Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Językoznawstwo baner

Nr 8 (2014)

Artykuły

Dyskurs i gatunek wypowiedzi jako podstawowe pojęcia współczesnej lingwistyki – wprowadzenie

Opublikowane: 01.10.2014

Abstrakt

Dyskurs i gatunek to dwa podstawowe pojęcia współczesnego językoznawstwa. Zarówno dyskurs, jak i gatunek można zdefiniować jako zdarzenie komunikacyjne zdeterminowane kontekstem, powstałe w wyniku działania pośredniego lub bezpośrednia interakcja językowa; jest to zbiór tekstów mówionych lub pisanych w kontekście. Są to niejednoznaczne koncepcje, które wciąż się kształtują; to działanie społeczne konstruujące rzeczywistość społeczną; to użycie języka, który jest interpretowane poprzez oddziaływanie na siebie ludzi; jest to termin szeroko stosowany do opisu całości procesu komunikowania się.

Bibliografia

  1. Bachtin M., Estetyka twórczości słownej, [w:] A. Burzyńska, M.P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2006. [Google Scholar]
  2. Bańko M. (red.), Inny Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  3. Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., Tekstologia, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  4. Czachur W., Dyskursywny obraz świata, „Tekst i dyskurs – text und diskurs” 4, 2011, s. 79–87. [Google Scholar]
  5. Czyżewski M., Kowalski S., Piotrowski A. (red.), Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Wrocław 2004. [Google Scholar]
  6. Dereń E., Polański E. (red.), Wielki Słownik Języka Polskiego, Kraków 2012. [Google Scholar]
  7. Dijk T. A. van, Badania nad dyskursem, [w:] A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), Współczesne teorie socjologiczne, t. 2, Warszawa 2006, s. 1020–1046. [Google Scholar]
  8. Dijk T. A. van, Contextual knowledge management in discourse production. A CDA perspective, [w:] Wodak P. Chilton (red.), A New Agenda in (Critical) Discourse Analysis, Amsterdam 2005, p. 71–100. [Google Scholar]
  9. Dijk T. A. van, Dyskurs jako struktura i proces, przeł. G. Grochowski, Warszawa 2001. [Google Scholar]
  10. Dubisz S. (red.), Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, t. 1, Warszawa 2003. [Google Scholar]
  11. Dunaj B. (red.), Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa 1998. [Google Scholar]
  12. Duszak A., Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa 1998. [Google Scholar]
  13. Fairclough N., Duszak A., Krytyczna analiza dyskursu, interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, Kraków 2008. [Google Scholar]
  14. Foucault M., Archeologia wiedzy, Warszawa 1977. [Google Scholar]
  15. Foucoult M., Porządek dyskursu, Wykład inauguracyjny wygłoszony w College de France 2 grudnia 1970, Gdańsk 1998. [Google Scholar]
  16. Furdal A., Genologia lingwistyczna, [w:] R. Cudak, D. Ostaszewska (red.), Polska genologia lingwistyczna, Warszawa 2008, s. 112–122. [Google Scholar]
  17. Gajda S., Gatunki wypowiedzi i genologia, [w:] Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała, (red.), Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, Wrocław 2009, s. 135–146. [Google Scholar]
  18. Gajda S., Gatunkowe wzorce wypowiedzi, [w:] J. Bartmiński, (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2, Współczesny język polski Wrocław 1993, s. 245–258. [Google Scholar]
  19. Gajda S., Gatunkowe wzorce wypowiedzi, [w:] Współczesny język polski, Bartmiński J. (red.), Lublin 2001, s. 255–267. [Google Scholar]
  20. Gajda S., Media – stylowy tygiel współczesnej polszczyzny, [w:] J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska, (red.), Język w mediach masowych, Warszawa 2000, s. 18–24. [Google Scholar]
  21. Gajda S., Tekst/dyskurs oraz jego analiza i interpretacja, [w:] M. Krauz, S. Gajda, (red.), Współczesne analizy dyskursu, Rzeszów 2005. [Google Scholar]
  22. Gajda S., Współczesny polski dyskurs naukowy, [w:] S. Gajda, (red.), Dyskurs naukowy – tradycja i zmiana, Opole 1999. [Google Scholar]
  23. Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Słownik terminów Literackich, Warszawa 1988. [Google Scholar]
  24. Grabias S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1994. [Google Scholar]
  25. Grzmil-Tylutki H., Gatunek – kategoria analizy dyskursu, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, z. 65, 2009, s. 87–98. [Google Scholar]
  26. Grzmil-Tylutki H., Gatunek jako kategoria społecznojęzykowa, [w:] D. Ostaszewska, (red.), Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 4. Gatunek a komunikacja społeczna, Katowice 2011, s. 33–43. [Google Scholar]
  27. Grzmil-Tylutki H., Gatunek w świetle francuskiej teorii dyskursu, Kraków 2007. [Google Scholar]
  28. Habermas J., Filozoficzny dyskurs nowoczesności, przeł. M. Łukasiewicz, Kraków 2005. [Google Scholar]
  29. Heinemann M., Heinemann W., Grundlagen der Textlinguistik. Interaktion – Text – Diskurs, Tübingen 2002. [Google Scholar]
  30. Howarth D., Dyskurs, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  31. Kloch Z., Odmiany dyskursu. Semiotyka życia publicznego w Polsce po 1989 roku, Wrocław 2006. [Google Scholar]
  32. Labocha J., Dyskurs jako proces przekazywania wiedzy, [w:] T. Rittel, (red.), Dyskurs edukacyjny, Kraków 1996. [Google Scholar]
  33. Labocha J., Tekst pisany – tekst zapisany, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, z. LX, Kraków 2004. [Google Scholar]
  34. Labocha J., Tekst, wypowiedź, dyskurs, [w:] S. Gajda, M. Balowski, (red.), Styl a tekst, Opole 1996. [Google Scholar]
  35. Majkowska A., Debata sejmowa jako gatunek wypowiedzi, Opole 2012. [Google Scholar]
  36. Majkowski G., Laclau, demokracja, dyskurs, [w:] P. Sznurkowski i inni, (red.), Neofilologie na przełomie tysiącleci, Częstochowa 2012, s. 277–289. [Google Scholar]
  37. Makuchowska M., Modlitwa jako gatunek języka religijnego, Opole 1998. [Google Scholar]
  38. Malinowska E., Konstytucja jako gatunek tekstu prawnego, Opole 2012. [Google Scholar]
  39. Malinowska E., Wypowiedzi administracyjne – struktura i pragmatyka, Opole 1999. [Google Scholar]
  40. Nocoń J., Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana, Opole 2009. [Google Scholar]
  41. Ostaszewska D., (red.), Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 1: Mowy piękno wielorakie, Katowice 2000, t. 2. Tekst a gatunek, Katowice 2004, t. 3: Gatunek a odmiany funkcjonalne, Katowice 2007, t. 4. Gatunek a komunikacja społeczna, Katowice 2011. [Google Scholar]
  42. Ostaszewska D., Genologia lingwistyczna jako subdyscyplina współczesnego językoznawstwa, [w:] D. Ostaszewska, R. Cudak (red.), Polska genologia lingwistyczna, Warszawa 2008, s. 11–39. [Google Scholar]
  43. Ostaszewska D., Cudak R. (red.), Polska genologia lingwistyczna, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  44. Pisarek W. (red.), Słownik terminologii medialnej, Kraków 2006. [Google Scholar]
  45. Skubalanka T., Czy można mówić o istnieniu systemu stylistycznego?, [w:] R. Cudak, D. Ostaszewska (red.), Polska genologia lingwistyczna, Warszawa 2008, s. 263–173. [Google Scholar]
  46. Skwarczyńska S., Teoria listu, Białystok 2006. [Google Scholar]
  47. Skwarczyńska S., Wstęp do nauki o literaturze, t. 3, Warszawa 1965. [Google Scholar]
  48. Słownik języka łacińskiego, (b.a.), Warszawa 1998. [Google Scholar]
  49. Sobol E. (red.), Nowy Słownik Języka Polskiego, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  50. Szymczak M. (red.), Słownik Języka Polskiego, t. 2, Warszawa 1979 [Google Scholar]
  51. Wierzbicka A., Genry mowy, [w:] T. Dobrzyńska, E. Janus, (red.), Tekst i zdanie. Zbiór studiów, Wrocław 1983, s. 125–137. [Google Scholar]
  52. Witosz B., Dyskurs i stylistyka, Katowice 2009. [Google Scholar]
  53. Witosz B., Gatunek – sporny (?) problem współczesnej refleksji tekstologicznej, „Tekst Drugie”, nr 5, s. 67–85 (przedruk: Współczesna polszczyzna. Wybór opracowań, t. 3 Akty i gatunki mowy, J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, J. Szadura (red.), Lublin 2004, s. 238–257). [Google Scholar]
  54. Witosz B., Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki, Katowice 2005. [Google Scholar]
  55. Wodak R., Dyskurs polityczny: retoryka wykluczenia a gatunki języka pisanego, [w:] N. Fairclough, A. Duszak (red.), Krytyczna analiza dyskursu, interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, Kraków 2008. [Google Scholar]
  56. Wojtak M., Analiza gatunków prasowych, Lublin 2008. [Google Scholar]
  57. Wojtak M., Gatunki prasowe, Lublin 2004. [Google Scholar]
  58. Wojtak M., Genologia tekstów użytkowych, [w:] D. Ostaszewska, R. Cudak, (red.), Polska genologia lingwistyczna, Warszawa 2008, s. 339–352. [Google Scholar]
  59. Wojtak M., Głosy z teraźniejszości. O języku współczesnej prasy, Lublin 2010. [Google Scholar]
  60. Wojtak M., O relacjach dyskursu, stylu, gatunku i tekstu, „Tekst i dyskurs – text und diskurs” 4, 2011, s. 69–78. [Google Scholar]
  61. Wojtak M., Wielogłosowość dyskursu prasowego – zarys problematyki [w:] Głosy z teraźniejszości. O języku współczesnej polskiej prasy, Lublin 2010. [Google Scholar]
  62. Wojtak M., Współczesne modlitewniki w oczach językoznawcy. Studium genologiczne, Tarnów 2011. [Google Scholar]
  63. Wojtak M., Wzorce gatunkowe wypowiedzi a realizacje tekstowe, [w:] D. Ostaszewska, (red.), Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 2: Tekst a gatunek, Katowice 2004, s. 29–39. [Google Scholar]
  64. http://sjp.pl/dyskurs; dostęp 28.08.2014. [Google Scholar]
  65. http://portalwiedzy.onet.pl/92812,dyskurs,haslo.html; dostęp 28.08.2014. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.