Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Wrocławski Przegląd Teologiczny

Tom 26 Nr 2 (2018)

Teologia biblijna i biblistyka

Kamień, o który wszyscy się potykają (Mt 16, 23)

DOI: https://doi.org/10.52097/wpt.1859  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2018

Abstrakt

Artykuł dotyczy wersetu Mt 16, 23, zawierającego wypowiedź Jezusa skierowaną do Piotra: „Zejdź Mi z oczu, szatanie! Jesteś Mi zawadą, bo nie myślisz o tym, co Boże, ale o tym, co ludzkie” (Biblia Tysiąclecia). W analizie zwrócono uwagę na jedno ze znaczeń podawanych przez słowniki: "skándalon is the native rock rising up through the earth, which trips up the traveler" (http://biblehub.com/greek/4625.htm). Słowniki języka syriackiego również wyjaśniają znaczenie użytego w Peszitcie słowa  jako stumbling-block, czyli kamień, o który wszyscy się potykają. Szczególnie ciekawym użyciem tego słowa jest połączenie kifo d-tukalto w wersecie Rz 9, 33, nawiązującym do Iz 18, 14. Mając na uwadze aramejskie brzmienie imienia Piotra – Kefa, zauważono grę słów trudną do oddania w języku polskim: w wersecie Mt 16, 18 Jezus nadaje Szymonowi nowe imię Kefa (Skała jako fundament Kościoła), a kilka wersetów później nazywa go [kefo] d-tukalto, czyli kawałek skały sterczącej z ziemi na drodze, o który wszyscy się potykają. Analiza słownictwa Biblii Hebrajskiej, Peszitty i Targumów dostarcza dodatkowych interesujących szczegółów.

Bibliografia

  1. Bar Bahlul H., Lexicon Syriacum, red. R. Duval, Parisiis 1901. [Google Scholar]
  2. Bardzki K., Nowe ujęcia translatoryczne w przekładach Księgi Koheleta i Pieśni nad Pieśniami w Biblii Ekumenicznej, „Roczniki Biblijne”, 4 (2014), s. 451-459. DOI: https://doi.org/10.31743/ba.474 [Google Scholar]
  3. Bār Ṣalībī, Kitāb ad-durr al-farīd fī tafsīr al-‘ahd al-dżadīd, t. 1, Kair 1828. [Google Scholar]
  4. Biblia Brzeska – Biblia Brzeska 1563, Kalwin Publishing, Kraków 2003. [Google Scholar]
  5. Biblia Gdańska – Biblia to jest całe Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu z hebrajskiego i greckiego języka na polski pilnie i wiernie przetłómaczona, Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, Warszawa 1986. [Google Scholar]
  6. Biblia Pierwszego Kościoła, Vocatio, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  7. Biblia Poznańska – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych ze wstępami i komentarzami, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań 1999. [Google Scholar]
  8. Biblia Tysiąclecia – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, Pallottinum, Poznań 1991. [Google Scholar]
  9. Biblia Warszawska – Biblia to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, Warszawa 1975. [Google Scholar]
  10. Biblia Warszawsko-Praska – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, tłum. ks. bp prof. K. Romaniuk, Towarzystwo Biblijne w Polsce, Warszawa 1997. [Google Scholar]
  11. Biblia: Najnowszy Przekład – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem, wyd. Św. Paweł, Częstochowa 2008. [Google Scholar]
  12. Caragounis Ch.C., Peter and the Rock, Berlin 1990. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110865974 [Google Scholar]
  13. Donnegan J., A new Greek and English lexicon, Boston 1840. [Google Scholar]
  14. Epifaniusz z Salaminy, Panarion, tłum. ks. M. Gilski, oprac. ks. A. Baron, Kraków 2015. [Google Scholar]
  15. Euzebiusz z Cezarei, Historia Kościelna, tłum. A. Caba, oprac. H. Pietras SJ, Kraków 2013. [Google Scholar]
  16. Ewangelia wg św. Mateusza, tłumaczenie, wstęp i komentarz ks. T. Loska SJ, Katowice 1995. [Google Scholar]
  17. Hirschberg P., Fragments of Jewish Christian Literature Quoted in Some Greek and Latin Fathers, w: O. Skarsaune, R. Hvalvik (eds.), Jewish Believers in Jesus. Peabody 2007, s. 325-378. [Google Scholar]
  18. Jastrow M., A Dictionary of the Targumim, the Talmud Babli and Yerushalmi, and the Midrashic Literature, London – New York 1903. [Google Scholar]
  19. Jennings W., Lexicon to the Syriac New Testament (Peshitta), Oxford 1926. [Google Scholar]
  20. Koehler L., Baumgartner W., Stamm J.J., Wielki słownik hebrajsko-polski i aramejsko-polski Starego Testamentu, t. 1 i 2, Warszawa 2013. [Google Scholar]
  21. Lisowski T., Ekwiwalenty greckiego leksemu πάσχα we współczesnych przekładach Nowego Testamentu – dialog z tradycją, „Język. Religia. Tożsamość”, 57 (2017) 1, s. 163-173. [Google Scholar]
  22. Majewski M., Jak przekłady zmieniają sens Biblii, Kraków 2013. [Google Scholar]
  23. Ormanty S., Liturgiczne tło władzy udzielonej Piotrowi, „Poznańskie Studia Teologiczne” 13 (2002), s. 31-39. [Google Scholar]
  24. Ostański P., „Eli, Eli, lema sabachthani” (Mt 27,46). Aramejskie wyrażenia w greckim tekście Nowego Testamentu, „Poznańskie Studia Teologiczne”, 30, 2016, s. 215-225. DOI: https://doi.org/10.14746/pst.2016.30.10 [Google Scholar]
  25. Ostański P., Języki używane przez Jezusa na tle sytuacji językowej w rzymskiej Palestynie, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 23(2015) 2, s. 45-74. [Google Scholar]
  26. Ostański P., Ty będziesz nazywał się Kefas (J 1, 42). Kefas i inne aramejskie osobowe nazwy własne w greckim tekście Nowego Testamentu, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 24(2016) 2, s. 7-22. [Google Scholar]
  27. Payne-Smith J. (ed.), A Compendious Syriac Dictionary, Winona Lake 1998. [Google Scholar]
  28. Payne-Smith R., Thesaurus Syriacus, Oxonii 1879. [Google Scholar]
  29. Peszitta Nowego Testamentu http://dukhrana.com/peshitta/index.php (dostęp 16.06.2018). [Google Scholar]
  30. Pietkiewicz R., W poszukiwaniu „szczyrego słowa Bożego” Recepcja zachodnioeuropejskiej hebraistyki w studiach chrześcijańskich w Rzeczypospolitej doby renesansu, Wrocław 2011. [Google Scholar]
  31. Popowski R., Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu, Warszawa 1995. [Google Scholar]
  32. Rosik M., Ewangelie z językiem aramejskim w tle, „Scripturae Lumen” 7 (2015), s. 101-114. [Google Scholar]
  33. Rucki M., Apostołowie dowodem boskości Jezusa (Mt 10,2), „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, 22 (2014) nr 2, s. 119-137. [Google Scholar]
  34. Stock A., Is Matthew’s Presentation of Peter Ironic? „Biblical Theology Bulletin: Journal of Bible and Culture”, 17 (1987) 2, s. 64-69. DOI: https://doi.org/10.1177/014610798701700205 [Google Scholar]
  35. Saint Irenaeus of Lyons, Against Heresies and Other Writings, eds. A. Roberts and J. Donaldson, Ex Fontibus 2016. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.