Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 136 (2021): Nasza Przeszłość

Artykuły

Czy można rozstrzygnąć przynależność autora Kazań świętokrzyskich do kręgu dominikanów bądź franciszkanów na podstawie przesłanek treściowych?

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2021.136.39-54  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2021

Abstrakt

Kazania świętokrzyskie stały się obiektem badań prowadzonych przez naukowców reprezentujących różne dyscypliny mieszczące się w ramach nauk humanistycznych. Nie powinno to dziwić z racji na ciężar gatunkowy tekstu. Stanowią one najstarszy polski zabytek literacki spisany po staropolsku oraz łacinie. Starano się znaleźć odpowiedzi na pytania: kto mógł być autorem świętokrzyskiej kolekcji kazań oraz, w jakim środowisku mogły one powstać. Niniejszy artykuł wpisuje się w ten nurt badań. Problemem badawczym rozważanym w niniejszym tekście są przesłanki, które pozwalają nam przyjąć lub odrzucić przynależność autora Kazań świętokrzyskich do kręgu Braci Kaznodziejów lub Braci Mniejszych.

Bibliografia

  1. Acta Capitulorum Generalium Ordinis Praedicatorum, vol. 1: Ab anno 1220 usque ad annum 1303, wyd. B. M. Reichert, A. F. Frühwirth, [w:] “Monumenta Ordinis Fratrum Praedicatorum Historica”, t. 3., Romae 1898 [Google Scholar]
  2. Acta Capitulorum Generalium Ordinis Praedicatorum, vol. 2: Ab anno 1304 usque ad annum 1378, wyd. B. M. Reichert, A. F. Frühwirth, [w:] “Monumenta Ordinis Fratrum Praedicatorum Historica”, t. 4, Romae 1899 [Google Scholar]
  3. Eudes de Cheriton, Paraboles et Fabules, Les fabulists latins depuis le siècle d’Auguste jusqu’a la fin du Moyen Age (éd. L. Hervieus), t. 4, Paris 1896, s. 265-343 [Google Scholar]
  4. Fratris Galuagni de la Flamma Cronica Ordinis Praedicatorum. Ab Anno 1170. usque ad 1333, wyd. B. M. Reichert, [w:] “Monumenta Ordinis Fratrum Praedicatorum Historica”, t. 2., Romae-Stuttgardiae 1897 [Google Scholar]
  5. Humbert of Romans, Opera de vita regulari, Rome 1889 [Google Scholar]
  6. Liber exemplorum ad usum paedicantium (ed. A. G. Little), Aberden 1908 [Google Scholar]
  7. Kazania świętokrzyskie, wydanie drukiem m.in. w: Transkrypcja. Opracował Wacław Twardzik. Przekład partii łacińskich i objaśnienia źródłowe Paweł Stępień, [w:] Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, red. P. Stępień, Warszawa 2009, s. 241-272; wersja online - http://staropolska.pl/sredniowiecze/kazania_i_mowy/kazania_swietokrzyskie.html [dostęp: 28.02.2021 r.] [Google Scholar]
  8. Peregryn z Opola, Kazania de tempore i de sanctis, red. J. Wolny, przeł. J. Mrukówna, Kraków-Opole 2001 [Google Scholar]
  9. Św. Antoni z Padwy, Kazania świąteczne: od Narodzenia Pańskiego do Uroczystości świętych Piotra i Pawła, przeł. C. Niezgoda, Kraków 2003 [Google Scholar]
  10. Św. Tomasz z Akwinu, Wykład pacierza, przeł. K. Suszyło, M. Starowieyski, W. Giertych, Poznań 2005 [Google Scholar]
  11. Borntrager C., The Marian Spirituality of the Medieval Religious Orders: Medieval Servite Marian Spirituality, “Marian Studies”, t. 52 (2001), s. 229-245 [Google Scholar]
  12. Bonniwell W. R., A history of the Dominican liturgy 1215-1945, New York 1945 [Google Scholar]
  13. Brojer W., Diabeł w wyobraźni średniowiecznej, Wrocław 2003 [Google Scholar]
  14. Brückner A., Kazania średniowieczne, cz I, „Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Filologiczny”, t. 24 (1985), s. 38-97 [Google Scholar]
  15. Bracha K., Noty łacińskie w Kazaniach świętokrzyskich, [w:] „Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi”, t. 4 (2010), s. 91-109 [Google Scholar]
  16. Bracha K., Nowa edycja tzw. Kazań świętokrzyskich. Nowe pytania i nowe odpowiedzi, „Przegląd Humanistyczny”, t. 55 (2011), nr. 1 (424), s. 73-83. [Google Scholar]
  17. Derwich M., Benedyktyński klasztor św. Krzyża na Łysej Górze w średniowieczu, Warszawa 1992 [Google Scholar]
  18. Derwich M., Działalność benedyktynów łysogórskich w XV wieku, „Kwartalnik Historyczny”, t. 97 (1990), nr. 3-4, s. 37-57 [Google Scholar]
  19. Derwich M., Kazania świętokrzyskie – łysogórskie – tynieckie?, „Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi”, t. 4 (2010), s. 15-21 [Google Scholar]
  20. Derwich M., „Kazania świętokrzyskie” a benedyktyni łysogórscy, [w:] Źródłoznawstwo i studia historyczne, red. K. Bobowski, Wrocław 1989, s. 189-199. [Google Scholar]
  21. Glorieux P., Répertoire des maîtres en théologie de Paris au XIIIe siècle, T. 1. [w:] „Études de philosophie mdivale”, T. 17. Paris 1933 [Google Scholar]
  22. Głowacki P., Główne idee duchowości franciszkańskiej, „Studia Wrocławskie”, t. 9 (2006), s. 220-232 [Google Scholar]
  23. Klapper V. J. (hrsg.), Erzählungen des Mittelalters in deutscher Übersetzung und latenishem Urtext, Wort und Brauch 12, Breslau 1914 [Google Scholar]
  24. Kopeć J. J., Męka Pańska w religijnej kulturze polskiego średniowiecza. Studium nad pasyjnymi motywami i tekstami liturgicznymi, Warszawa 1975 [Google Scholar]
  25. Lipiński H. J., Duchowość franciszkańska, [w:] Chrześcijańska duchowość, t. 14: W nurcie zagadnień posoborowych, red. B. Bejze, Warszawa 1981, s. 378-405 [Google Scholar]
  26. Mejor M., Pochodzenie Kazań świętokrzyskich – trop filologiczno-muzykologiczny, [w:] Amoenitates vel lepores philologiae, red. R. Laskowski, R. Mazurkiewicz, Kraków 2007, s. 222-241. [Google Scholar]
  27. Michałowska T., Średniowiecze, Warszawa 1995 [Google Scholar]
  28. Mika T., Kazania świętokrzyskie jako obiekt badań filologicznych. Pytania o tekst i przekaz, „Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi”, t. 4 (2010), s. 65-80 [Google Scholar]
  29. Mika T., Świętokrzyski skarb. O znaczeniu „Kazań świętokrzyskich” dla badań nad dziejami języka polskiego, „Pamiętnik literacki”, t. 95 (2004), nr. 1, s. 14-15. [Google Scholar]
  30. Mortier R. P., Histoire des maîtres généraux de l'Ordre des frères prêcheurs, t. 2: 1263-1323, Paris 1905 [Google Scholar]
  31. Nad złoto droższe: skarby Biblioteki Narodowej, red. H. Tchórzewska-Kabata, red. M. Dąbrowski, red. P. Bagnowski, Warszawa 2000 [Google Scholar]
  32. Oleś P., Letania more solito dicantur. Przyczynek do badań nad pobożnością maryjną wśród średniowiecznych dominikanów, „Folia Historica Cracoviensia”, t. XIX (2019), s. 43-57 [Google Scholar]
  33. Ostrowska E., Kompozycja i artyzm językowy „Kazań świętokrzyskich”, [w:] taż, Z dziejów języka polskiego i jego piękna Studia i szkice, Kraków 1978, s. 41-100 [Google Scholar]
  34. Pękul P., Powstanie i historyczny rozwój pobożności pasyjnej w ujęciu Jerzego Kopcia CP, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie”, (2016), nr. 23, s. 191-200 [Google Scholar]
  35. Skrzyniarz R., Kazania Świętokrzyskie: przepowiadanie w XIII wieku, Lublin 2001 [Google Scholar]
  36. Skrzyniarz R., „Kazania świętokrzyskie” a duszpasterstwo benedyktynów łysogórskich w średniowieczu, [w:] Klasztor na Świętym Krzyżu w polskiej kulturze narodowej, red. D. Olszewski, red. R. Gryza, Kielce 2000, s. 71-84 [Google Scholar]
  37. Skwara M., Struktura i sposoby argumentacji w „Kazaniu na dzień św. Katarzyny”. Wybrane zagadnienia, [w:] Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, red. P. Stępień, Warszawa 2009, s. 153-166 [Google Scholar]
  38. Tavard G. H., The Christology of the Mystics, w: “Theological Studies”, t. 42 (1981), z. 3, s. 561-579 [Google Scholar]
  39. Tavard G. H.,, Théologie et présence de Dieu, “Année théologique”, t. 37 (1951), s. 233-238, 321-334 [Google Scholar]
  40. The Heritage of the Early Church: Festschrift in Honor of Fr. Georges Florovsky, red. D. Neiman, M. Schatkin, Rome 1973 [Google Scholar]
  41. Torrell J. P., Tomasz z Akwinu – człowiek i dzieło, przeł. A. Kuryś, Kęty-Warszawa 2008 [Google Scholar]
  42. Trajdos T. M., Wokół genezy Kazań świętokrzyskich, „Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi”, t. 4 (2010), s. 23-27 [Google Scholar]
  43. Winiarska-Górska I., Dyskusja, „Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi”, t. 4 (2010), s, 111-123 [Google Scholar]
  44. Witczak T., „Kazania świętokrzyskie” [w:] Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny. T. 2, Warszawa 2001 [Google Scholar]
  45. Wolny J., Exempla z kazań niedzielnych Peregryna z Opola, [w:] Kultura elitarna a kultura masowa w Polsce późnego średniowiecza, red. B. Geremek, Wrocław 1978, s. 243-282 [Google Scholar]
  46. Wydra W., Wokół fenomenu Kazań świętokrzyskich, [w:] Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze. Red. P. Stępień, Warszawa 2009, s. 41-58 [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.