Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Wrocławski Przegląd Teologiczny

Tom 26 Nr 2 (2018)

Filozofia

Justyn Męczennik – koncepcja przyczyn świata i jej medioplatońskie wątki

DOI: https://doi.org/10.52097/wpt.1880  [Google Scholar]
Opublikowane: 29.05.2019

Abstrakt

W artykule podjęto próbę wskazania wpływu myśli medioplatońskiej na kosmologiczne poglądy Justyna Męczennika. Dlatego dokonano rekonstrukcji koncepcji pierwszych przyczyn świata u tego Apologety i skonfrontowano je z nauką medioplatoników. Pozwoliło to pokazać, które poglądy Justyn podzielał ze współczesnymi mu platonikami oraz co oryginalnego do nich dodał, tworząc jedną z pierwszych kosmologii chrześcijańskich. Justyn jak medioplatonicy wskazuje na transcendencję, przyczynowość i dobroć Boga. Rozwija także koncepcję Logosu, która w pewnych punktach pokrywa się z poglądami medioplatoników. Na podstawie fragmentów zawartych w Apologiach można przypuszczać, iż chrześcijański myśliciel, za medioplatonikami, pojmuje materię jako drugą, niestworzoną przyczynę świata. Natomiast w Dialogu z Żydem Tryfonem zaznacza, że jedynie Bóg jest niepowstałą przyczyną wszystkiego. Dlatego w artykule pojawia się hipoteza o pewnej ewolucji w myśli Justyna. Główną różnicą pomiędzy koncepcją Justyna a myślą medioplatoników jest odmienne rozumienie dobroci Boga. Z tej różnicy wynikają odmienne wnioski co do przyczyn świata.

Bibliografia

  1. Alkinoos, Didaskalikos, Lehrbuch der Grundsätze Platons; Einleitung, Text, Übersetzung und Anmerkungen, von O. F. Summerell und T. Zimmer, Berlin 2007. [Google Scholar]
  2. Alkinous, Wykład Nauk Platona (Didaskalikos), przeł. K. Pawłowski, Kraków 2008. [Google Scholar]
  3. Apuleio, De Platone et eivs dogmate: vita e pensiero di Platone, testo, traduzione, introduzione e commento a cura di E. Dal Chiele, Bologna 2016. [Google Scholar]
  4. Apulejusz, O bogu Sokratesa, przeł. K. Pawłowski, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  5. Apulejusz, O Platonie i jego nauce, przeł. K. Pawłowski, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  6. Apulejusz, O świecie przeł. K. Pawłowski, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  7. Arystotelesa, Metafizyka, przeł. K. Leśniak, Warszawa 2013. [Google Scholar]
  8. Barnard W., Justin Martyr. His life and thought, Cambridge 1967. [Google Scholar]
  9. Baron A., Neoplatońska idea Boga a ewangelizacja, Kraków 2005. [Google Scholar]
  10. Dillon J., The Middle Platonists, Ithaca, New York, 1996. [Google Scholar]
  11. Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, przeł. I. Krońska, K. Leśniak, W. Olszewski, Warszawa 2012. [Google Scholar]
  12. Eusebius of Caesarea, Praeparatio Evangelica, przeł. E. H. Gifford (1903), reprint R. Pearse, Ipswitch, UK, 2003. [Google Scholar]
  13. Gilson E., Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, przeł. S. Zalewski, Warszawa 1966. [Google Scholar]
  14. Historia filozofii żydowskiej, red. D. H. Frank, O. Leaman, przeł. P. Sajdek, Kraków 2009. [Google Scholar]
  15. Iustini Martyris, Apologiae pro christianis, ed. by M. Marcovich, Berlin–New York 1994. [Google Scholar]
  16. Iustini Martyris, Dialogus cum Tryphone, ed. by M. Marcovich, Berlin–New York 1997. [Google Scholar]
  17. Justyn Męczennik, 1 i 2 Apologia, przeł. L. Misiarczyk, Warszawa 2012. [Google Scholar]
  18. Justyn Męczennik, Dialog z Żydem Tryfonem, przeł. L. Misiarczyk, Warszawa 2012. [Google Scholar]
  19. Leszczyński R. M., Starożytna koncepcja Logosu i jej wpływ na myśl wczesnego chrześcijaństwa, Warszawa 2003. [Google Scholar]
  20. Literatura Grecji starożytnej, tom II, red. H. Podbielskiego, Lublin 2005. [Google Scholar]
  21. Mrugalski D., Logos. Filozoficzne i teologiczne źródła idei wczesnochrześcijańskiej, Kraków 2006. [Google Scholar]
  22. Platon, Fajdros, przeł. W. Witwicki, Warszawa 1958. [Google Scholar]
  23. Platon, Fedon, przeł. W. Witwicki, Warszawa 1988. [Google Scholar]
  24. Platon, Państwo, przeł. W. Witwicki, Kety 2002. [Google Scholar]
  25. Platon, Timajos, przeł. P. Siwek, Warszawa 1986. [Google Scholar]
  26. Plutarch, Moralia, vol. II, G. N. Bernardakis, Leipzig, Teubner 1889. [Google Scholar]
  27. Plutarch, O Izydzie i Ozyrysie, przeł. A. Pawlaczyk, Poznań 2003. [Google Scholar]
  28. Plutarch, Pisma egzegetyczne, przeł. J. Komorowska, Kraków 2012. [Google Scholar]
  29. Plutarcha, Moralia II, przeł. Z. Abramowiczówna Warszawa 1988. [Google Scholar]
  30. Reale G., Historia filozofii starożytnej, tom IV, przeł. E. I. Zieliński, Lublin 1999. [Google Scholar]
  31. Sesboüé B., i Wolinski J., Bóg zbawienia, tom I, przeł. P. Rak, Kraków 1999. [Google Scholar]
  32. Stępień T., Pseudo-Dionizy Areopagita. Chrześcijanin i platonik, Warszawa 2010. [Google Scholar]
  33. Wipszycka E. i Bravo, B., Historia starożytnych Greków. Okres hellenistyczny, tom III, Warszawa 1992. [Google Scholar]
  34. Zieliński J., Koncepcja creatio ex nihilo w myśli Apologetów greckich II wieku, Wrocław 2013. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.