Abstract
In January 24, 1207 through archbishop Henry Kietlicz, Pope Innocent III issued a bull, which main content was to remind the polish princes of the right of free election, under penalty of excommunication for the opposition. Prince Henry the Bearded in order to avoid the conflict with the church, supported the candidacy of Wroclaw’s canon Wawrzyniec. The new bishop of Wrocław came probably from the lineage of knights – the lords of Pogorzela near Brzeg nad Odrą and walked out of the chapter. A very important moment in the life and pastoral activity of Bishop Wawrzyniec was to participate in the fourth Lateran council in 1215, convened by Pope Innocent III. The Council fathers occupied i.a. with an important problem, which is going to be occupied by the bishop Wawrzyniec, ie. the matter of ecclesiastical tithes, when the bishop Wawrzyniec come out strongly against the policy of Henry the Bearded, which release German’s settlers from payment of this dues. In the last years of his life, prominent archbishop Henry Kietlicz, with whom bishop Wawrzyniec was generally in good relations, was losing slowly the gained influence and was leaving by most faithful collaborators of the episcopate. Many historians believed that this group joined also the bishop Wawrzyniec, because in last years of live of archbishop, he stood firmly at the side of Henry the Bearded. Bishop Wawrzyniec has contributed to the development of the organization of the diocese of Wrocław. He, who had good relationship with the cathedral chapter held a minor reforms aimed at strengthening its organizational structures. During the reign of bishop Wawrzyniec there was extended an episcopal office, which served primarily the private needs of the bishop and later ecclesiastical issues of his diocese. It wasn’t given to bishop Wawrzyniec to play a significant political role comparing to so prominent and powerful prince, as Henry the Bearded.
References
Abraham W., Pierwszy spór kościelno-polityczny w Polsce, Rozprawy Akademii Umiejętności Wydział Historyczno-Filozoficzny 1895, 32.
Annales Pragenses, Monumenta Germaniae Historica, Scriptores, Bd. IX.
Antkowiak Z., Kościoły Wrocławia, Wrocław 1991.
Baran-Kozłowski W., Arcybiskup gnieźnieński Henryk Kietlicz (1199-1219). Działalność kościelna i polityczna, Poznań 2005.
Blasel C., Der selige Ceslaus, Breslau 1909.
Bochnak W., Księżna Anna śląska 1204-1265, W służbie ludu śląskiego i Kościoła, Wrocław 2007.
Bretschneider P., Studien und Bemerkungen uber epigraphische und heraldische Denkmaler Schlesiens, ZVSG 64, 1930.
Busching J. G., Die Urkunden des Klosters Leubus, Breslau 1821.
Chronica abbatum Beatae Mariae Virginis in Arena, hrsg. G.A. Stenzel, w: Scriptores rerum Silesiacarum, Bd. II, Breslau 1839.
Codex diplomaticus Brandenburgensis, wyd. A.F. Riedel, Berlin 1838, cz. 1, t. XX, nr 8.
Codex Diplomaticus Silesiae, herausgegeben vom Vereine fur Geschichte und Altertum Schlesiens. Breslau. VII Band: Regesten zur schlesischen Geschichte (dalej Regesten), hrsg. von C. Grunhagen, t. I do 1250 r., Breslau 1884.
Długosz J., Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae, lib. 6, Varsaviae 1973.
Długosz J., Catalogus episcoporum Wratislaviensium, wyd. I. Polkowski, Z. Pauli, w: tegoż, Opera omnia, Cracoviae 1887, t. I.
Dola K., Dzieje Kościoła na Śląsku, cz. 1, Średniowiecze, Opole 1996.
Eistert K., Beitrage zur Genealogie d. Breslauer Bischofs Preczlaus von Pogarell (1299-1376), „Archiv fur schlesische Kirchengeschichte” 1962, 20.
Eistert K., Der Ritterorden der Tempelherren in Schlesien, „Archiv fur schlesische Kirchengeschichte” 1956, 14.
Fontes rerum Bohemicarum, Praha 1871, t. II.
Foreville R., Lateran I – IV, Mainz 1970 (tłum. z wyd. franc.: Latran I, II, III et Latran IV, Paris 1965.
Frieske J., Pierwsza fundacja klasztoru w Prze¬męcie z roku 1210, „Roczniki Historyczne” 1938, 14.
Grodecki R., O charakterystykę Kietlicza, „Kwartalnik Historyczny” 1930, nr 44.
Gródecki W., w: Historia Śląska, t. I.
Grunger H., Schlesisches Klosterbuch Naumburg am Bober. Praepositura conventualis, dann Abtei, spater Praepositura ruralis der Regulierten Augustiner-Chorherren, JSFWUB 36-37 (1995-96).
Grunger H., Schlesisches Klosterbuch. Kamenz. Augustiner-Fropstei, dann Zisterzienserstift, Jahrbuch der schlesischen Friedrich-Wilhelms Universitat zu Breslau 1980, 21.
Helcel A., Ustawodawstwo Kościoła polskiego, w: Starodawnego prawa polskiego pomniki, wyd. A.Z. Helcel, Kraków 1856, t. I.
Jasiński K., Studia nad genealogią czeskich Dypoldowiców, „Sobótka” 1981, 36.
Kalendarz katedry krakowskiej, wyd. Z. Kozłowska-Budkowa, w: Najdawniejsze roczniki krakowskie i kalendarz, MPH, s.n., Warszawa 1978, t. V.
Kantor-Mirski M., Warowny klasztor w Mstowie. Szkic historyczny z ilustracjami, Sosnowiec 1929.
Katalogi biskupów wrocławskich, wyd. W. Kętrzyński, MPH, t. VI.
Kętrzyński S., Wiadomość o udziale Polski na IV Soborze Lateraneńskim, „Przegląd Historyczny” 1906, nr 3.
Kłoczowski J., Dominikanie polscy na Śląsku w XIII-XIV w., Lublin 1956.
Knoblich A., Herzogin Anna von Schlesien 1204-1265, Breslau 1865.
Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej św. Wacława, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1874, nr III.
Kodeks Dyplomatyczny Polski obejmujący królów polskich i Wielkich Książąt Litewskich, bulle papieskie jako też wszelkie nadania prywatne mogące posłużyć do wyjaśnienia dziejów wewnętrznych krajowych dotąd nigdzie niedrukowane, od najdawniejszych czasów do roku 1506, wyd. J. Bartoszewicz, Warszawa 1858, t. III.
Kodeks Dyplomatyczny Śląska, Wrocław 1956, t. I.
Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski, (dalej KDW) wyd. I. Zakrzewski, Poznań 1877, t. I.
Kogut M., Początki klasztoru kanoników regularnych w Nowogrodzie Bobrzańskim, w: Kościół na Pomorzu Zachodnim i Ziemi Lubuskiej w XIII wieku, pod red. Z. Leca i A. Puta, Szczecin 2012.
Korytkowski I., Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy, Poznań 1898, t. I.
Kutner M., Społeczne uwarunkowania rozwoju śląskiej architektury 1200-1330, w: Sztuka i ideologia XIII wieku, red. P. Skubiszewski, Wrocław 1977.
Liber fundationis claustri Sanctae Mariae Heinrichov oder Grundungsbuch des Klo-sters Heinrichau, hrsg. G.A. Stenzel, Breslau 1854.
Lupke H., Die Templerkommende Tempelhof. Ein Beitrag zur Gesehiehte des Templerordens in Ostdeutschland, „Teltower Kreiskalender” 1933.
Maciejewski J., Episkopat polski doby dzielnicowej 1180-1320, Kraków–Bydgoszcz 2003.
Maleczyński K. (Studia nad dyplomami i kancelarię Odonica i Laskonogiego, Lwów 1928.
Maleczyński K., Zarys dyplomatyki polskiej wieków średnich, cz. 1, Wrocław 1951.
Małecki A., Studia heraldyczne, Lwów 1890, t. II.
Mandziuk J., Biskup Wawrzyniec - bojownik O wolność Kościoła na Śląsku, „Gość Niedzielny” 76(1999), nr 44, s. 21, wkładka wrocławska.
Mandziuk J., Historia Kościoła na Śląsku. Średniowiecze, t. I, cz. 1 (do 1417 roku), Warszawa 2010.
Monumenta Pololoniae Vaticana (MPV), wyd. J. Paśnik, Cracovia 1914, t. III.
Mularczyk J., Władza książęca na Śląsku w XIII wieku, Wrocław 1984.
Patrologia Latina, t. CCXVI, kol. 832n.
Pobóg-Lenartowicz A., Kanonicy regularni na Śląsku. Życie konwentów w śląskich klasztorach kanoników regularnych w średniowieczu, Opole 1999.
Pobóg-Lenartowicz A., Uposażenie i działalność gospodarcza klasztoru kanoników regularnych NMP na Piasku we Wrocławiu do początku XVI w., Opole 1994.
Preussisches Urkundenbuch, wyd. R. Philippi, 1882, t. I.
Regesta pontificum romanorum ab condita Ecclesia ad Annom post Christum natum MCXCVIII, Lipsiae 1885,
t. I.
Samulski R., Untersuchungen Uber d. personliche Zusammensetzung d. Breslauer Domkapitels im Mittelalter, bis zum Tode d. Bischofs Nanker, Weimar 1940.
Samulski R., Untersuchungen Uber die personliehe Zusammensetzung der Breslauer Domkapitels im Mittelalter bis zum Tode des Bisehofs Nanker (1341), Weimar 1940.
Schiling F., Ursprung und Fruhzeit des Deutschtums in Schlesien und im LandLebus, Leipzig 1938.
Schlesisches Urkundenbuch, Wien–Koln–Graz 1984, t. III.
Schulte W., Erganzung zu: Jungitz, Die Grenzen des Bistums Breslau, „Zeitschrift des Vereins fur Geschichte und Altertum Schlesiens” 1908, 42.
Schulze L., Die Siegel des Bischofs Lorenz von Breslau, ZVGS 42 (1908).
Semkowicz A., Zbrodniagąsawska, „Ateneum” 1886, 11, t. 3.
Silnicki T., Dzieje i ustrój Kościoła katolickiego na Śląsku do końca XIV W., Warszawa 1953.
Silnicki T., Organizacja archidiakonatu w Polsce, Lwów 1927.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880, t. VII.
Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, Wrocław 1975-1977, t. IV.
Steller G., Die Anfange des (Saganer) Augustinerstiftes in Naumburg am Bober (1217-1284), „Archiv fur schlesischen Kirchengeschichte” 1968.
Subera I., Synody prowincjonalne arcybiskupów gnieźnieńskich, Warszawa 1981.
Tazbirowa J., Pierwsze elekcje kanoniczne biskupów w Polsce, w: Wieki średnie - Medium Aevum. Prace ofiarowane Tadeuszowi Manteuffiowi w 60. rocznicę urodzin, red. A. Gieysztor i in., Warszawa 1962.
Trawkowski S., Wprowadzenie zwyczajów arrowezyjskich we wrocławskim klasztorze na Piasku, w: Wieki średnie, Warszawa 1962.
Umiński J., Arcybiskup Wincenty z Niałka, następca Henryka, zwanego Kieczliczem, w: Księga pamiątkowa ku czci Władysława Abrahama, Lwów 1931, t. II.
Umiński J., Henryk arcybiskup gnieźnieński, zwany Kietliczem 1199-1219, Lublin 1926.
Urkunden des Kloster Kamenz, hrsg. P. Pfotenhauer, w: CDŚl, Bd. 10, Breslau 1881, nr 1.
Urkunden des Klosters Czarnowanz, wyd. W. Wattenbach, w: CDŚl, t. I, Breslau 1857, nr 1.
Urkunden und erzahlende Quellen zur deutschen Ostsiedlung des Mittelalters, Darmstadt 1970, nr 46.
Wałkówski A., Skryptoria eystersów filiaeji portyjskiej na Śląsku do końea XIII wieku, Zielona Góra-Wrocław 1996.
Wattenbach W., Monumenta Lubensia, Breslau 1861.
Weltzel A., Das Archidiakonat Oppeln von 1230 bis 1810, ZGSV 12 (1875).
Wyczawski H. E., Przygotowanie do studiów w archiwach kościelnych, Kalwaria Zebrzydowska 1989.
Zachorowski S., Rozwój i ustrój kapituł polskich w wiekach średnich, Kraków 1912.
Zerelik R., Kancelaria biskupów wrocławskich do 1301 roku, Wrocław 1991.
Zientara B., Henryk Brodaty i jego czasy, Warszawa 1997.
Downloads
Download data is not yet available.
