Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Językoznawstwo baner

No. 15 (2021)

Articles

Aphorisms and small text forms: Comparability and generality (in Belarusian, Russian, Polish, English)

DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5137.15/2021_09eilg  [Google Scholar]
Published: 2022-01-17

Abstract

The article discusses aphorisms and other small text forms in literary and folklore material in Belarusian, Russian, Polish and English. The place of aphorisms in the general classifications of small text forms, the relationship of aphorisms and literary sayings, proverbs, one-phrase texts, clichéd phrases, national varieties of literary and folklore works of small genres is determined. Aphorisms are contrasted with all other small text forms as a special type of phrasal unit on the basis of two of their obligatory features – the generalization of meaning and discursive autonomy.

References

  1. Balowski M. (1999), O tzw. literaturze aforystycznej, czyli aforyzm, sentencja, maksyma, złota myśl, “Rozprawy komisji językowej”, Wrocław, 25, s. 33–40. [Google Scholar]
  2. Baranov A.N., Dobrovolskii D.O. (2008), Aspekty teorii frazeologii, Moskva. [Google Scholar]
  3. Beregovskaia E.M. (2015), Stilistika odnofrazovogo teksta (na materiale russkogo, francuzskogo, angliiskogo i nemeckogo iazykov), Moskva. [Google Scholar]
  4. Bredis M.A., Dimoglo M.S., Lomakina O.V. (2020), Paremii v sovremennoi lingvistike: podhody k izucheniiu, tekstoobrazuiuscii i lingvokulturologicheskii potencial, “Vestnik Rossiiskogo universiteta drujby narodov. Seriia: Teoriia iazyka. Semiotika. Semantika”, 11, 2, s. 265–284. [Google Scholar]
  5. Bykova A.A. (1984), Semioticheskaia struktura velerizmov, “Paremiologicheskie issledovaniia”, Moskva, s. 274–293. [Google Scholar]
  6. Cepliakova A.D. (2018), Іntertekstualnyia transfarmacyі krylatyh slou u suchasnai belaruskai lіtaraturnai move, “Vostochnoslavianskie iazyki i literatury v evropeiskom kontekste – V”, Mogilev, s. 132–134. [Google Scholar]
  7. Dandis A. (1978), O strukture poslovicy, “Paremiologicheskii sbornik. Poslovica. Zagadka (Struktura. Smysl. Tekst)”, Moskva, s. 13–43. [Google Scholar]
  8. Epshtein M.N. (1987), Aforistika, “Literaturnyi enciklopedicheskii slovar”, Moskva, s. 43–44. [Google Scholar]
  9. Epshtein M.N. (2000a), Odnoslovie kak literaturnyi janr, “Kontinent”, 104, s. 279–313. [Google Scholar]
  10. Epshtein M.N. (2000b), Slovo kak proizvedenie. O janre odnosloviia, “Novyi mir”, 9, s. 162–171. [Google Scholar]
  11. Fedorenko N.T., Sokolskaia L.I. (1990), Aforistika, Moskva. [Google Scholar]
  12. Gasparov M.L. (1987a), Aforizm, “Literaturnyi enciklopedicheskii slovar”, Moskva, s. 43. [Google Scholar]
  13. Gasparov M.L. (1987b), Gnoma, “Literaturnyi enciklopedicheskii slovar”, Moskva, s. 78. [Google Scholar]
  14. Gasparov M.L. (1987c), Maksima, “Literaturnyi enciklopedicheskii slovar”, Moskva, s. 206. [Google Scholar]
  15. Gasparov M.L. (1987d), Sentenciia, “Literaturnyi enciklopedicheskii slovar”, Moskva, s. 375. [Google Scholar]
  16. Gasparov M.L. (1987e), Hriia, “Literaturnyi enciklopedicheskii slovar”, Moskva, s. 487. [Google Scholar]
  17. Gasparov M.L. (1990), Primechaniia, “Plutarh. Zastolnye besedy”, Leningrad, s. 558–566. [Google Scholar]
  18. Gaurosh N.V., Niamkovіch N.M. (2012), Afarystychnyia vyslouі belaruskіh pіsmennіkau, Mіnsk. [Google Scholar]
  19. Gluhanko L.V. (2017a), Aforisticheskie edinicy v sonetah Uiliama Shekspira, “Fіlologіchnі studіï”, 16, s. 311–317. [Google Scholar]
  20. Gluhanko L.V. (2017b), Sposoby upotrebleniia aforisticheskih edinic v sonetah Uiliama Shekspira, “Aktualnye problemy prepodavaniia inostrannyh iazykov v vysshei shkole Respubliki Belarus”, Mogilev, s. 160–164. [Google Scholar]
  21. Glukhanko L.V. (2019), Semantic variety of aphorisms in William Shakespeare’s sonnets, “Romanovskie chteniia”, Mogilev, 13, s. 144–145. [Google Scholar]
  22. Gomez de la Serna R. (1955), Total de gregueries, Madrid. [Google Scholar]
  23. Grecheskaia epigramma (1993), Sankt-Peterburg. [Google Scholar]
  24. Ivanou Ia.Ia. (1994), Afaryzm iak pradmet fіlalogіі і ab’ekt lіngvіstykі, “Vesnіk Belaruskaga dziarjaunaga unіversіteta. Seryia 4”, 3, s. 61–65. [Google Scholar]
  25. Ivanou Ia.Ia. (2000), Semantyka belaruskіh afaryzmau, “Izvestiia Gomelskogo gosudarstvennogo universiteta imeni F. Skoriny”, 2 (25), s. 94–99. [Google Scholar]
  26. Ivanou Ia.Ia. (2002a), “Paradoksy” і “kaany” iak semantychnyia typy afarystychnyh vykazvanniau, “Vescі Belaruskaga dziarjaunaga pedagagіchnaga unіversіteta іmia M. Tanka”, 2 (32), s. 82–88. [Google Scholar]
  27. Ivanou Ia.Ia. (2002b), “Sentencyia” і “maksіma” iak semantychnyia raznavіdnascі afaryzma pavodle iago adnosіn da rechaіsnascі (na materyiale slavianskіh і germanskіh mou), “Studia wschodniosłowiańskie”, 2, s. 179–195. [Google Scholar]
  28. Ivanou Ia.Ia. (2003a), Prablemy lіngvіstychnaga vyvuchennia afaryzma, Magіleu. [Google Scholar]
  29. Ivanou Ia.Ia. (2003b), “Frazealagіzacyia” mounyh afaryzmau і fenomen mіjuzrounevai amanіmіі, “Studia Russica”, 20, s. 143–153. [Google Scholar]
  30. Ivanou Ia.Ia. (2004), Da antagenezu afaryzma iak adzіnkі movy vs. Maulennia (sacyialіngvіstychny і sacyiakulturny aspekty), “Studia wschodniosłowiańskie”, 4, s. 181–199. [Google Scholar]
  31. Ivanou Ia.Ia. (2004a), Semantyka afarystychnyh vykazvanniau (na materyiale slavianskіh і germanskіh mou), “Vesnіk Belaruskaga dziarjaunaga unіversіteta. Seryia 4”, 1, s. 63–68. [Google Scholar]
  32. Ivanou Ia.Ia. (2004b), Frazealogіia vs. Afarystyka (da prablemy kategaryialnaga razmejavannia frazealagіchnyh і afarystychnyh adzіnak movy), “Izvestiia Gomelskogo gosudarstvennogo universiteta imeni F. Skoriny”, 1 (22), s. 29–32. [Google Scholar]
  33. Ivanou Ia.Ia. (2005), Krylatyia slovy, “Belaruskі falklor: encyklapedyia”, Mіnsk, 1, s. 729–730. [Google Scholar]
  34. Ivanou Ia.Ia. (2006), Da prablemy ukladannia slounіka afaryzmau movy tvorau Iakuba Kolasa, “Vesnіk Mazyrskaga dziarjaunaga pedagagіchnaga unіversіteta”, 1, s. 83–88. [Google Scholar]
  35. Ivanou Ia.Ia. (2007), Gregeryia iak semantychny typ afarystychnaga vykazvannia, “Vesnіk Bresckaga dziarjaunaga unіversіteta іmia A.S. Pushkіna. Seryia fіlalagіchnyh navuk”, 1 (7), s. 103–107. [Google Scholar]
  36. Ivanou Ia.Ia. (2008a), Afaryzmy u move tvorau Maksіma Gareckaga, “Belaruskaia mova і lіtaratura”, 8 (82), s. 62–64. [Google Scholar]
  37. Ivanou Ia.Ia. (2008b), Kategaryialnyia raznavіdnascі і sfery ujyvannia afaryzmau roznyh semantychnyh typau, “Vuchonyia zapіskі Bresckaga dziarjaunaga unіversіteta іmia A.S. Pushkіna”, 4, 1, s. 36–44. [Google Scholar]
  38. Ivanou Ia.Ia. (2011), Prablema ulasna lіngvіstychnaga vyznachennia paniaccia “afaryzm”, “Vesnіk Grodzenskaga dziarjaunaga unіversіteta іmia Ia. Kupaly. Seryia 3”, 1 (108), s. 95–102. [Google Scholar]
  39. Ivanou Ia.Ia. (2015), Mіjuzrounevaia amanіmіia paremіialagіchnyh, frazealagіchnyh і leksіchnyh adzіnak movy, “Fіlologіchnii chasopis”, 1 (6), s. 42–45. [Google Scholar]
  40. Ivanou Ia.Ia. (2017a), Afarystychnyia adzіnkі u belaruskai move, Magіleu. [Google Scholar]
  41. Ivanou Ia.Ia. (2017b), Afarystychnae vykazvanne iak mounaia madel krylatyh slou, “Fіlologіchnі studіï”, 16, s. 114–121. [Google Scholar]
  42. Ivanou Ia.Ia. (2018a), Lіngvіstychnyia prymety afarystychnyh adzіnak, “Uchenye zapiski Vitebskogo goudarstvennogo universiteta imeni P.M. Masherova”, 27, s. 78–84. [Google Scholar]
  43. Ivanou Ia.Ia. (2018b), Suadnosіny afarystychnyh adzіnak і malyh tekstavyh form (na materyiale belaruskai, ruskai, polskai, anglіiskai mou), “Vostochnoslavianskie iazyki i literatury v evropeiskom kontekste – V”, Mogilev, s. 120–123. [Google Scholar]
  44. Ivanou Ia.Ia. (2019a), Abagulnenasc zmestu iak lіngvіstychnaia prymeta afarystychnyh adzіnak, “Vestnik Minskogo gosudarstvennogo lingvisticheskogo universiteta. Seriia 1”, 3 (100), s. 48–56. [Google Scholar]
  45. Ivanou Ia.Ia. (2019b), Adnafrazavasc iak lіngvіstychnaia prymeta afarystychnyh adzіnak, “Vesnіk Magіleuskaga dziarjaunaga unіversіteta іmia A.A. Kuliashova. Seryia A”, 2 (54), s. 98–103. [Google Scholar]
  46. Ivanou Ia.Ia. (2019c), Asnounyia palajennі lіngvіstychnai teoryі afaryzma, “Fіlologіchnii chasopis”, 1 (13), s. 32–41. [Google Scholar]
  47. Ivanou Ia.Ia. (2019d), Dyskursіunaia samastoinasc iak lіngvіstychnaia prymeta afarystychnyh adzіnak, “Vestnik Polockogo gosudarstvennogo universiteta. Seriia A”, 10, s. 100–103. [Google Scholar]
  48. Ivanou Ia.Ia. (2019e), Іdyiamatychnasc iak lіngvіstychnaia prymeta afarystychnyh adzіnak, “Vescі Belaruskaga dziarjaunaga pedagagіchnaga unіversіteta іmia M. Tanka. Seryia 1”, 2 (100), s. 100–105. [Google Scholar]
  49. Ivanou Ia.Ia. (2019f), Namіnatyunasc iak lіngvіstychnaia prymeta afarystychnyh adzіnak, “Vesnіk Grodzenskaga dziarjaunaga unіversіteta іmia Ia. Kupaly. Seryia 3”, 9, 3, s. 76–83. [Google Scholar]
  50. Ivanou Ia.Ia. (2019g), Tekstavasc iak lіngvіstychnaia prymeta afarystychnyh adzіnak, “Izvestiia Gomelskogo gosudarstvennogo universiteta imeni F. Skoriny. Seriia: Gumanitarnye nauki”, 4 (115), s. 66–72. [Google Scholar]
  51. Ivanou Ia.Ia. (2019h), Uznaulialnasc і ustoilіvasc iak kategaryialnyia prymety afarystychnyh adzіnak, “Vesnіk Mazyrskaga dziarjaunaga pedagagіchnaga unіversіteta іmia І.P. Shamiakіna”, 1 (53), s. 119–125. [Google Scholar]
  52. Ivanou Ia.Ia. (2020), Belaruskіia antyprykazkі iak z’iava nacyianalnai lіngvakultury, “Językoznawstwo”, 1 (14), s. 83–106. [Google Scholar]
  53. Ivanou Ia.Ia., Kanavalava І.S. (2010), Antyprykazkі і prablema іh vyvuchennia u suchasnai belaruskai lіtaraturnai move, “Vesnіk Belaruskaga dziarjaunaga unіversіteta. Seryia 4”, 3, s. 11–15. [Google Scholar]
  54. Ivanov E. (2002), Paremiological Minimum and Basic Paremiological Stock (Belarusian and Russian), “Individual Research Support Scheme Grant No 148/2000. Final Report. Vol. 2”, Prague. [Google Scholar]
  55. Ivanov E. (2016), Aphorism as a Unit of Language and Speech, “EUROPHRAS 2016: Word Combinations in the Linguistic System and Language Use: Theoretical, Methodological and Integrated Approaches”, Trier, s. 42. [Google Scholar]
  56. Ivanov E., Petrushevskaia Ju. (2015), Etymology of English Proverbs, “Journal of Siberian Federal University. Humanities & Social Sciences”, 8, 5, s. 864–872. [Google Scholar]
  57. Ivanov E., Teslenko E. (2021), Autonomous Aphorisms (Aphorism in the Non-Aphoristic Text), “West – East”, 5, 1, s. 26–36. [Google Scholar]
  58. Ivanov E.E. (2003), Aforistika poemy N.A. Nekrasova “Komu na Rusi jit horosho”, “Russkii iazyk i literatura”, 10 (49), s. 82–98. [Google Scholar]
  59. Ivanov E.E. (2004), O dvuh genologicheskih raznovidnostiah malyh literaturnyh form (k razgranicheniiu poniatii “hriia” i “aforizm”), “Kuliashouskіia chytannі”, Magіleu, 2, s. 270–272. [Google Scholar]
  60. Ivanov E.E. (2006a) Universalnoe vyskazyvanie i aforizm, “Vesnіk Vіcebskaga dziarjaunaga unіversіteta”, 2 (40), s. 88–93. [Google Scholar]
  61. Ivanov E.E. (2006b), O poniatiiah “aforisticheskii tekst”, “aforistichnost (aforizaciia) rechi” i “aforisticheskii stil”, “Vescі Belaruskaga dziarjaunaga pedagagіchnaga unіversіteta іmia M. Tanka. Seryia 1”, 3 (49), s. 76–79. [Google Scholar]
  62. Ivanov E.E. (2008), O poniatiiah “rechevoi” i “iazykovoi” aforizm, “Vesnіk Bresckaga dziarjaunaga unіversіteta іmia A.S. Pushkіna. Seryia fіlalagіchnyh navuk”, 2 (10), s. 125–130. [Google Scholar]
  63. Ivanov E.E. (2009a), Ob osnovnyh tipah aforisticheskih vyskazyvanii, “Vesnіk Magіleuskaga dziarjaunaga unіversіteta іmia A.A. Kuliashova”, 1 (32), s. 126–132. [Google Scholar]
  64. Ivanov E.E. (2009b), O poniatiiah “aforizm” i “apofegma” (k voprosu o razgranichenii genologicheskih raznovidnostei malyh literaturnyh form), “Materialy nauchno-metodicheskoi konferencii”, Mogilev, s. 111–113. [Google Scholar]
  65. Ivanov E.E. (2014), Paradoksalnye poslovicy v russkom i belorusskom iazykah, “Vestnik Novgorodskogo gosudarstvennogo universiteta. Seriia: Filologicheskie nauki”, 77, s. 21–24. [Google Scholar]
  66. Ivanov E.E. (2015), Paremiologicheskii minimum i osnovnoi paremiologicheskii fond, “Paremiologiia v diskurse”, Moskva, s. 48–66. [Google Scholar]
  67. Ivanov E.E. (2016), Lingvistika aforizma, Mogilev. [Google Scholar]
  68. Ivanov E.E. (2017), Aforistichnost i faktologichnost odnofrazovyh tekstov, “Vesnіk Magіleuskaga dziarjaunaga unіversіteta іmia A.A. Kuliashova. Seryia A”, 1, s. 91–92. [Google Scholar]
  69. Ivanov E.E. (2019a), O rekurrentnosti aforisticheskih edinic v sovremennom russkom iazyke, “Rusistika”, 17, 2, s. 157–170. [Google Scholar]
  70. Ivanov E.E. (2019b), Aspekty empiricheskogo ponimaniia aforizma, “Vestnik Rossiiskogo universiteta drujby narodov. Seriia: Teoriia iazyka. Semiotika. Semantika”, 10, 2, s. 381–401. [Google Scholar]
  71. Ivanov E.E. (2020), Aforizm kak obekt lingvistiki: osnovnye priznaki, “Vestnik Rossiiskogo universiteta drujby narodov. Seriia: Teoriia iazyka. Semiotika. Semantika”, 11, 4, s. 659–706. [Google Scholar]
  72. Ivanov E.E., Teslenko E.G. (2013), Avtonomnost aforizma v tekste (na materiale proizvedenii Uiliama Shekspira), “Vestnik Polockogo gosudarstvennogo universiteta. Seriia A”, 10, s. 86–90. [Google Scholar]
  73. Ivanova S., Іvanou Ia. (1997), Slounіk belaruskіh prykazak, prymavak і krylatyh vyrazau, Mіnsk. [Google Scholar]
  74. Ivanova S., Іvanou Ia. (2010), Antycytaty u suchasnai belaruskai move, “Phraseologische Studien: Dynamische Tendenzen in der slawischen Phraseologie”, Greifswald, s. 174–183. [Google Scholar]
  75. Ivanova S.F., Іvanou Ia.Ia., Shpakouskaia V.A. (2010), Paradyinyia, іranіchnyia і jartounyia transfarmacyі krylatyh vyrazau (da skladannia slounіka belaruskіh antyprykazak), “Acta Germano-Slavica”, 4, s. 52–61. [Google Scholar]
  76. Kochowski W. (1926), Psalmodia polska oraz wybór liryków i fraszek, Kraków. [Google Scholar]
  77. Korolkova A.V. (2005), Russkaia aforistika, Moskva. [Google Scholar]
  78. Korolkova A.V. (2012), Aforistika i janry hudojestvennoi literatury, “Izvestiia Smolenskogo gosudarstvennogo universiteta”, 2 (18), s. 51–60. [Google Scholar]
  79. Korolkova A.V. (2018), Aforistika v kontekste russkoi kultury, Smolensk. [Google Scholar]
  80. Lepeshau I.Ia., Iakalcevіch M.A. (2011), Tlumachalny slounіk prykazak, Grodna. [Google Scholar]
  81. Lomakina O.V. (2018), Frazeologiia v tekste: funkcionirovanie i idiostil, Moskva. [Google Scholar]
  82. Lomakina O.V. (2019), Krylatye edinicy v roli sovremennogo gazetnogo zagolovka: sostav, tendencii upotrebleniia, “Russkii iazyk za rubejom”, 1 (272), s. 37–41. [Google Scholar]
  83. Lomakina O.V., Mokienko V.M. (2019), Krylatika v sovremennom kulturnom kontekste, “Vestnik Rossiiskogo universiteta drujby narodov. Seriia: Teoriia iazyka. Semiotika. Semantika”, 10, 2, s. 256–272. [Google Scholar]
  84. Mieder W., Litovkina A.T. (1999), Twisted Wisdom: Modern Anti-Proverbs, Burlington. [Google Scholar]
  85. Mіhnevіch A.Ia. (1983), Afarystyka Iakuba Kolasa (da pastanoukі prablemy), “Belaruskaia lіngvіstyka”, 22, s. 59–65. [Google Scholar]
  86. Mіhnevіch A.Ia. (1994a), Afaryzmy, “Belaruskaia mova: encyklapedyia”, Mіnsk, s. 60–61. [Google Scholar]
  87. Mіhnevіch A.Ia. (1994b), Vyslouі, “Belaruskaia mova: encyklapedyia”, Mіnsk, s. 115–116. [Google Scholar]
  88. Panchenko K.І. (2013), Lіngvіstichnі osoblivostі tekstіv maloї formi, “Naukovі zapiski Nacіonalnogo unіversitetu «Ostrozka akademіia». Serіia fіlologіchna”, 38, s. 213–214. [Google Scholar]
  89. Paremiologiia bez granic (2020), M.A. Bredis, O.V. Lomakina (red.), Moskva. [Google Scholar]
  90. Paremiologiia v diskurse (2015), O.V. Lomakina (red.), Moskva. [Google Scholar]
  91. Plotnikova A.A. (2012), Obem teksta liricheskoi internet-miniatiury kak kliuchevoi priznak janra, “Vestnik Tomskogo gosudarstvennogo universiteta”, 354, s. 23–26. [Google Scholar]
  92. Plutarh (1990), Izrecheniia carei i polkovodcev, “Plutarh. Zastolnye besedy”, Leningrad, s. 340–386. [Google Scholar]
  93. Pratt M.L. (1981), The Short Story: the Long and the Short of It, “Poetics”, 10, 2/3, s. 175–194. [Google Scholar]
  94. Słownik aforyzmów a cytatów z literatury polskiej od XVI do XX wieku (2005), E.E. Ivanov (red.), Mogilev. [Google Scholar]
  95. Tailor E.B. (1989), Pervobytnaia kultura, Moskva. [Google Scholar]
  96. Taylor A. (1962), The Proverb, and An Index to The Proverb, Hatboro (Pennsylvania). [Google Scholar]
  97. Tepliakova A.D. (2012), O funkciiah krylatyh slov v rechi, “Die Phraseologie in Raum und Zeit = Frazeologiia vo vremeni i prostranstve”, Greifswald, Sankt-Peterburg, s. 149–151. [Google Scholar]
  98. Walter H., Mokienko V.M. (2005), Antiposlovicy russkogo naroda, Sankt-Peterburg. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Most read articles by the same author(s)