Artykuł mieści się w nurcie badań zmierzających do poznania historii i kształtu repertuaru liturgicznego pielęgnowanego w ośrodkach diecezjalnych i zakonnych średniowiecznej Polski. Jego przedmiotem są antyfony ad introitum czyli śpiewy wykonywane w powiązaniu z psalmodią na początku mszy świętej. Główny nacisk położono na rozpoznaniu doboru i przyporządkowania liturgicznego tych utworów w rodzimych tradycjach. Jako kontekst źródłowy wykorzystano zapisy tekstowo-melodyczne antyfon zachowane w polskich graduałach przedtrydenckich. Na tej podstawie wyróżniono dwie grupy przekazów nie równoważne pod względem ilościowym i jakościowym. Pierwszą stanowiło 145 antyfon, przejętych z rzymskiej spuścizny muzycznej, które w polskich źródłach były z reguły zgodne z praktyką europejską. Wśród nich więcej uwagi poświęcono śpiewom sanctorale, gdyż ich dobór w poszczególnych tradycjach był mocniej zróżnicowany. Do drugiej grupy zaliczono ponad 30 kompozycji, o które poszerzony został pierwotny zasób rzymski. Śpiewy te występowały przede wszystkim w ramach formularzy o świętych, maryjnych oraz wotywnych. Ich przekazy cechowała duża niejednolitość, wynikająca z dostosowania do miejscowych potrzeb, przejawiająca się m.in. w silnym zróżnicowaniu melodycznym. Z tych względów wiele antyfon tej grupy odzwierciedlało specyfikę tradycji lokalnych, a niektóre z nich można uznać za wkład rodzimy do ogólnego dorobku kulturowego.