Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Językoznawstwo baner

Nr 4/25 (2025)

Artykuły

Wizerunek rosyjskiej prowincji na przykładzie tekstu filmowego „Cziki” (analiza komponentu werbalnego)

DOI: https://doi.org/10.25312/j.10207  [Google Scholar]
Opublikowane: 11.12.2025

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest analizie konceptu „prowincja” w kulturze rosyjskiej na przykładzie kinotekstu Cziki (Laski), traktowanego jako cenne reprezentatywne źródło informacji lingwistycznych i pozalingwistycznych. Tekst filmowy, obejmujący dwa systemy semiotyczne (warstwę werbalną i niewerbalną), wykazuje ogromny potencjał oddziaływania na mentalność przedstawicieli kultury oraz na kształtowanie ich tożsamości narodowej. W badaniu szczególną uwagę zwrócono na komponent werbalny dzieła filmowego: cechy leksykalne i stylistyczne dialogów głównych bohaterów, środki ekspresji językowej oraz kluczowe markery językowe ujawniające zjawisko mentalności prowincjonalnej w społeczno-kulturowej przestrzeni Rosji. Głównym celem autora jest reprezentacja obrazu współczesnej rosyjskiej prowincji poprzez pryzmat dyskursu filmowego przy zastosowaniu podejścia lingwistycznego i kontekstualnego.

Bibliografia

  1. Амочкин В.В. (2015), Лингвистические средства социокультурной характеристики персонажа зарубежного кинопроизведения, Автореферат диссертации на соискание ученой степени канд. филол. наук, https://libweb.kpfu.ru/z3950/referat/2015-073.pdf [доступ: 29.08.2025] / Amočkin V.V. (2015), Lingvističe skiesredstva sociokulʹturnoj harakteristiki personaža zarubežnog kinoproizvedeniâ, Avtoreferat dissertacii na soiskanie učenoj stepeni kand. filol. nauk, https://libweb.kpfu.ru/z3950/referat/2015-073.pdf [dostup: 29.08.2025]. [Google Scholar]
  2. Анисимова Е.Е. (2003), Лингвистика текста и межкультурная коммуникация (на материале креолизованных текстов), Москва: Академия / Anisimova E.E. (2003), Lingvistika teksta i mežkulʹturnaâ kommunikaciâ (na materiale kreolizovannyh tekstov), Moskva: Akademiâ. [Google Scholar]
  3. Безуглая А. (2020), Концепт «провинция» и медийный образ нестоличного театра в русской лингвокультуре, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT / Bezuglaâ A. (2020), Koncept «provinciâ» i medijnyj obraz nestoličnogo teatra v russkoj lingvokulʹture, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT. [Google Scholar]
  4. Вежбицкая А. (1999), Семантические универсалии и описание языков, Москва: Языки русской культуры / Vežbickaâ A.(1999), Semantičeskie universalii i opisanie âzykov, Moskva: Âzyki russkoj kulʹtury. [Google Scholar]
  5. Воркачев С.Г. (2004), Счастье как лингвокультурный концепт, Москва: Гнозис / Vorkačev S.G. (2004), Sčastʹe kaklingvokulʹturnyj koncept, Moskva: Gnozis. [Google Scholar]
  6. Гачев Г.Д. (1998), Национальные образы мира, Москва: Академия / Gačev G.D. (1998), Nacionalʹnye obrazy mira, Moskva: Akademiâ. [Google Scholar]
  7. Ефремова М.А. (2004), Концепт кинотекста: структура и лингвокультурная специфика (на материале кинотекстов советской культуры), Автореферат диссертации на соискание ученой степени канд. филол. наук, https://new-disser.ru/_avtoreferats/01002630132.pdf [доступ: 29.08.2025] / Efremova M.A. (2004), Koncept kinoteksta: struktura i lingvokulʹturnaâ specifika (na materiale kinotekstov sovetskoj kulʹtury), Avtoreferat dissertacii na soiskanie učenoj stepeni kand. filol. nauk, https://new-disser.ru/_avtoreferats/01002630132.pdf [dostup: 29.08.2025]. [Google Scholar]
  8. Инюшкин Н.М. (2004), Провинциальная культура: взгляд изнутри, https://dl.liblermont.ru/DL/november_14/Inushkin.pdf/view [доступ: 29.08.2025] / Inûškin N.M. (2004), Provincialʹnaâ kulʹtura: vzglâd iznutri, https://dl.liblermont.ru/DL/november_14/Inushkin.pdf/view [dostup: 29.08.2025]. [Google Scholar]
  9. Каганский В.Л. (2006), Россия. Провинция. Ландшафт, „Отечественные записки”, № 6, с. 244–257 / Kaganskij V.L. (2006), Rossiâ. Provinciâ. Landšaft, „Otečestvennye zapiski”, № 6, s. 244–257. [Google Scholar]
  10. Карасик В.И. (2004), Языковой круг: личность, концепты, дискурс, Волгоград: Перемена / Karasik V.I. (2004), Âzykovoj krug: ličnostʹ,koncepty, diskurs, Volgograd: Peremena. [Google Scholar]
  11. Кислицына Н.Н., Службина А.Г. (2019), Лингвокогнитивные особенности киндискурса (на материале англоязычных диалогов подростков), „Вестник Кемеровского государственного университета”, № 21(2), с. 513–520 / Kislicyna N.N., Službina A.G.(2019), Lingvokognitivnye osobennosti kindiskursa (na materiale angloâzyčnyh dialogov podrostkov), „Vestnikkemerovskogo gosudarstvennogo universiteta”,№ 21(2), s. 513–520. [Google Scholar]
  12. Лотман Ю.М. (1973), Семиотика кино и проблемы киноэстетики, Таллин: Ээсти Раамат / Lotmanû.M. (1973), Semiotika kino i problemy kinoèstetiki, Tallin: Èèstiraamat. [Google Scholar]
  13. Махлин М.Д. (1994), Парадокс времени: провинциальная ментальность в столицах, [в:] Г.В. Акопов (ред.), Провинциальная ментальность в прошлом и настоящем. Тезисы докладов I конференции по исторической психологии российского сознания, Самара: Самарский государственный педагогический университет, с. 20–25 / Mahlin M.D. (1994), Paradoks vremeni: provincialʹnaâ mentalʹnostʹ v stolicah, [v:] G.V. Akopov (red.), Provincialʹnaâ mentalʹnostʹ v prošlom i nastoâŝem. Tezisy dokladov I konferencii po istoričeskoj psihologii rossijskogo soznaniâ, Samara: Samarskij gosudarstvennyj pedagogičeskij universitet, s. 20–25. [Google Scholar]
  14. Мерзлякова И.С. (2008), Понятие лингвокультурного концепта и его методологическое значение для изучения национальной культуры, „Гуманитарный вектор”, №2, с. 36–39 / Merzlâkova I.S. (2008), Ponâtie lingvokulʹturnogo koncepta i ego metodologičeskoe značenie dlâ izučeniâ nacionalʹnoj kulʹtury, „Gumanitarnyj vektor”, №2, s. 36–39. [Google Scholar]
  15. Ожегов С.И., Шведова Н.Ю. (2006), Толковый словарь русского языка: 80 000 слов и фразеологических выражений, Москва: А ТЕМП / Ožegov S.I., Švedova N.Û. (2006), Tolkovyj slovarʹ russkogo âzyka: 80 000 slov i frazeologičeskih vyraženij, Moskva: A TEMP. [Google Scholar]
  16. Отставнова И.В. (2006), Пространство российской провинции: жизнесмыслы, Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата культурологии, https://cheloveknauka.com/prostranstvo-rossiyskoy-provintsii [доступ: 29.08.2025] / Otstavnova I.V. (2006), Prostranstvo rossijskoj provincii: žiznesmysly, Avtoreferat dissertacii na soiskanieučenoj stepeni kandidata kulʹturologii, https://cheloveknauka.com/prostranstvo-rossiyskoy-provintsii [dostup: 29.08.2025]. [Google Scholar]
  17. Прохоров Ю.Е. (2008), В поисках концепта, Москва: Флинта, Наука / Prohorov Û.E. (2008), V poiskah koncepta, Moskva: Flinta, Nauka. [Google Scholar]
  18. Самкова М.А. (2011), Кинотекст и кинодискурс: к проблеме разграничения понятий, „Филологические науки. Вопросы теории и практики”, №1(8), с. 135–137 / Samkova M.A. (2011), Kinotekst i kinodiskurs: k problemera zgraničeniâ ponâtij, „Filologičeskie nauki. Voprosy teorii i praktiki”, №1(8), s. 135–137. [Google Scholar]
  19. Сковронек Б. (2016), Исследования языка в кино: медиалингвистический подход, „Медиалингвистика”, №2(12), с. 7–12, https://cyberleninka.ru/article/n/issledovaniya-yazyka-v-kino-medialingvisticheskiy-podhod [доступ: 29.08.2025] / Skovronek B. (2016), Issledovaniâ âzyka v kino: medialingvističeskij podhod, „Medialingvistika”, №2(12), s. 7–12, https://cyberleninka.ru/article/n/issledovaniya-yazyka-v-kino-medialingvisticheskiy-podhod [dostup: 29.08.2025]. [Google Scholar]
  20. Слышкин Г.Г. (2004), Лингвокультурные концепты и метаконцепты, Волгоград: Перемена / Slyškin G.G. (2004), Lingvokulʹturnye koncepty i metakoncepty, Volgograd: Peremena. [Google Scholar]
  21. Слышкин Г.Г., Ефремова М.А. (2004), Кинотекст (опыт лингвокультурологического анализа), Москва: Водолей Publishers / Slyšking.G., Efremova M.A. (2004), Kinotekst (opyt lingvokulʹturologičeskogo analiza), Moskva: Vodolej Publishers. [Google Scholar]
  22. Сорокин Ю.А., Тарасов Е.Ф. (1990), Креолизованные тексты и их коммуникативная функция, [в:] Н.В. Уфимцева (ред.), Оптимизация речевого воздействия, Москва: Наука, с. 180–186 / Sorokin Û.A., Tarasov E.F.(1990), Kreolizovannye teksty i ih kommunikativnaâ funkciâ, [v:] N.V. Ufimceva (red.), Optimizaciârečevogo vozdejstviâ, Moskva: Nauka, s. 180–186. [Google Scholar]
  23. Степанов Ю.С. (2004), Константы. Словарь русской культуры, Москва: Академический проект / Stepanov Û.S. (2004), Konstanty. Slovarʹ russkojkulʹtury, Moskva: Akademičeskij proekt. [Google Scholar]
  24. Федотова И.П. (2016), Структура лингвистической системы фильма, „Филология. Вестник Нижегородского университета им. Н.И. Лобачевского”, №3, с. 252–256 / Fedotovai.P. (2016), Struktura lingvističeskoj sistemy filʹma, „Filologiâ. Vestnik nižegorodskogo universiteta im. N.I. Lobačevskogo”, №3, s. 252–256. [Google Scholar]
  25. Bobiński W. (2011), Teksty w lustrze ekranu. Okołofilmowa strategia kształcenia literacko-kulturowego, Kraków: TAiWPN Universitas. [Google Scholar]
  26. Judyn A., Weynants A. (2007), Pojęcia prowincja i region we współczesnym języku polskim i rosyjskim, [w:] M. Ryszkiewicz (red.), Prowincja. Świat. Europa. Polska. Zbiór studiów, Lublin: Wydawnictwo UMCS, s. 61–72. [Google Scholar]
  27. Kress G. (2010), Multimodality. A social semiotic approach to contemporary communication, London, New York: Routledge. [Google Scholar]
  28. Post M. (2025), Film jako tekst multimodalny. Założenia i narzędzia jego analizy, Wrocław: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filologicznej. [Google Scholar]
  29. Skowronek B. (2013), Mediolingwistyka. Wprowadzenie, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego. [Google Scholar]
  30. Skowronek B. (2020), Język w filmie. Ujęcie mediolingwistyczne, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego. [Google Scholar]
  31. Skowronek B. (2023), O potrzebie i kierunkach badania języka w filmie, „Poradnik językowy”, nr 6, s. 24–35. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

1 2 3 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.