Salta al menu principale di navigazione Salta al contenuto principale Salta al piè di pagina del sito

V. 83 (1995): Nasza Przeszłość

Artykuły

"...Ego minimus fratrum... ". W kwestii autorstwa drugiej części Księgi Henrykowskiej

  • Rościsław Żerelik
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1995.83.63-75  [Google Scholar]
Pubblicato: 1995-06-30

Abstract

Powszechnie przyjęto, że drugą część Księgi Fundacyjnej Opactwa Henrykowskiego spisał mnich Henrykowski, który nie sprawował żadnego urzędu i ukrywał swoją tożsamość za słowami „ego minimus fratrum”. Ten cytat z Pisma Świętego (Łk 9,48) sugeruje tu raczej niezadeklarowaną wysoką rangę niż rzeczywiście niski status pisarza. Zagadkowego podpisu tego samego rodzaju („ego minimus de ordine fratrum praedicatorum”) użył powszechnie znany ze swego kaznodziejstwa Gillelmus Peraldus w swojej książce Summavirtutum. Ponieważ egzemplarz tego popularnego traktatu znajdował się na półce biblioteki klasztornej, jest całkiem prawdopodobne, że autor drugiej części Księgi Fundacyjnej Opactwa Henrykowskiego dostrzegł tam to sformułowanie i zaadaptował je dla siebie. Druga część Księgi Fundacyjnej Opactwa Henrykowskiego powstała po 1310 r. Jej autor posiadał dogłębną wiedzę o sytuacji gospodarczej i tytułach prawnych poszczególnych dóbr klasztornych, najwyraźniej musiał długo przebywać w klasztorze i piastować stanowiska, które umożliwiły mu zdobycie tak dużej wiedzy. Żadna inna osoba nie pasuje do tej roli lepiej niż opat Piotr II. To zapewne Piotr II podjął się uzupełnienia Księgi Fundacyjnej Opactwa Henrykowskiego po rezygnacji ze stanowiska opata w drugiej połowie 1309 roku (następcą został Ulryk z Lubiąża). Nie ma pewności co do dnia i roku jego śmierci. Możliwe, że miało to miejsce po roku 1311 w dniu 5 listopada. Niepewność wynika z faktu, że zgon został wpisany do księgi zgonów Henrykowa znacznie później. Jest wysoce nieprawdopodobne, aby takie zaniedbanie miało miejsce w związku ze śmiercią pełniącego obowiązki opata, jest to bardziej prawdopodobne w przypadku szeregowego mnicha.

Riferimenti bibliografici

  1. Falenciak J. , Studia nad prawem rzymsko-kanonicznym w „Księdze Henrykowskiej”, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966. [Google Scholar]
  2. Kopaliński W. , Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa 1987. [Google Scholar]
  3. Matuszewski J. , Najstarsze polskie zdanie prozaiczne. Zdanie henrykowskie i jego tło historyczne, Wrocław-Warszawa-Kraków 1981. [Google Scholar]
  4. Ogrodziński W. , Dzieje piśmiennictwa śląskiego, Katowice-Wrocław 1946. [Google Scholar]

Downloads

I dati di download non sono ancora disponibili.