Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Nr 1–2 (2022)

Artykuły

Przestępczość przeciwko środowisku naturalnemu – obszary zagrożeń

  • Andrzej Bałandynowicz
DOI: https://doi.org/10.52097/ci.5603  [Google Scholar]
Opublikowane: 10.10.2023

Abstrakt

Do tak bogatej problematyki, jaką jest przestępczość gospodarcza, w tym przestępczość przeciwko środowisku naturalnemu, nie wystarczy tylko adaptacja różnych konstrukcji teoretycznych, wymagana jest również konfrontacja zróżnicowanych interpretacji tego zjawiska. Zasadnicze kwestie wymagające badań to: a) przyczyny i sposoby ustanawiania przepisów, b) przyczyny i sposoby ich naruszania, c) zakres i pokrywające się obszary działalności organów wymiaru sprawiedliwości i organów kontroli. Istotą rzeczy w tych trzech kwestiach jest pytanie o uprawnienia – legitymację dla ustawodawcy, dla ludzi związanych z gospodarką i dla
działań organów przymusu. Od czasów powstania Starego i Nowego Testamentu nie ma bardziej akceptowalnych zasad legitymizacyjnych dla władzy jednostek i instytucji od tych, którymi posługując się, władza musi usprawiedliwiać ich istnienie przyzwoleniem większości. Ostatnio, według badań przeprowadzonych przez L. Harrisa, amerykańska opinia publiczna oczekuje, żeby przedsiębiorstwa eliminowały kryzysy i bezrobocie, kontrolowały zanieczyszczenia powietrza i wody, uczestniczyły
w przebudowie miast, stymulowały rozwój pracowników, eliminowały ubóstwo i choroby, likwidowały dyskryminację rasową. Opinia publiczna jest jednak tylko pewnym argumentem, a czasami alibi. Musimy uznać, że poglądy na temat obowiązywania prawa są bardzo zróżnicowane wśród autorów, którzy są konsensualistami, pluralistami czy też patrzą na społeczeństwo z perspektywy neo-marksistowskiej. Jaka by nie była teoretyczna alternatywa dla analiz, badanie pierwotnych procesów kryminalizacyjnych w dziedzinie przestępstw przeciwko środowisku naturalnemu potrzebuje priorytetów. Ocena funkcjonowania systemu sprawiedliwości na polu ograniczania przestępczości przeciwko środowisku naturalnemu wykazuje względny charakter dla interwencji karno-prawnych, co skutkuje wyborem niekoniecznie kryminalnych sposobów rozwiązywania konfliktów. Z drugiej strony, wzajemne oddziaływania lub ich brak pomiędzy organami kontroli i wymiarem sprawiedliwości może kształtować przedmiot priorytetowych wysiłków badawczych; rozciągają się one i w czasie, i w przestrzeni. Badania historyczne, takie jak studia Jean Claude Waquet na temat korupcji we Florencji w XVII i XVIII wieku, pomagają nam zrozumieć społeczeństwo jako całość, a także funkcje i widzenie korupcji lub innych przestępstw gospodarczych.

Bibliografia

  1. Aitken R.R., Gandhi, Dōgen i Głęboka Ekologia, „Dzikie Życie” 2019, 3/297, https://dzikiezycie.pl/archiwum/2019/marzec-2019/ga ndhi-dogen-i-gleboka-ekologia (dostęp: 21.06. 2021). [Google Scholar]
  2. Aleksandrowicz J., Hameed A., Filozoficzne i historyczne prze-słanki elementologii medycznej, [w:] J.W. Dobrowolski, S.B. Voho-ra (red.), Ekologizm w ochronie zdrowia, Kraków 1989. [Google Scholar]
  3. Aleksandrowicz J., Sumienie ekologiczne, Warszawa 1988. [Google Scholar]
  4. Aleksandrowicz J., Nie ma nieuleczalnie chorych, Łódź 1987. [Google Scholar]
  5. Aleksandrowicz J., Skotnicki A., Zmierzch nihilizmu terapeutycz-nego oraz renesans ekologizmu czyli systemowej koncepcji świa-ta, [w:] (red. nieznany), Propozycja kompleksowej terapii u chorych na stwardnienie rozsiane, Kraków 1983, s. 5-7. [Google Scholar]
  6. Bałandynowicz A., Zapobieganie przestępczości, Warszawa 1998. [Google Scholar]
  7. Bień J., Przestępstwa przeciwko środowisku, 2 sierpnia 2019, https://ekordo.pl/przestepstwa-przeciwko-srodowisku/ [Google Scholar]
  8. (dostęp: 26.11.2021). [Google Scholar]
  9. Błachut J., Gaberle A., Krajewski K., Kryminologia, Gdańsk 2007. [Google Scholar]
  10. Council of Europe. Committee of Ministers. Recommendation, No. 12(81), Strasburg 1981. [Google Scholar]
  11. Feuerbach L., O istocie chrześcijaństwa, przeł. A. Landman, War-szawa 1959. [Google Scholar]
  12. Globalne zagrożenia ekologiczne, https:/wlaczoszczedzanie.pl/ekozagrozenia/globalne-zagrozenia-ekologiczne/ (dostęp: 20.11.2021). [Google Scholar]
  13. Górniok O., Prawo karne gospodarcze, Bydgoszcz 2003. [Google Scholar]
  14. Górniok O., Przestępczość gospodarcza i jej zwalczanie, Warsza-wa 1994. [Google Scholar]
  15. Hellwig Z., Taksonometria ekonomiczna, jej osiągnięcia, zadania i cele, [w:] J. Pociecha (red.), Taksonomia – teoria i jej zastosowa-nia, Kraków 1990. [Google Scholar]
  16. Jagiełłowicz A.B., Bałandynowicz A., Pleśniak M., Meandry widze-nia i niewidzenia, seria wyd. „Filozofia zdrowia”, t. 1, Warszawa 2021, s. 47–56. [Google Scholar]
  17. Jastrząb M., Historia ludzkiego gospodarowania, Warszawa 2010. [Google Scholar]
  18. Karaźniewicz J., Bankowe oszustwo kredytowe, Toruń 2005. [Google Scholar]
  19. Krishnamurti J., Wolność od znanego, przeł. F. Urbańczyk, Poznań 1994. [Google Scholar]
  20. Naisbitt J., Megatrends. Ten New Directions Transforming Our Lives, New York 1982. [Google Scholar]
  21. Skolimowski H., Święte siedlisko człowieka, przeł. R. Palusiński, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  22. Skorupka J., Prawo karne gospodarcze, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  23. Sławik K., Współczesny sprawca przestępstwa, Rozprawy i Studia, Szczecin 1996. [Google Scholar]
  24. Spinoza B., Etyka w porządku geometrycznym dowiedziona, przeł. I. Myślicki, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  25. Stacewicz J., Megatrendy a strategia i polityka rozwoju, Warszawa 1996. [Google Scholar]
  26. Sutherland E.H., White Collar Crime, New York 1949. [Google Scholar]
  27. Szpak J., Historia gospodarcza powszechna, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  28. Tkocz R., Statystyka w podejmowaniu decyzji i marketingu, 27.09.2009, https://artelis.pl/artykuly/13415/statystyka-w-podejmowaniu-decyzji-i-marketingu (dostęp: 26.11.2021). [Google Scholar]
  29. Ustawa z dnia 22 czerwca 2021 r. – Przestępstwa przeciwko śro-dowisku, Kodeks karny, Dz.U. 2020 poz. 1444. [Google Scholar]
  30. Wróblewski Z., Ekologii filozofia, http://www.ptta.pl/pef/pdf/e/ekologiifilozofia.pdf (dostęp: 21.11.2021). [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.