiały do dziejów kolegiaty św. Małgorzaty w Nowym Sączu, „Rocznik Sądecki”, T. III, 1957. [Google Scholar]
  53. Vuchez A., Duchowość średniowiecza, przekł. H. Zaremska, Gdańsk 1996. [Google Scholar]
  54. Wiatrowski L., Z dziejów latyfundium klasztoru klarysek ze Starego Sącza /XIII – XVIII w./, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego. Historia II”, 1959. [Google Scholar]
  55. Witkowska A., Sancti. Miracula. Peregrinationes, Lublin 2009. [Google Scholar]
  56. Żaki A., Wędrówki Sącza. O rozwoju sądeckiego ośrodka osadniczego do schyłku XIII stulecia, Kraków 1974. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.