Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Nasza Przeszłość

Vol. 117 (2012): Our Past

Articles

Sufragan of Chełmno Seweryn Szczuka and his educational foundations

  • Bogusław Dygdała
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2012.117.28-48  [Google Scholar]
Published: 2012-06-30

Abstract

Seweryn Szczuka (born in 1651) came from the minor Masovian nobility. In the years 1670-1672 he attended the Jesuit college in Rössel in Warmia. Initially, Szczuka chose the path of a military career and for several years he fought against the Turks, but eventually decided to join the clergy. In 1678 he entered the novitiate of the Lazarist congregation, but in 1680 he left the order. At the beginning of 1682, Seweryn Szczuka was ordained a priest and became the parish priest in Łomsza. Together with his relative, the vice-chancellor of Lithuania - Stanisław Antoni Szczuka, he worked on purchasing family estates near Szczuczyn in north-eastern Mazovia. From 1687 he was a canon of Kulmer, who actively participated in the work of this cathedral chapter, and from 1689 he was a pastor in the Thorn parish church. After the death of subsequent bishops of Kulm, Szczuka was the administrator of the bishoprics twice, in 1693 and 1694-1699. From 1700 to 1710 he was a canon of Gniezno. In 1703 he became a suffragan of Kulmer. Seweryn Szczuka, although not associated with the Order of Lazarus, became a supporter of this Order and its female branch of the Daughters of Charity. Especially during the Great Northern War, he financially supported the House of Łazarzyści Kulmer. In 1710 he again donated the Monastery of the Sisters of Mercy in Kulm. Szczuka also donated a school for girls run by sisters. In 1709, he allocated a substantial sum of 30,000 zlotys to the endowment of the theological seminary in Płock, provided that it was run by the Lazarists. In 1709 he also became a canon of Płock. In 1712 he brought Lazarists to Mława, entrusting them with running the parish. In the years 1712-1719 he was the administrator of the Kulm diocese. In 1722, he created a representation of the Daughters of Charity in Szczuczyn and entrusted the sisters with running a girls' school and a shelter. Seweryn Szczuka died on December 11, 1727. He was a skilful administrator and a zealous minister, but the characteristic feature of his activity was the support of the Lazarists and the schools they ran.

References

  1. Bazylika katedralna świętych Janów w Toruniu, pod red M. Biskupa, Toruń 2003. [Google Scholar]
  2. Borkowska M., Leksykon zakonnic polski epoki przedrozbiorowej, t. 2, Warszawa 2005. [Google Scholar]
  3. Diecezja chełmińska. Zarys historyczno-statystyczny, Pelplin 1928. [Google Scholar]
  4. Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość, t. 15-17, pod red. S. Kardasza, Toruń 1995. [Google Scholar]
  5. Dorawa M., Chełmżyńska katedra Świętej Trójcy, Kraków 2003. [Google Scholar]
  6. Dramat staropolski od początków powstania do sceny narodowej, t. II, cz. 1 pod red. W. Korotaja, J. Szwedowskiej, M. Szymańskiej, Wrocław 1976. [Google Scholar]
  7. Dygdała B., Struktury parafialne diecezji chełmińskiej w XVII-XVIII wieku, Toruń 2009. [Google Scholar]
  8. Dygdała B., Szczuka Seweryn h. Grabie, biskup sufragan chełmiński [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 47, pod red. A. Romanowskiego, s. 468-469. [Google Scholar]
  9. Dzieje i skarby kościoła świętojańskiego w Toruniu, pod red. K. Kluczwajd, M. Woźniaka, Toruń 2002. [Google Scholar]
  10. Dzieje sztuki Torunia, Toruń 2009. [Google Scholar]
  11. Fankidejski J., Klasztory żeńskie w dyecezyi chełmińskiej, Pelplin 1883. [Google Scholar]
  12. Fankidejski J., Utracone kościoły i kaplice w dzisiejszej diecezji chełmińskiej, Pelplin 1880. [Google Scholar]
  13. Frydrychowicz R., Die Culmer Weihbischöfe. Ein Beitrag zur Diözesangeschichte, Danzig 1905. [Google Scholar]
  14. Glemma T., Historiografia diecezji chełmińskiej aż po rok 1821, Kraków 1926. [Google Scholar]
  15. Grochowska I., Stanisław Antoni Szczuka – jego działalność w ziemi wiskiej 1682-1710, Warszawa 1989. [Google Scholar]
  16. Historia Torunia, t.2, cz.3, pod red. M. Biskupa, Toruń 1996. [Google Scholar]
  17. Jezusek W., Biskup Seweryn Kazimierz Szczuka, „Miesięcznik Pasterski Płocki”, r. 44: 1960, z. 4-5, s. 123-135. [Google Scholar]
  18. Karp H. J., Szczuka, Seweryn (1651-1727) [w:] Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1648 bis 1803. Ein biographisches Lexikon, hrsg. E. Gatz, Berlin 1990. ), s. 498. [Google Scholar]
  19. Kasprzycki F., Założenie seminarium duchownego w Płocku, „Studia Płockie”, t.2: 1974, s. 139-154. [Google Scholar]
  20. Korytkowski J., Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych, t. IV, Gniezno 1883. [Google Scholar]
  21. Kronika benedyktynek grudziądzkich, wydał W. Szołdrski, Pelplin 1935. [Google Scholar]
  22. Kronika XX. Misjonarzy w Chełmnie (1697-1715), wydał W. Szołdrski, Pelplin 1936. [Google Scholar]
  23. Liedtke A., Początkowe dzieje seminarium chełmińskiego, „Nasza Przeszłość”, t. 11:1960, s. 101-188. [Google Scholar]
  24. Majewski D., Seminarium Duchowne w Płocku w latach 1710 – 1864, [w:] Wyższe Seminarium Duchowne w Płocku 1710 – 2010, pod red W. Graczyka, Płock 2010. s. 11-44. [Google Scholar]
  25. Mańkowski A., Prałaci i kanonicy katedralni chełmińscy od założenia kapituły do naszych czasów, Toruń 1928. [Google Scholar]
  26. Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce (1651-2001), t. 1, pod red. S. Rosponda, Kraków 2001. [Google Scholar]
  27. Müller W., Diecezja Płocka od drugiej połowy XVI wieku do rozbiorów, „Studia Płockie”, t. 3:1975, s. 153-226. [Google Scholar]
  28. Niesiecki K., Herbarz polski, wyd. J. N. Bobrowicz, t. 8, Lipsk 1841. [Google Scholar]
  29. Nitecki P., Biskupi kościoła w Polsce w latach 965 – 1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  30. Salmonowicz S., O problematyce politycznej i prawnej tzw. tumultu toruńskiego z 1724 roku, Czasopismo Prawno-Historyczne, t. 24:1972, z. 1, s. 223-237. [Google Scholar]
  31. Salmonowicz S., O toruńskim tumulcie z roku 1724, Odrodzenie i Reformacja w Polsce, t. 28:1983, s. 161-184. [Google Scholar]
  32. Schletz A., Zarys historyczny zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia w Polsce, „Nasza Przeszłość”, t. 12: 1960, s. 59-172. [Google Scholar]
  33. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1, Warszawa 1880. [Google Scholar]
  34. Świątecka M., Św. Wincenty a Polska, „Nasza Przeszłość”, 11 (1960), s. 35-100. [Google Scholar]
  35. Wiśniewski J., Dzieje osadnictwa w powiecie grajewskim do połowy XVI wieku, [w:] Studia i materiały do dziejów powiatu grajewskiego, t. 1, pod red. M. Gnatowskiego i H. Majewskiego, Warszawa 1975, s. 9-252 [Google Scholar]
  36. Wiśniewski J., Podkanclerzy Stanisław Antoni Szczuka, a geneza, rozrost i rozpad dóbr szczuczyńskich, [w:] Studia i materiały do dziejów powiatu grajewskiego, t. 1, pod red. M. Gnatowskiego i H. Majewskiego, Warszawa 1975, s. 253-270. [Google Scholar]
  37. Zieliński M. G., Chełmno, civitas totus Prussiae metropolis XVI-XVIII w., Bydgoszcz 2007. [Google Scholar]
  38. Zygner L., Działalność misjonarzy św. Wincentego A Paulo w parafii mławskiej (1712-1864), „Nasza Przeszłość”, 84 (1995), s. 135-155. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.