Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Wrocławski Przegląd Teologiczny

Vol. 26 No. 2 (2018)

Historia Kościoła i teologia pastoralna

Modern Determinants of Spiritual Service to the Sick in Poland – Medical, Legal, Pastoral and Ecumenical Aspects

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2018.26.2.291-310  [Google Scholar]
Published: 2019-05-29

Abstract

Since the mid-20th century numerous factors have emerged which have substantially influenced the change in the form of spiritual service to the sick. In medical sciences we are currently witnessing the passage from the biomedical paradigm to the holistic one, which implies an appreciation of cultural factor influence on the treatment process. This results in recognising the value of the chaplain service in the hospital. As far as the civil law is concerned, in the 90s of the 20th century in Poland regulations were introduced which regulate relationships between the state and religious communities. These regulations ensured legal guarantees for the chaplain service in hospitals. The Second Vatican Council initiated a reform of the sacrament of anointing of the sick, which has deeply transformed the form of the pastoral sick care. In this respect, the author analyses the recent instruction on this subject, issued by the Polish Bishops’ Conference. Finally, the forth part of the paper outlines the ecumenical dimension of the spiritual help for the sick of other denominations, which is currently of an increasing practical importance in view of the growing migration movements in Europe.

References

  1. BEJDA G., KUŁAK-BEJDA A., Pacjent-katolik wobec zagadnień choroby i opieki zdrowotnej, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 543-557. [Google Scholar]
  2. BIANCHI R.A., Uzdrowieni i zbawieni. Jezus leczy nasze rany, Kraków 2018. [Google Scholar]
  3. BIERNACKI M., NOWAK M.W., Jak poprawić satysfakcję pacjentów: zrozumieć sukces Cleveland Clinic, „Handel Wewnętrzny“, 5/2017 (370), s. 53-62. [Google Scholar]
  4. Dekret o ekumenizmie, [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst łacińsko-polski, nowe tłumaczenie, Poznań 2008, s. 302-333. [Google Scholar]
  5. DUESBERG H., Ökumenische Zusammenarbeit im Krankenhaus, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 296-307. [Google Scholar]
  6. DÜREN P.Ch., Unctio extrema oder Krankensalbung?, Augsburg 2015. [Google Scholar]
  7. EIBACH U., Gesundheit und Krankheit. Anthropologische, theologische und ethische Aspekte, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 271-282. [Google Scholar]
  8. FIEDORCZUK J., FIEDORCZUK I., FIEDORCZUK-FIDZIUKIEWICZ J., Pacjent prawosławny wobec zagadnień choroby i opieki zdrowotnej, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 560-572. [Google Scholar]
  9. FRONIEWSKI J., Sakrament namaszczenia chorych w nauczaniu XVI-wiecznych Ojców Reformacji, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 1/2014 (22), s. 51-66. [Google Scholar]
  10. FRONIEWSKI J., Sakrament namaszczenia chorych w praktyce liturgicznej i teologii Kościołów prawosławnych tradycji bizantyjskiej, „Teologia w Polsce” 1/2013 (7), s. 25-41. [Google Scholar]
  11. FRONIEWSKI J., Specyfika sakramentu namaszczenia chorych w Kościołach orientalnych, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 1/2013 (21), s. 55-68. [Google Scholar]
  12. GESTRICH R., Aus- und Fortbildung für Krankenhausseelsorge, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 330-340. [Google Scholar]
  13. GŁODOWSKA K.B., BENDOWSKA A., Transkulturowa opieka medyczna niezbędnym elementem w programach nauczania na uniwersytetach medycznych w Polsce, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 791-798. [Google Scholar]
  14. GÓRALSKI W., GÓRECKI E., KRUKOWSKI J., KRZYWDA J., MAJER P., ZUBERT B., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. III/2, Księga IV. Uświęcające zadania Kościoła, Poznań 2011. [Google Scholar]
  15. HAART D., Die Rolle der Seelsorge im Wirtschaftsunternehmen Krankenhaus, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 42-57. [Google Scholar]
  16. Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski dotycząca posługiwania chorym i umierającym, „Akta Konferencji Episkopatu Polski” nr 29 (2017), s. 108-113. [Google Scholar]
  17. JAN PAWEŁ II, Encyklika Ut unum sint, Watykan 1995. [Google Scholar]
  18. Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 2002. [Google Scholar]
  19. KLEIN M., Krankheit und ihre Deutung in der Reformation, [w:] G. Thomas, I. Karle (red.), Krankheitsdeutung in der postsäkularen Gesellschaft. Theologische Ansätze im interdisziplinären Gespräch, Stuttgart 2009, s. 274-289. [Google Scholar]
  20. KLESSMANN M., Ausblick: Krankenhausseelsorge als Dienst der Kirche in der pluralen Gesellschaft, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 341-350. [Google Scholar]
  21. Kodeks Prawa Kanonicznego, Poznań 1984. [Google Scholar]
  22. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., „Dziennik Ustaw” 1998, nr 51, poz. 318. [Google Scholar]
  23. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, „Dziennik Ustaw” 1997, nr 78, poz. 483. [Google Scholar]
  24. KRAKOWIAK CZ., Sakramenty uzdrowienia. Zagadnienia wybrane, Lublin 2016. [Google Scholar]
  25. KRUKOWSKI J., Polskie prawo wyznaniowe, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  26. KWIATKOWSKI D., Namaszczenie chorych – spotkanie osoby chorej z Chrystusem uzdrawiającym, [w:] K. Porosło (red.), W Jego ranach nasze zdrowie. Teologia sakramentów uzdrowienia, Kraków 2015, s. 127-172. [Google Scholar]
  27. LANKAU A., Rola przekonań religijnych w sprawowaniu opieki medycznej, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 274-288. [Google Scholar]
  28. LEKAN J., Namaszczenie chorych czy ostatnie namaszczenie?, „Roczniki Teologiczne”, t. LXIV (2107), z. 2 (Teologia dogmatyczna), s. 135-151. [Google Scholar]
  29. LEWKO J., Holistyczny model opieki nad chorym, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 289-299. [Google Scholar]
  30. ŁUKASZUK C.R., KRAJEWSKA-KUŁAK E., Satysfakcja z opieki jako istotny element jakości opieki medycznej nad pacjentem, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 302-314. [Google Scholar]
  31. MERLINO J.I., RAMAN A., Health Care’s Service Fanatics, „Harvard Business Review” May 2013, Vol. 91 Issue 5, s. 108-116. [Google Scholar]
  32. OSTRZYŻEK A., MARCINKOWSKI J.T., Biomedyczny versus holistyczny model zdrowia a teoria i praktyka kliniczna, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 4/2012 (93), s. 682-686. [Google Scholar]
  33. PAPIESKA RADA DO SPRAW JEDNOŚCI CHRZEŚCIJAN, Dyrektorium w sprawie realizacji zasad i norm dotyczących ekumenizmu, „Communio” 2/1994 (80), s. 3-93. [Google Scholar]
  34. RAKOCZY B., Ustawa o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  35. RIEGER H.-M., Gesundheit. Erkundungen zu einem menschenangemessenen Konzept, Leipzig 2013. [Google Scholar]
  36. Sakrament chorych. Obrzędy i duszpasterstwo, Katowice 1993. [Google Scholar]
  37. SAMBOR P., Sakrament namaszczenia chorych, [w:] K. Porosło, R.J. Woźniak (red.), Znaki tajemnicy. Sakramenty w teorii i praktyce Kościoła, Kraków 2018, s. 419-455. [Google Scholar]
  38. SARNACKA E., Prawa pacjenta odmiennego kulturowo, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 113-132. [Google Scholar]
  39. SKOWRONEK A., Chorzy i ich sakrament, Włocławek 1997. [Google Scholar]
  40. SOJKA J., KORCZAGO A., Pacjent protestant wobec zagadnień choroby i ochrony zdrowia, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 574-591. [Google Scholar]
  41. Ustawa z 13 maja 1994 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, „Dziennik Ustaw” 1994, nr 73, poz. 323. [Google Scholar]
  42. Ustawa z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP, „Dziennik Ustaw” 2013, poz. 1169. [Google Scholar]
  43. Ustawa z 17 maja 1989 r. o wolności sumienia i wyznania, „Dziennik Ustaw” 1989, nr 25, poz. 155. [Google Scholar]
  44. Ustawa z 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, „Dziennik Ustaw” 1991, nr 66, poz. 287. [Google Scholar]
  45. Ustawa z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, „Dziennik Ustaw” 2009, nr 52, poz. 417. [Google Scholar]
  46. VAN DAMME-OSTAPOWICZ K., Kontekst kultury w opiece zdrowotnej na świecie, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 229-241. [Google Scholar]
  47. ZIMMERLING P., Krankheit und Krankenheilung. Ein Vergleich zwischen der lutherischen Agende „Dienst an Krankheit” und dem pfingstlich-charismatischen Programm der Krankenheilung, [w:] G. Thomas, I. Karle (red.), Krankheitsdeutung in der postsäkularen Gesellschaft. Theologische Ansätze im interdisziplinären Gespräch, Stuttgart 2009, s. 563-579. [Google Scholar]
  48. ZIZIOULAS J., Illness and Healing in Orthodox Theology, Alhambra (CA) 2016. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Most read articles by the same author(s)