Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Wrocławski Przegląd Teologiczny

Tom 30 Nr 1 (2022)

Nauki społeczne

Transhumanistyczna denaturalizacja w świetle ekologii integralnej

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2022.30.1.277-304  [Google Scholar]
Opublikowane: 26.07.2022

Abstrakt

Sprostanie wyzwaniom kryzysu ekologicznego jest stałą troską Kościoła. Od lat 60. ubiegłego wieku kolejne dokumenty Stolicy Apostolskiej przedstawiają nie tylko zagrożenia, ale także sposoby rozwiązywania kryzysu, np. poprzez wdrażanie programu ekologii ludzkiej, sformułowanego przez św. Jana Pawła II, lub jej pochodnej – w postaci ekologii integralnej papieża Franciszka, ogłoszonej w encyklice Laudato si’. W niniejszym artykule przedstawia się nową postać zagrożeń naturalności (tzw. denaturalizację) istnienia człowieka i innych jestestw, jakie niosą z sobą nowe zintegrowane technologie, ale nie ze względu na czysto technologiczne cele i metody, lecz ze względu na sposób wykorzystania osiągnięć postulowany w ideologii transhumanizmu. Rozważane są w kontekście transhumanizmu i posthumanizmu problemy redukcji naturalistycznej versus kulturalistycznej człowieka i jego wytworów. Posthumanistyczna wizja wirtualizacji bytu, nie tylko człowieczego, jest dyskutowana także z pozycji sposobu istnienia przedmiotu intencjonalnego. W wyniku rozważań personalistyczna koncepcja człowieka okazuje się ideową przeciwwagą dla trans- i posthumanistycznej wizji ludzkiego bytu, wzbogacającą technologią własną kondycję psychofizyczną, jak i otoczenie ludzkie oraz przyrodnicze.

Bibliografia

  1. Bezpieczeństwo personalne a bezpieczeństwo strukturalne, t. 11: Instrumentarium wojny kulturowej, T. Grabińska, P. Szczepański (red.), Wrocław 2021. [Google Scholar]
  2. Bostrom N., Transhumanist values, „Review of Contemporary Philosophy” 4/1–2 (2005), s. 87–101. [Google Scholar]
  3. Bostrom N., Why I Want to Be a Posthuman When I Grow Up, [w:] The Transhumanist Reader: Classical and Contemporary Essays on the Science, Technology, and Philosophy of the Human Future, M. More, N. Vita-More (eds.), Malden–Oxford–Chichester 2013, s. 28–53. [Google Scholar]
  4. Castells M., Galaktyka Internetu: refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem, tłum. T. Hornowski, Poznań 2003. [Google Scholar]
  5. Cecchetto D., Humanesis: Sound and Technological Posthumanism, Minneapolis–London 2013. [Google Scholar]
  6. Convergence, Facilitating Transdisciplinary Integration of Life Sciences, Physical Sciences, Engineering, and Beyond, Washington 2014. [Google Scholar]
  7. Dawkins R., Samolubny gen, tłum M. Skoneczny, Warszawa 2012. [Google Scholar]
  8. Dutton D., The Art Instinct: Beauty, Pleasure, & Human Evolution, Oxford 2009. [Google Scholar]
  9. Franciszek, Encyklika Laudato si’. [Google Scholar]
  10. Grabińska T., Bezpieczeństwo ekologiczne według „Laudato si’” w perspektywie nauczania Jana Pawła II, [w:] Kościół i nauka w obliczu ekologicznych wyzwań. Źródła, inspiracje i konteksty encykliki Laudato si’, J. Poznański, S. Jaromi (red.), Kraków 2016, s. 55–65. [Google Scholar]
  11. Grabińska T., Bezpieczeństwo osoby i wspólnoty. Ochrona bytu osobowego w obliczu ideologii i praktyki transhumanizmu, Wrocław 2018. [Google Scholar]
  12. Grabińska T., Dylematy transhumanizmu I: Ewolucja biologiczno-technokulturowa a ulepszanie człowieka, „Teologia i Moralność” (2022), w druku. [Google Scholar]
  13. Grabińska T., Dylematy transhumanizmu II: wartości transhumanistyczne a optymalizacja technologiczna, „Teologia i Moralność” (2022), w druku. [Google Scholar]
  14. Grabińska T., Liberalny kapitalizm i marksistowski kolektywizm a błąd antropologiczny materializmu, [w:] Czynniki ekonomiczne, polityczne, ideowe i prawne kształtujące okres transformacji lat 90., seria: Zeszyt Naukowy – Wyższa Szkoła Języków Obcych i Ekonomii w Częstochowie. Wydział Ekonomii i Zarządzania 3, Częstochowa 2000, s. 131–148. [Google Scholar]
  15. Grabińska T., The Significance of Ontic-Cultural Layer for Personal Safety: The Prospect of „Being and Having” by Gabriel Marcel, „Security Dimension. International & National Studies” 38 (2021), s. 104–120. [Google Scholar]
  16. Grabińska T., Utopia transhumanistycznej doskonałości w świetle wyprawy siódmej w Cyberiadzie Stanisława Lema, [w:] Stanisław Lem – fantastyka naukowa i fikcje nauki, D. Heck (red.), Warszawa 2021, s. 57–67. [Google Scholar]
  17. Grabińska T., Wartości transhumanistyczne a norma personalistyczna, [w:] Transhumanizm – ulepszanie człowieka. Aspekty metanaukowe, światopoglądowe, ideologiczne i religijne, P. Duchliński, G. Hołub (red.), Kraków 2022, w druku. [Google Scholar]
  18. Grabińska T., Wybrane zagadnienia filozofii przyrody. Kontekst bezpieczeństwa personalnego i ekologicznego, Wrocław 2016. [Google Scholar]
  19. Grabińska T., Zadania eudajmonizmu personalistycznego. Wobec zagrożeń ideologii i praktyki transhumanizmu, [w:] Ulepszanie człowieka w perspektywie filozoficznej, G. Hołub, P. Duchliński (red.), seria: Universum Ethicae Christianae, Kraków 2018, s. 71–96. [Google Scholar]
  20. Hołub G., Ulepszanie człowieka. Fikcja czy rzeczywistość?, Kraków 2018. [Google Scholar]
  21. Husserl E., Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, tłum. D. Gierulanka, Warszawa 1967. [Google Scholar]
  22. Huxley J., New Bottles for New Wine, London 1957. [Google Scholar]
  23. Ingarden R., Książeczka o człowieku, Kraków 1987. [Google Scholar]
  24. Ingarden R., Spór o istnienie świata, t. 2: Ontologia formalna, cz. 1: Forma i istota, tłum. D. Gierulanka, Warszawa 1987. [Google Scholar]
  25. Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Familiaris consortio. [Google Scholar]
  26. Jan Paweł II, Encyklika Centesimus annus. [Google Scholar]
  27. Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae. [Google Scholar]
  28. Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens. [Google Scholar]
  29. Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis. [Google Scholar]
  30. Jan Paweł II, Encyklika Sollicitudo rei socialis. [Google Scholar]
  31. Jan Paweł II, List apostolski Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów, do duchowieństwa i wiernych w setną rocznicę Listu Apostolskiego „Orientalium dignitas” Papieża Leona XIII Orientale lumen, 2.05.1995, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/orientale_lumen_02051995.html [dostęp: 12.09.2021]. [Google Scholar]
  32. Jan Paweł II, List do Rodzin, seria: Biblioteka „Niedzieli” 5, Częstochowa 1994. [Google Scholar]
  33. Kopania J., Transhumanizm jako magia racjonalna, [w:] Bezpieczeństwo personalne a bezpieczeństwo strukturalne, t. 11: Instrumentarium wojny kulturowej, T. Grabińska, P. Szczepański (red.), Wrocław 2021, s. 139–189. [Google Scholar]
  34. Kościół i nauka w obliczu ekologicznych wyzwań. Źródła, inspiracje i konteksty encykliki Laudato si’, J. Poznański, S. Jaromi (red.), Kraków 2016. [Google Scholar]
  35. Kurzweil R., Progress and Relinquishment, [w:] The Transhumanist Reader: Classical and Contemporary Essays on the Science, Technology, and Philosophy of the Human Future, M. More, N. Vita-More (eds.), Malden–Oxford–Chichester 2013, s. 451–453. [Google Scholar]
  36. Marcel G., Być i mieć, tłum. D. Eska, Warszawa 2001. [Google Scholar]
  37. Maritain J., Dziewięć wykładów o podstawowych pojęciach filozofii moralnej, tłum. J. Merecki, Lublin 2001. [Google Scholar]
  38. Maritain J., Filozofia przyrody, [w:] J. Maritain, Pisma filozoficzne, tłum. J. Fenrychowa, Kraków 1998, s. 23–49. [Google Scholar]
  39. Maritain J., Osoba i społeczeństwo, [w:] J. Maritain, Pisma filozoficzne, tłum. J. Fenrychowa, Kraków 1988, s. 327–345. [Google Scholar]
  40. Maritain J., Pisma filozoficzne, tłum. J. Fenrychowa, Kraków 1998. [Google Scholar]
  41. Meadows D.H., Meadows D.L., Randers J., Behrens W.W., The Limits to Growth: A Report for the Club of Rome’s Project of the Predicament of Mankind, New York 1972. [Google Scholar]
  42. Melsen A.G. van, Filozofia przyrody, tłum. S. Zalewski, Warszawa 1968. [Google Scholar]
  43. Paweł VI, Encyklika Populorum progressio. [Google Scholar]
  44. Pawłuszko T., Strategia zrównoważonego rozwoju w dokumentach Nordyckiej Rady Ministrów, https://www.un.org/ga/res/42/ares42-187.htm [dostęp: 12.09.2021]. [Google Scholar]
  45. Problems of the human environment: report of the Secretary-General, https://digitallibrary.un.org/record/729455 [dostęp: 25.05.2022]. [Google Scholar]
  46. Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future, 1987, https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/5987our-common-future.pdf [dostęp: 12.09.2021]. [Google Scholar]
  47. The Transhumanist Reader: Classical and Contemporary Essays on the Science, Technology, and Philosophy of the Human Future, M. More, N. Vita-More (eds.), Malden–Oxford–Chichester 2013. [Google Scholar]
  48. Transhumanist Declaration (2012), [w:] The Transhumanist Reader: Classical and Contemporary Essays on the Science, Technology, and Philosophy of the Human Future, M. More, N. Vita-More (eds.), Malden–Oxford–Chichester 2013, s. 54–55. [Google Scholar]
  49. Trzepacz P., Geneza i istota koncepcji rozwoju zrównoważonego, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/29384 [dostęp: 10.10.2021]. [Google Scholar]
  50. Tuchańska B., Natura i kultura w kulturalizmie hermeneutycznym, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 3425 – „Prace Kulturoznawcze” 14/1 (2012), s. 15–33. [Google Scholar]
  51. Wojtyła K., „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, T. Styczeń i in. (red.), Lublin 2000. [Google Scholar]
  52. Wojtyła K., Osoba i czyn, [w:] K. Wojtyła, „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, T. Styczeń i in. (red.), Lublin 2000, s. 43–344. [Google Scholar]
  53. Wojtyła K., Podmiotowość i „to, co nieredukowalne” w człowieku, [w:] K. Wojtyła, „Osoba i czyn” oraz inne studia antropologiczne, T. Styczeń i in. (red.), Lublin 2000, s. 433–443. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.